Długosiodło

Zobacz też: inne znaczenia.

Długosiodło

wieś
Kościół Wniebowzięcia NMP wybudowany w latach 1908–1912
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	wyszkowski
Gmina	Długosiodło
Liczba ludności (2011)	1416[2][3]
Strefa numeracyjna	29
Kod pocztowy	07-210[4]
Tablice rejestracyjne	WWY
SIMC	0509353[5]
Położenie na mapie gminy Długosiodło Długosiodło
Położenie na mapie Polski Długosiodło
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Długosiodło
Położenie na mapie powiatu wyszkowskiego Długosiodło
52°45′33″N 21°35′32″E/52,759167 21,592222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Długosiodło – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Długosiodło^[6][5].

Leży nad rzeką Wymakracz.

Miejscowość jest siedzibą gminy Długosiodło.

Integralne części wsi Długosiodło^[6][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0509360	Czwórki	część wsi
0509399	Folwark	kolonia
0509407	Podborze	kolonia
0509376	Poświętne	część wsi

Historia

Wieś jest notowana w dokumencie potwierdzającym uposażenie biskupstwa w Płocku. Nazwa odnosi się do sioła, czyli osady (w językach słowiańskich)^[7].

Dnia 5 sierpnia 1262 pod Długosiodłem miała miejsce przegrana bitwa mazowieckiego rycerstwa ze sprzymierzonymi siłami Litwinów, Rusinów i Jaćwingów dowodzonymi przez Mendoga i Szwarna^[8].

Prywatna wieś duchowna położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego^[9].

W latach 1921–1931 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Długosiodło.

Pomnik społeczności żydowskiej w Długosiodle

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 1744 osoby, 942 było wyznania rzymskokatolickiego, 1 ewangelickiego a 801 mojżeszowego. Jednocześnie 987 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 757 żydowską. Było tu 260 budynków mieszkalnych^[10]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Długosiodle. Podlegała pod Sąd Grodzki w Ostrowie i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Długosiodle^[11].

W wyniku agresji III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 wieś znalazła się pod okupacją niemiecką i przez cały jej okres wchodziła w skład dystryktu warszawskiego Generalnego Gubernatorstwa^[12].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Długosiodło. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego.

W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii św. Rocha, ufundowanej w 1481 roku^[13].

Od 2003 r. w Długosiodle odbywają się organizowane przez gminę i nadleśnictwo Wyszków Mistrzostwa Polski Dziennikarzy i Aktorów w grzybobraniu^[14].

Opodal kościoła rośnie okazały dąb szypułkowy Jan, o obwodzie pnia 710 cm i wysokości 25,5 m. Jego wiek to około 534 lat (miał zostać posadzony podczas budowy pierwszej kaplicy w parafii)^[15]

Zabytki

Drewniana kostnica (XIX/XX w.) z gotyckim skrzydłem drzwiowym

Pomnik przyrody:Dąb Jan na dziedzińcu kościoła św Rocha

Kościół Wniebowzięcia NMP – front

Murale

• 
  Mural z serii „Cztery pory roku”
• 
  Mural z serii „Cztery pory roku”
• 
  Mural z serii „Cztery pory roku”
• 
  Mural z 2018 r. (od lewej): przejeżdżające przez wieś wojsko M. Beliny-Prażmowskiego, scena z powstania styczniowego i epizod z powstania listopadowego

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24240
2. Wieś Długosiodło w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-04-08] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 225 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
7. HenrykH. Samsonowicz HenrykH., Z badań nad nazwami miejscowymi na pograniczu Puszczy Białej, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, 24, 2010, s. 13 .
8. Piotr Bunar, Stanisław Andrzej Sroka: Słownik wojen, bitew i potyczek w średniowiecznej Polsce. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2004. ISBN 83-242-0397-4. Brak numerów stron w książce
9. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 61 .
11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 250 .
12. Karte: Distrikt Warschau 1. 1. 1944 – Kreisgliederung [online], territorial.de [dostęp 2020-05-31] .
13. Henryk Samsonowicz, Długosiodło – kariera wsi mazowieckiej w średniowieczu, „Rocznik Mazowiecki”, T. 18, 2006, s. 35.
14. XV Wielkie Grzybobranie. dlugosiodlo.pl. [dostęp 2018-06-23].
15. Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. PWN. s. 266–267.

Linki zewnętrzne

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Długosiodło

• Historia Żydów w Długosiodle na portalu Wirtualny Sztetl
• Długosiodło, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 39 .

Kontrola autorytatywna (wieś w Polsce):

• VIAF: 140728617
• LCCN: n81068165
• J9U: 987007566858105171

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3893082