Gannansaurus

Gannansaurus
Lü et al., 2013
Okres istnienia: mastrycht PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 72.1/66 72.1/66
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	zauropodomorfy
Infrarząd	zauropody
(bez rangi)	Titanosauriformes
(bez rangi)	Somphospondyli
Rodzaj	Gannansaurus
Gatunki
Gannansaurus sinensis

Gannansaurus – rodzaj wymarłego dinozaura, zauropoda z grupy Macronaria i kladu Titanosauriformes^[1].

Skamieniałości nieznanego nauce zwierzęcia znaleziono w południowych Chinach, w prowincji Jiangxi, na terenie prefektury miejskiej Ganzhou, w gminie miejskiej Longling. Szczątki spoczywały wśród skał basenu sedymentacyjnego Ganzhou i formacji Nanxiong. Formacja ta powstała w epoce kredy późnej. Znalezione kości (właściwie wyłącznie kręgi odcinków grzbietowego i ogonowego) należały do dinozaura z grupy zauropodów. Autorzy podkreślają wagę tego odkrycia, jako że kredowe zauropody z kontynentu azjatyckiego nie należą do najczęstszych, w przeciwieństwie do swych jurajskich poprzedników. W szczególności zaś dotyczy to zauropodów kredy późnej, reprezentowanych dotychczas przez 12 zaledwie rodzajów, z których Lü i inni podają 10. Są to, począwszy od opisanego w 1983 kwezytozaura i kreowanego w 2000 Huabeisaurus, przez cztery lata młodszego od tego ostatniego Borealosaurus i kreowanego rok po nim Nemegtosaurus^[1], dość bazalnego przedstawiciela Titanosauriformes Erketu o olbrzymiej szyi^[2] z 2006, opisane w 2008 Dongyangosaurus, Quingxiusaurus i Sonidosaurus, aż do opisanej rok później^[1] przez Borsuk-Białynicką jako Camarasauridae opistocelikaudii^[3], zaliczonej później do Saltasauridae^[4] i Baotianmansaurus z tego samego roku^[1].

Zbadawszy skamieniałości, paleontolodzy stwierdzili, że nowy okaz nie przedstawia istotnych podobieństw do wyżej wymienionych rodzajów zauropodów. Wydał im się natomiast podobny do euhelopa. Umieścili go w nowym rodzaju, któremu nadali nazwę Gannansaurus, odnosząc się do miejsca znalezienia szczątków, Gannan. W rodzaju umieścili pojedynczy gatunek Gannansaurus sinensis. Jego epitet gatunkowy również odnosi się do miejsca znalezienia skamieniałości, bierze się bowiem od greckiego Sin wskazującego na Chiny^[1].

Gannansaurus należał do zauropodów z grupy Neosauropoda^[1]. Ta grupa olbrzymich dinozaurów dzieli się na dwie główne linie: diplodokokształtne i Macronaria. Ta ostatnia obejmuje grupę Titanosauriformes^[5], do której również został zaliczony^[1]. Grupa Titanosauriformes wprowadzona przez Salgado i obejmuje brachiozaura i Titanosauria^[6], a więc zaliczają się do niej brachiozaury, euhelop i Titanosauria, przy czym te dwa ostatnie tworzą razem klad Somphospondyli^[5]. W związku z podobieństwem do euhelopa w obrębie Titanosauriformes kreatorzy umieścili rodzaj Gannansaurus w rzeczonej grupie Somphospondyli^[1].

Przypisy

1. Junchang Lü, Laiping Yi, Hui Zhong i Xuefang Wei. A new somphospondylan sauropod (Dinosauria, Titanosauriformes) from the Late Cretaceous of Ganzhou, Jiangxi Province of southern China. „Acta Geologica Sinica (English Edition)”. 87 (3), s. 678–685, 2013. DOI: 10.1111/1755-6724.12079. (ang.). 
2. Daniel T.D.T. Ksepka Daniel T.D.T., Mark A.M.A. Norell Mark A.M.A., Erketu ellisoni, a long-necked sauropod from Bor Guvé (Dornogov Aimag, Mongolia), „American Museum Novitates”, 3508, 2006, s. 1–16, DOI: 10.1206/0003-0082(2006)3508[1:EEALSF]2.0.CO;2  (ang.).
3. M.M. Borsuk-Białynicka. A new camarasaurid sauropod Opisthocoelicaudia skarzynskii gen. n., sp. n. from the Upper Cretaceous of Mongolia. „Palaeontologia Polonica”. 37 (5), s. 5–64, 1977. 
4. Calvo, J.O., Porfiri, J.D., González-Riga, B.J., Kellner, A.W. A new Cretaceous terrestrial ecosystem from Gondwana with the description of a new sauropod dinosaur. „Anais Academia Brasileira Ciencia”. 79 (3), s. 529–541, 2007. DOI: 10.1590/S0001-37652007000300013. PMID: 17768539. 
5. Jeffrey A.J.A. Wilson Jeffrey A.J.A., Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis, „Zoological Journal of the Linnean Society”, 136 (2), 2002, s. 215-275, DOI: 10.1046/j.1096-3642.2002.00029.x  (ang.).
6. Jeffrey A.J.A. Wilson Jeffrey A.J.A., Paul C.P.C. Sereno Paul C.P.C., Early evolution and higher-level phylogeny of sauropod dinosaurs, „Journal of Vertebrate Paleontology”, 18 (S2), 1998, s. 1-79, JSTOR: 3889325  (ang.).