Euthamia

Euthamia
Ilustracja
Euthamia graminifolia
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

Euthamia

Nazwa systematyczna
Euthamia (Nutt.) Cass.
G.-F.Cuvier, Dict. Sci. Nat., ed. 2. 37: 471 (1825)[3]
Typ nomenklatoryczny

E. graminifolia (Linnaeus) T. Nuttall[4]

Synonimy

Solidago L. subg. Euthamia Nuttall[5]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Euthamia – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Należy do niego 13 gatunków[3]. Rośliny te występują naturalnie w Ameryce Północnej od północnego Meksyku i Florydy po północną Kanadę. Jeden gatunek – Euthamia graminifolia rośnie jako roślina introdukowana w Europie[3]. Jest zadomowiona już także w Polsce[6].

Euthamia graminifolia uznawana jest za potencjalną roślinę kauczukodajną[7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Euthamia caroliniana
Pokrój
Byliny i półkrzewy osiągające od kilkudziesięciu do 2 m wysokości, czasem z pełzającym kłączem. Łodygi pojedyncze lub rozgałęzione, prosto wzniesione, są nagie lub owłosione[5].
Liście
Skrętoległe, łodygowe, siedzące, podobne kształtem i wielkością na całym pędzie, równowąskie do lancetowatych o długości od 4 do 13 cm. Blaszka całobrzega, naga lub owłosiona, z rzadkimi lub gęstymi wgłębionymi i prześwitującymi gruczołkami[5].
Kwiaty
Zebrane w koszyczki wyrastające pojedynczo lub w pęczkach wzdłuż osi złożonego kwiatostanu wiechokształtnego lub baldachogroniastego. Okrywy koszyczków są półkuliste do wydłużonych, o długości od 2 do 8 mm. Listków okryw jest 11–29, wyrastają one w 3–5 rzędach, mają kształt równowąski do jajowatego, u nasady zwykle jaśniejsze, często słomiaste. Zewnętrznie usytuowane w koszyczku kwiaty języczkowe są słupkowe (żeńskie) i płodne, jest ich od 7 do 22 i mają żółte korony. Wewnątrz koszyczka znajduje się od 3 do 22 kwiatów rurkowatych obupłciowych i także płodnych, o żółtych koronach, z 5 łatkami wzniesionymi lub rozpostartymi[5].
Owoce
Niełupki wąskoeliptyczne, obłe, szorstkie, z 2–4 żebrami. Puch kielichowy trwały, z 20–30 pierzastymi włoskami wyrastającymi w jednym szeregu[5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Astereae z podrodziny Asteroideae w obrębie rodziny astrowatych Asteraceae[8]. Gatunki z tego rodzaju były w przeszłości włączane do rodzaju nawłoć w randze podrodzaju subg. Euthamia Nuttall[5]. Rodzaje te okazały się należeć do dwóch odrębnych kladów wyodrębnianych w randze podplemion Gutierrezzinae (Euthamia) i Solidagininae s.s. (Solidago), aczkolwiek oba bywają też łączone w jedno podplemię Solidagininae s.l.[9] Poza oddalonym pokrewieństwem dowiedzionym molekularnie na odrębność tego rodzaju od nawłoci wskazują też odmienna budowa kwiatostanu i gruczołki na liściach[5].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-10-31] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-10-31] (ang.).
  3. ↑ a b c d Euthamia (Nutt.) Cass., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-10-30].
  4. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2024-10-31].
  5. ↑ a b c d e f g Euthamia (Nuttall) Cassini, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2024-10-30].
  6. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 169, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 355, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. ↑ Genus Euthamia (Nutt.) Cass., [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System [dostęp 2023-02-25].
  9. ↑ Marisa B. Szubryt, Haplopappus Cass. (Astereae) sensu Hall: a polyphyletic conundrum revealed by plastid data, „Capitulum”, 2 (2), 2023, s. 33, DOI: 10.53875/capitulum.02.2.03.