Eleni
 Helena Tzoka (2024) | |
| Imię i nazwisko |
Helena Dzoka / Helena Tzoka |
|---|---|
| Pseudonim |
Eleni |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Instrumenty | |
| Typ głosu | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Aktywność |
od 1975 |
| Wydawnictwo |
Polskie Nagrania „Muza”, MTJ, dawniej: EMI, Hellenic |
| Powiązania | |
| Współpracownicy | |
| Kostas Dzokas, Andrzej Ellmann, Aleksander Białous | |
| Zespoły | |
| Prometheus | |
| Odznaczenia | |
 
| |
| |
| Strona internetowa | |
| Serwis | |
|---|---|
| Prowadzący |
Eleni |
| Lata aktywności |
od 2022 |
| Liczba wyświetleń |
7,7 mln[potrzebny przypis] |
| Język | |
| Strona internetowa | |
Eleni, właśc. Helena Dzoka[1][2] lub Helena Tzoka[3] (gr. Ελένη Τζόκα) z domu Milopoulu[3] (gr. Μυλοπούλου) (ur. 27 kwietnia 1956 w Bielawie[3][4]) – polska piosenkarka pochodzenia greckiego, autorka tekstów i kompozytorka[5]. Wykonuje utwory w języku: polskim, greckim i angielskim[6][7].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Rodzina i edukacja
[edytuj | edytuj kod]Pochodzi z greckiej rodziny. Jej rodzice, Perykles i Despina Milopulos[4], wyemigrowali do Polski w latach 50., po wojnie domowej w Grecji[8]. Była ich dziesiątym, najmłodszym dzieckiem[4].
Dorastała w Bielawie, gdzie ukończyła szkołę podstawową (Szkoła Podstawowa nr 7[4]), Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego i średnią szkołę muzyczną w klasie gitary.
Kariera muzyczna
[edytuj | edytuj kod]Zadebiutowała w szkolnym zespole muzycznym Niezapominajki (w której skład weszły także: Lena Diamandi, Krystyna Pawełoszek, Anna Kowalska i Irena Pakulniewicz), później śpiewała w licealnym żeńskim tercecie wokalno-instrumentalnym Ballada (z Leną Diamandi i Krystyną Pawełoszek)[4]. Po maturze zaczęła występować w studenckim zespole Hellen[2]. Od 1975 działała w zespole Prometheus, a w 1980 rozpoczęła karierę solową.
Pierwszy album w formacie płyty winylowej Po słonecznej stronie życia nagrała z Prometheusem w 1977. Śpiewała piosenkę zawartą w czołówce polskiej wersji seriali: Bouli i Pinokio. W 1980 wydała debiutancki solowy album studyjny pt. Ty – jak niebo, ja – jak obłok[4]. W 1985 w plebiscycie muzycznym tygodnika „Panorama” zajęła trzecie miejsce w kategoriach: piosenkarz roku (pop-and-disco) i przebój roku (pop-and-disco) za „Imienia Twego nie chcę znać”[4].
1 marca 2004 odebrała Medal Świętego Brata Alberta za wspieranie osób niepełnosprawnych[9].
1 lutego 2006[10], z okazji 30-lecia pracy artystycznej, wydała książkę Nic miłości nie pokona (wyd. Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2006) będącą zapisem jej rozmowy z o. Robertem Mirosławem Łukaszukiem z biura prasowego klasztoru jasnogórskiego o jej życiu, miłości, cierpieniu i rozmowach z Bogiem.
Od 2018 prowadziła kanał YouTube, który do kwietnia 2021 zdobył ponad 13 tys. subskrybentów i ponad 1 mln wyświetleń[11]. Został on jednak usunięty „z uwagi na zagrażające niebezpieczeństwo” wraz z ponad setką teledysków[12]. 22 maja 2022 założyła drugi kanał na YouTube[13].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Mieszka w Poznaniu. W 1976 wyszła za Fotisa Dzokasa[4]. Mieli córkę Afrodytę (ur. 26 sierpnia 1976), która 20 stycznia 1994 została zastrzelona przez 21-letniego Piotra Gruchota, byłego partnera, który nie mógł pogodzić się z ich rozstaniem[4][14][15][16][17].
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]
Albumy studyjne[edytuj | edytuj kod]
|
Kompilacje[edytuj | edytuj kod]
|
Źródło: Eleni.com.pl[6], Discogs[27], Apple Music[28]
Single
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Tytuł[29] | Album |
|---|---|---|
| 1977 | „Po słonecznej stronie życia” | Po słonecznej stronie życia |
| 1979 | „Fitepsa elia” / „Den ksero” | |
| „O chorismos” / „Elpida kiani” | – | |
| 1980 | „Buzuki – It’s My Love” / „Come Back Tomorrow” | Buzuki disco |
| „To nie sztuka” | – | |
| „Jeszcze nie koniec gry” / „Ballado, hej!” | ||
| 2001 | „Coś z Odysa” | Coś z Odysa |
| „Postaw na mnie a zatrzymam deszcz” | ||
| 2004 | „Nasze sms-y” | – |
| „Świat jest taki jak my” | ||
| 2013 | „Aleksandria”[30] | Miłości ślad |
| 2019 | „Słońce” | Statek do Pireusu |
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]
- Order Uśmiechu
- Czerwona Kokardka (1996)[31]
- Nagroda św. Rity (22 maja 1999, przyznawana przez wspólnotę sióstr augustianek z Cascii kobietom, które w swym życiu – tak jak św. Rita – zrealizowały ewangeliczne przesłanie Chrystusa o przebaczeniu)[32][33]
- Honorowe Obywatelstwo Miasta Bielawa (24 września 2008 r.)[34]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2017)[35]
Upamiętnienia
[edytuj | edytuj kod].jpg)
- Coroczny Festiwal Piosenek Eleni odbywający się w Bielawie od 2018 roku (z przerwą w 2020)[36][37]
- Skwer imienia Eleni w Bielawie, w tym[38][39]:
- Mural z postacią Eleni
- Ławka z postacią piosenkarki
- Izba Czarnej Płyty w Pionkach[40]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ryszard Wolański: Leksykon polskiej muzyki rozrywkowej. Warszawa 1995: Agencja Wydawnicza MOREX. ISBN 83-86848-05-7.
- ↑ a b Eleni – biografie na empik.com [online], web.archive.org, 4 marca 2016 [dostęp 2021-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
- ↑ a b c Protokół Nr XXX/08 z sesji Rady Miejskiej, która odbyła się 24 września 2008, pod przewodnictwem Przewodniczącego Rady Miejskiej Leszka Stróżyka, w sali narad RM przy ul. Piastowskiej 1 w Bielawie [online], bip.um.bielawa.pl [dostęp 2021-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-15].
- ↑ a b c d e f g h i Kalendarium [online], Eleni Strona [dostęp 2021-09-22] (pol.).
- ↑ Autorzy / Eleni Dzoka – TIDAL [online], listen.tidal.com [dostęp 2021-12-04] (ang.).
- ↑ a b Dyskografia | Eleni Strona Internetowa [online], Eleni Strona [dostęp 2021-12-04] (pol.).
- ↑ LP LOVERS [online], Eleni Strona [dostęp 2021-12-04] (pol.).
- ↑ „Jednakowo kocham Polskę i Grecję”. Kulisy sławy Eleni [online], uwaga.tvn.pl, 25 sierpnia 2019 [dostęp 2023-02-13].
- ↑ Instytut Gość Media, Dostali Medal św. Brata Alberta [online], info.wiara.pl, 7 stycznia 2004 [dostęp 2022-08-31].
- ↑ Nic miłości nie pokona – Edycja Świętego Pawła | Książka | merlin.pl [online], merlin.pl [dostęp 2017-11-12].
- ↑ Eleni – Oficjalny kanał Youtube – YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2021-12-04].
- ↑ News | Eleni Strona Internetowa [online], Eleni Strona [dostęp 2022-05-28] (pol.).
- ↑ Eleni - Oficjalny Kanał YouTube - YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2022-05-28].
- ↑ Fundacja Opoka / 3W, Wybaczyła – Dom Wydawniczy Rafael – Portal OPOKA [online], opoka.org.pl [dostęp 2017-11-12].
- ↑ Tragiczna śmierć pięknej córki Eleni, „naszahistoria.pl”, 15 maja 2015 [dostęp 2017-11-12].
- ↑ Są ze sobą, pomimo potwornych tragedii. Zobaczcie, kim jest mąż Eleni! Nigdy nie wybaczył mordercy ich córki [online], www.se.pl [dostęp 2021-09-22].
- ↑ Uprowadzenie Afrodyty. poprawny.pl, 2009-10-16. [dostęp 2010-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)].
- ↑ a b Złote płyty CD przyznane w 2002 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-12-09].
- ↑ Eleni – „Kolędy polskie” [online], Discogs [dostęp 2020-12-09] (ang.).
- ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 1998 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-12-09].
- ↑ Muzyka Twoje imię ma [online], www.empik.com [dostęp 2021-09-22] (pol.).
- ↑ Eleni – „Za wszystkie noce” / „Miłość woła nas” [online], Discogs [dostęp 2020-12-09] (ang.).
- ↑ Złote płyty CD przyznane w 2013 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-12-09].
- ↑ 40 Piosenek Eleni. [dostęp 2021-09-22].
- ↑ CD THE BEST. MUZYKA TWOJE IMIĘ MA [online], Eleni Strona [dostęp 2021-09-22] (pol.).
- ↑ CD THE BEST. NA WIELKĄ MIŁOŚĆ [online], Eleni Strona [dostęp 2021-09-22] (pol.).
- ↑ Eleni [online], Discogs [dostęp 2021-12-04] (ang.).
- ↑ Get millions of songs. All ad-free. [online], Apple Music [dostęp 2021-12-04] (ang.).
- ↑ Single [online], Eleni Strona [dostęp 2021-12-04] (pol.).
- ↑ Aleksandria by Eleni. 2013-03-15. [dostęp 2021-12-04].
- ↑ Czerwona Kokardka w Polsce na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS. aids.gov.pl. [dostęp 2012-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2012)].
- ↑ Nagroda św. Rity: potęga przebaczenia. nasza-arka.pl. [dostęp 2017-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-19)].
- ↑ Rozmowa z s. Krystyną Abramczuk OSA – Sekretarka św. Rity. Wybaczyła. opoka.org.pl. [dostęp 2017-02-19].
- ↑ Na podstawie informacji Urzędu Miejskiego w Bielawie [dostęp 2008-09-30].
- ↑ MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2021-07-15] (pol.).
- ↑ Miejski Ośrodek Kultury i Sztuki w Bielawie, Festiwal Eleni 2021 [online], III Festiwal Piosenek Eleni [dostęp 2021-09-22] (pol.).
- ↑ Miejski Ośrodek Kultury i Sztuki w Bielawie, III Ogólnopolski Festiwal Piosenek Eleni „Po słonecznej stronie życia” Bielawa 2021 [online], III Festiwal Piosenek Eleni [dostęp 2021-09-22] (pol.).
- ↑ W Bielawie powstaje skwer im. Eleni [online], um.bielawa.pl [dostęp 2020-11-27].
- ↑ MURAL ELENI W BIELAWIE PRAWIE GOTOWY [online], Telewizja Sudecka, 24 października 2020 [dostęp 2020-11-27] (pol.).
- ↑ Muzyczny powrót do przeszłości na „Czarnej Płycie” – Służba Więzienna [online], www.sw.gov.pl [dostęp 2021-05-24] (pol.).