| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1908 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 czerwca 1944 |
| Przyczyna śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Edukacja | |
| Wyznanie |
Frances Sweeney (ur. ok. 1908 w Bostonie, zm. 19 czerwca 1944 tamże) – dziennikarka i aktywistka, która prowadziła kampanię przeciwko faszyzmowi, antysemityzmowi i korupcji politycznej w Bostonie w latach czterdziestych XX wieku. Redagowała własną gazetę „Boston City Reporter” i założyła rubrykę „Rumor Clinic” w gazecie Boston Herald w celu zwalczania faszystowskiej dezinformacji. Chcąc przeciwdziałać wpływom księdza Charlesa Coughlina, którego antysemickie audycje były popularne wśród irlandzkich katolików w Bostonie, prowadziła protesty i pisała artykuły potępiające Front Chrześcijański i podobne organizacje. Była sekretarzem Amerykańsko-Irlandzkiego Stowarzyszenia Obronnego w Bostonie (American-Irish Defense Association of Boston) i wiceprzewodniczącą Komitetu Obywatelskiego Massachusetts na rzecz Jedności Rasowej (Massachusetts Citizens' Committee for Racial Unity). Sweeney grożono ekskomuniką, gdy skrytykowała kardynała Williama Henry’ego O’Connella za jego milczenie w sprawie katolickiego antysemityzmu.
Sweeney urodziła się w Bostonie około 1908 roku. Jako jedyna córka Jamesa Sweeneya, irlandzko-amerykańskiego właściciela saloonu, dorastała w dzielnicy Brighton i uczęszczała do Mount Saint Joseph Academy[1]. Niewiele wiadomo o jej wczesnej karierze poza tym, że pracowała dla agencji reklamowej w Bostonie[2].
W latach 30. Sweeney założyła małą gazetę demaskatorów „Boston City Reporter”, którą sama redagowała i powielała. Początkowo jej artykuły opisywały korupcję polityczną. Pod koniec lat 30. rozszerzyła swoją misję o walkę z profaszystowską, antysemicką propagandą[3].
Boston był wówczas jednym z najbardziej antysemickich miast w Stanach Zjednoczonych. Żydowscy mieszkańcy, firmy i synagogi były częstymi celami przestępstw na tle nienawiści: gangi złożone głównie z irlandzkiej młodzieży katolickiej, podżegane przez ojca Coughlina i Front Chrześcijański, przemierzały ulice żydowskich dzielnic, niszcząc mienie i napadając na mieszkańców. Wiele ofiar było poważnie rannych pałkami i kastetami. Jak wspominał felietonista Nat Hentoff: „Przejeżdzając obok Franklin Field podczas tej podróży, przypomniałem sobie, że straciłem tam wtedy kilka zębów na rzecz gangu czytelników Social Justice Charlesa Coughlina, którzy uznali mnie za zabójcę swojego Pana”[4]. Bostońska policja, politycy i duchowni, głównie Irlandzcy, byli mało pomocni, a lokalna prasa w dużej mierze ignorowała ten problem. Popularny irlandzki burmistrz Bostonu, James Michael Curley, z dumą nazwał je „najsilniejszym miastem Coughlina na świecie”[5].
Sweeney była szczególnie zbulwersowana antysemityzmem irlandzko-amerykańskich katolików. Sama będąc katoliczką mówiła, że ze wszystkich ludzi powinni wiedzieć lepiej[6]. Pisała artykuły potępiające Coughlina, Front Chrześcijański i wszystkich innych, którzy szerzą antysemicką lub faszystowską propagandę. Zaalarmowała agentów federalnych o działalności Francisa P. Morana, przywódcy Frontu Chrześcijańskiego w Bostonie. Moran, powiązany z George’em Sylvesterem Viereckiem, rozpowszechniał nazistowską propagandę i kiedyś publicznie zagroził, że „zajmie się Rooseveltem”[7]. Podczas wystąpienia ks. Edwarda Lodge’a Currana na południu Bostonu w tłumie dwóch tysięcy irlandzkich katolików Sweeney jako jedyna zaprotestowała przeciwko jego przemówieniu. Zwolennicy Coughlina przy chórze syków i gwizdów brutalnie wyrzucili ją z sali[8]. W swoim bestsellerowym exposé organizacji faszystowskich Under Cover (1943) John Roy Carlson wymienił Sweeney jako inspirację. Porównał jej pracę w Bostonie do „przekopywania góry łopatą”. Według Carlsona artykuły Sweeney spowodowały usunięcie faszystowskiego magazynu Catholic International z wielu kiosków w mieście[9]. W 1943 roku Sweeney opisywała antysemityzm w bostońskiej policji, zwiększając tym samym świadomość społeczną na ten temat. Ostatecznie doprowadziło to do zwolnienia komisarza policji, co spowodowało gwałtowny spadek przemocy na tle antysemityzmu w Bostonie[10].
Wielu katolików uważało Sweeney za postać antyklerykalną, ale ona postrzegała siebie jako obrońcę kościoła przed nienawiścią. Kiedy skrytykowała kardynała O’Connella za jego milczenie w sprawie katolickiego antysemityzmu, wezwał ją do swojego biura i zagroził ekskomuniką[11][12]. Inni katolicy natomiast ją popierali. Wśród nich byli biskup Bernard James Sheil z Chicago i prałat John A. Ryan z Waszyngtonu[3].
Podczas II wojny światowej z sugestią Sweeney Boston Herald założył „Klinikę plotek” (Rumor Clinic) w celu zwalczania propagandy Państw Osi i innych szkodliwych plotek. Przykładem takich plotek była plotka o tym, że głowy kobiet z lokami lub falowanymi włosami eksplodowały podczas pracy w fabrykach amunicji. W każdą niedzielę we fragmencie Boston Herald wybierano plotkę, dokładnie śledzono jej źródło i obalano. Sweeney była jedną z osób redagujących i sprawdzających tę rubrykę. Sweeney i Rumor Clinic gościnnie były drukowane w magazynach Reader’s Digest i Life, a podobne rubryki powstały w gazetach w innych miastach w całym kraju[3][13].
Sweeney zmarła 19 czerwca 1944 na niewydolność serca w wieku 36 lat. Została pochowana na Cmentarzu Świętego Krzyża (Holy Cross Cemetery) w Malden w stanie Massachusetts[1].
Po jej śmierci Irving Stone napisał: „Fran Sweeney nie mogła być zniechęcona, nie mogła zostać pokonana, nie można było jej przestraszyć, nie można było jej odesłać do szeregu. Była jednoosobową krucjatą. Płonęła jedną z najgorętszych i najbardziej nieugaszonych pasji do sprawiedliwości społecznej, jaką kiedykolwiek widziałem”[14].
W 1944 Szkoła Służby Społecznej (School for Social Service) biskupa Sheila w Chicago przyznała pośmiertnie Sweeney Medal Papieża Leona XIII „za wybitną pracę w zwalczaniu uprzedzeń i niesprawiedliwości oraz w rozwoju edukacji społecznej”. Medal w imieniu Sweeney przyjęła jej matka[14].
Na jej cześć nazwano The Frances Sweeney Committee, organizację zajmującą się zwalczaniem antysemityzmu. Komitet był później aktywny w zwalczaniu retoryki księdza Feeneya, katolickiego księdza, który w latach 50. wzniecał poglądy antysemityczne w Bostonie[15].
Nat Hentoff, który jako nastolatek pracował dla Boston City Reporter, był pod wpływem Sweeney do tego stopnia, że zadedykował jej swoją autobiografię Boston Boy[16].