Dwukwiat

Dwukwiat
Ilustracja
Dwukwiat judaszolistny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

oczarowate

Rodzaj

dwukwiat

Nazwa systematyczna
Disanthus Maximowicz
Bull. Acad. Imp. Sci. Saint-Pétersbourg, sér. 3, 10: 485 (1866)[3][4]
Typ nomenklatoryczny

D. cercidifolius Maximowicz[5]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Liście dwukwiatu judaszolistnego

Dwukwiat[6] (Disanthus) – rodzaj roślin z rodziny oczarowatych. Przez długi czas rodzaj uznawany był za takson monotypowy, obejmujący tylko jeden gatunek – dwukwiat judaszolistny D. cercidifolius, rosnący dziko w południowo-wschodnich Chinach i w południowej Japonii[3][4][7] (wilgotne lasy na Honsiu i Sikoku)[8]. W 2017 z północno-zachodniego Wietnamu opisano kolejny gatunek z tego rodzaju – Disanthus ovatifolius[9]. Zanim gatunek ten został opisany przez botaników, znajdował się od 2006 w ofercie handlowej w Europie Zachodniej pod błędną nazwą Uocodendron whartonii[9].

Kwiaty rozwijające się w październiku[6], zapylane są przez owady[8]. Owoce dojrzewają przez rok, tj. jesienią w następnym roku po kwitnieniu[6].

Rośliny uprawiane są jako ozdobne. Dwukwiat judaszolistny ceniony jest głównie ze względu na intensywne barwy jesienne liści[8][7] – pomarańczowe, czerwone, purpurowe i fioletowe[6]. Kwiaty mają drobne i słabo pachnące[8]. Ze względu na wrażliwość na mrozy w warunkach Europy Środkowej rośliny możliwe do uprawy tylko w szklarniach[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Krzewy osiągające do 3–4 m wysokości[6][4] o pędach nagich, brązowych[4].
Liście
Ulistnienie skrętoległe, liście opadające na zimę u D. cercidifolius[8] i zimozielone u D. ovatifolius[9]. Długoogonkowe, wsparte dużymi, równowąskimi i odpadającymi przylistkami. Liście całobrzegie, dłoniasto użyłkowane, u D. cercidifolius szerokojajowate[4][8], u D. ovatifolius wąskojajowate[9].
Kwiaty
Promieniste, 5-krotne, obupłciowe, ciemnopurpurowe, wyrastają parami[6][8]. Osiągają ok. 1,5 cm średnicy[8]. Dno kwiatowe jest płytkie, szerokie i owłosione. Działki kielicha w liczbie 5, są owłosione i odgięte. Płatki korony równowąskolancetowate, długie i zaostrzone, zwinięte w pąku. Pręcików jest 5, bardzo krótkich. Zalążnia jest górna, w każdej z dwóch komór rozwija się 5–6 zalążków. Szyjki słupka są krótkie, zwieńczone są drobnym znamieniem[8][4].
Owoce
Zdrewniałe torebki, po dojrzeniu pękające dwoma klapami[8][4], u D. ovatifolius zakończonymi ościstymi wyrostkami[9]. W każdej z dwóch komór znajduje się zwykle 6 czarnych, lśniących nasion o nierównej wielkości[8][4].
  • Kwiat dwukwiatu judaszolistnego
    Kwiat dwukwiatu judaszolistnego
  • Otwarte owoce
    Otwarte owoce
  • Jesienne zabarwienie liści
    Jesienne zabarwienie liści

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z monotypowej podrodziny Disanthoideae z rodziny oczarowatych Hamamelidaceae[10].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-25] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-04-25] (ang.).
  3. ↑ a b c Disanthus Maxim.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-25].
  4. ↑ a b c d e f g h Disanthus Maximowicz. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-01-24].
  5. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2021-04-25].
  6. ↑ a b c d e f g Włodzimierz Seneta, Drzewa i krzewy liściaste. T. 3, Daboecia - Hyssopus, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 53, ISBN 83-01-12029-0.
  7. ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 304, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. ↑ a b c d e f g h i j k Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 104. ISBN 0-333-73003-8.
  9. ↑ a b c d e L. Averyanov, P. K. Endress, B. Quang, K. Nguyen, D. Nguyen. Disanthus ovatifolius (Hamamelidaceae), a new species from northwestern Vietnam. „Phytotaxa”. 308, 1, s. 104–110, 2017. DOI: 10.11646/phytotaxa.308.1.9. 
  10. ↑ Genus Disanthus Maxim.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-04-25].