Fygelius

Fygelius
Ilustracja
Fygelius przylądkowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

trędownikowate

Rodzaj

fygelius

Nazwa systematyczna
Phygelius E.H.F. Meyer ex Bentham
W. J. Hooker, Companion Bot. Mag. 2: 53. 1 Sep 1836[3]
Typ nomenklatoryczny

P. capensis E. H. F. Meyer ex Bentham[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Fygelius[4], promyk[5], ciennia[4] (Phygelius) – rodzaj roślin z rodziny trędownikowatych. Obejmuje dwa gatunki[6][7]. Występują one w naturze w Afryce Południowej, gdzie rosną w Górach Smoczych. Ich siedlisko stanowią brzegi górskich strumieni i inne podmokłe miejsca na terenach skalistych[7]. Oba gatunki i mieszaniec między nimi są uprawiane jako rośliny ozdobne, także w wielu odmianach ozdobnych[7][6]. Uprawiane mogą być w gruncie w strefach mrozoodporności od 8 do 11. Wymagają stanowisk słonecznych lub półcienistych oraz gleb żyznych i przepuszczalnych[8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Byliny i półkrzewy osiągające do 1[8] lub nawet 2 m wysokości[7][6] o łodygach kanciastych[7]. Rośliny tworzą liczne odrosty, dzięki którym, zwłaszcza w naturze, rozrastają się do dużych kęp[8].
Liście
Naprzeciwległe, pojedyncze, ogonkowe, o blaszce sercowatej[7].
Kwiaty
Wyrastają w szczytowych gronach. Działek kielicha jest pięć i zrośnięte są tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte są w długą rurkę, rozdętą nieco u nasady, na końcach z rozpostartymi łatkami. Płatki mają barwę różową do czerwonej, ale u odmian uprawnych także w innych kolorach (np. żółte). Pręciki są cztery, rzadziej 5, wystają z rurki korony. Zalążnia górna, dwukomorowa, z licznymi zalążkami i pojedynczą, długą i trwałą szyjką słupka zakończoną drobnym znamieniem[7].
Owoce
Torebki rozdzielające się na dwie części i zawierające liczne, drobne nasiona[7].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Jeden z rodzajów z rodziny trędownikowatych Scrophulariaceae w jej wąskim ujęciu[2].

Wykaz gatunków[9][4][5]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-02-05] (ang.).
  3. ↑ a b Phygelius. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-02-05].
  4. ↑ a b c Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 141. ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. ↑ a b Debicz R.. Byliny warte uwagi. Promyk wyprostowany. „Szkółkarstwo”. 2, s. 55, 2015. 
  6. ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 709, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. ↑ a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 261. ISBN 0-333-74890-5.
  8. ↑ a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 667, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  9. ↑ Phygelius. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-02-05].