Ekʼ Balam

Ekʼ Balam (czyt. ek-bælæm) to stanowisko archeologiczne Yucatec-May w gminie Temozón na Jukatanie w Meksyku. Leży na nizinach 25 km (16 mil) na północ od Valladolid i 56 km (35 mil) na północny wschód od Chichén Itzá. Od okresu preklasycznego do okresu postklasycznego było siedzibą królestwa Majów. Badania wskazują, że było ono zamieszkane już w okresie preklasycznym (średnim), a dokładniej datuje się to na lata: 600 - 450 r. p.n.e. Największy rozkwit Ekʼ Balam przypada najprawdopodobniej na okres klasyczny, tj. na lata 600 - 900 n.e. Według danych szacunkowych, miasto to było zamieszkane w swoim szczytowym okresie nawet do 15 tysięcy Majów oraz zajmowało przestrzeń około 12 kilometrów kwadratowych^[1]. Tylko część miasta była otoczona murami, bo zaledwie około 1,25 km².

Schody na "akropol" - najwyższą z piramid na terenie Ekʼ Balam

Badania archeologiczne

Po upadku, miasto zostało zapomniane i ponownego jego odkrycia pod koniec XIX wieku dokonał francuski archeolog i podróżnik Claude-Joseph Désiré Charnay. Dalsze prace badawcze i zabezpieczenie strefy archeologicznej nastąpiło dopiero pod koniec lat ‘80 XX wieku, pod wodzą amerykańskich naukowców: Billa Ringle oraz George'a Bey III. Sporządzili oni mapę tego miejsca, a później swoje badania kontynuowali jeszcze w latach 90^[1]. Dziś strefa archeologiczna Ekʼ Balam jest w znacznej części odsłonięta i udostępniona do zwiedzania turystom.

Zabytki

Na terenie stanowiska archeologicznego znajduje się wiele rozmaitych obiektów zabytkowych z czasów świetności miasta, takich jak:

• mury obronne - zbudowane wokół części miejscowości oraz posiadające "przerwy" w murach, przez które przechodziły drogi na 4 strony świata;
• Łuk Wejściowy (Arco de Entrada)
• Pałac Owalny, który zawierał relikwie pochówkowe, a jego ułożenie ma być powiązane z ceremoniami kosmologicznymi^[2]
• Struktura 1 lub Akropol - najwyższa piramida na terenie całej strefy archeologicznej (istnieje możliwość wejścia na nią przez turystów)^[2]
• boisko do przeprowadzania gry rytualnej^[2]
• struktura 17 zwana także Bliźniętami, ze względu na konstrukcję składającą się z dwóch lustrzanych świątyń znajdujących się na szczycie tej konstrukcji
• łaźnia parowa
• kaplica
• rzeźbiona stela przedstawiająca władcę Ekʼ Balam

Wejście na teren strefy archeologicznej Ekʼ Balam jest możliwe dla turystów po opłaceniu biletu wstępu^[3].

Galeria

• 
  Ekʼ Balam, tzw. struktura 17
• 
  Stiukowa fasada
• 
  Struktura II i zachodnia strona "Akropolu"
• 
  Stiukowe szczęki
• 
  Owalny pałac
• 
  Uskrzydlony wojownik Majów

Zobacz też

• Mezoameryka
• Ullamaliztli

Przypisy

1. Zagubione w dżungli Ekʼ Balam | Tomasz Merwiński [online] [dostęp 2021-07-04]  (pol.).
2. NickN. Rider NickN., Yucatan & Mayan Mexico, wyd. 3 edycja, Cadogan Guides, 2005  (ang.). Brak numerów stron w książce
3. Zona Arqueológica Ek Balam [online], www.inah.gob.mx [dostęp 2021-07-04] .