Gerrit Maritz

Gerrit Maritz

Gerhardus (Gerrit, Gert) Marthinus Maritz (ur. w marcu 1798 w pobliżu Graaff-Reinet, zm. 23 września 1838 w Sooilaer[1]) – burski polityk, jeden z przywódców wielkiego treku.

Początkowo zajmował się kowalstwem, następnie wytwarzaniem powozów. Na tej drugiej działalności dorobił się znacznego majątku. W wyniku ustawy z 1833 znoszącej niewolnictwo na całym obszarze Imperium brytyjskiego stracił niemal 1000 funtów. Dodatkowo, w wojnie z Xhosa z lat 1834–1835 jego brat został ranny. Wydarzenia te wpłynęły na opuszczenie przez niego (na czele grupy Burów) Kolonii Przylądkowej we wrześniu 1836[2]. Po dotarciu na wyznaczone miejsce spotkania wszystkich trekkerów zaangażował się proces politycznej organizacji wędrujących Afrykanerów. Był jednym z twórców przyjętego 2 grudnia 1836 aktu zwanego konstytucją z Thaba Nchu[3]. Został wybrany przewodniczącym Rady Obywatelskiej (Rady Ludowej) oraz landdrostem[4]. Piastując te stanowiska rywalizował o wpływy z Andriesem Hendrikiem Potgieterem. Dążył do przekształcenia formującej się społeczności w jednolitą wspólnotę, posiadającą jasno określoną organizację, a także własne, wybieralne, władze[5]. Dzięki poparciu kolejnego lidera, który zdecydował się na emigrację, Pieta Retiefa, udało mu się doprowadzić do rewizji konstytucji z grudnia 1836. W wyniku tych zmian objął funkcję przewodniczącego Rady Politycznej[6]. Kilka miesięcy później wystąpił przeciwko niedawnemu sprzymierzeńcowi, wskazując na jego nadmierne ambicje i autorytarny styl sprawowania władzy[7]. Opowiadał się za dalszą migracją w kierunku Natalu[8]. Po zamordowaniu Retiefa przez Zulusów (6 lub 8 lutego 1838) stał się najważniejszym, obok Potgietera, przywódcą trekkerów[9]. Zmarł we wrześniu 1838[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Gerhardus Marthinus Maritz. Die Groot Trek. [dostęp 2011-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-07)]. (afr.).
  2. ↑ Michał Leśniewski: Afrykanie, Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji 1795-1854. Warszawa: BEL Studio, 2008, s. 284–285. ISBN 978-83-61208-15-0.
  3. ↑ Jan Balicki: Historia Burów. Geneza państwa apartheidu. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wyd., 1980, s. 91. ISBN 83-04-00007-5.
  4. ↑ Michał Leśniewski: Afrykanie, Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji 1795-1854. Warszawa: BEL Studio, 2008, s. 296. ISBN 978-83-61208-15-0.
  5. ↑ Michał Leśniewski: Afrykanie, Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji 1795-1854. Warszawa: BEL Studio, 2008, s. 297. ISBN 978-83-61208-15-0.
  6. ↑ Michał Leśniewski: Afrykanie, Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji 1795-1854. Warszawa: BEL Studio, 2008, s. 298–299. ISBN 978-83-61208-15-0.
  7. ↑ Michał Leśniewski: Afrykanie, Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji 1795-1854. Warszawa: BEL Studio, 2008, s. 299. ISBN 978-83-61208-15-0.
  8. ↑ Jan Balicki: Historia Burów. Geneza państwa apartheidu. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wyd., 1980, s. 93. ISBN 83-04-00007-5.
  9. ↑ Michał Leśniewski: Afrykanie, Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji 1795-1854. Warszawa: BEL Studio, 2008, s. 317–318. ISBN 978-83-61208-15-0.
  10. ↑ Michał Leśniewski: Afrykanie, Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji 1795-1854. Warszawa: BEL Studio, 2008, s. 317. ISBN 978-83-61208-15-0.