Globus Hitlera
Globus Hitlera – dwa globusy zaprojektowane w Berlinie w latach trzydziestych XX wieku, po jednym dla Adolfa Hitlera i jego Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP).
Opis
[edytuj | edytuj kod]Globus wykonany dla Hitlera był wysokości Volkswagena Garbusa i wyprodukowano go wielkim kosztem. W przeciwieństwie do drugiego, globus Hitlera odzwierciedlał aneksję Abisynii (dzisiejszej Etiopii) do Włoskiej Afryki Wschodniej w wyniku wojny włosko-abisyńskiej. Drugi został wykonany ze standardowego drewna, bez żadnych specjalnych cech[1]. Rzeczywistej liczby wyprodukowanych globusów nie można zweryfikować, gdyż fabryka, w której je wyprodukowano, wraz z archiwum, została zniszczona w wyniku alianckich nalotów w 1943 roku[1].
Wolfram Pobanz, niemiecki historyk i miłośnik globusów, uważa, że choć znajdował się on w jego gabinecie, Hitler prawdopodobnie za nim nie przepadał, gdyż nie istnieje żadna fotografia Führera z globusem[1].
W 1938 roku Hitler zdecydował, że Stara Kancelaria Rzeszy nie jest wystarczająco duża, aby pomieścić ministerstwa nazistowskich Niemiec. Budowę Nowej Kancelarii Rzeszy zlecił swojemu ulubionemu architektowi Albertowi Speerowi[2]. Po zakończeniu gruntownego remontu na początku 1939 roku, zgodnie z decyzją Hitlera, globus został przeniesiony do jego nowego gabinetu, zlokalizowanego w samym sercu Nowej Kancelarii, gdzie pozostał do czasu zajęcia budynku przez Sowietów w maju 1945 roku, w wyniku operacji berlińskiej[2].
Globus obecnie
[edytuj | edytuj kod]Na świecie istnieje wiele globusów rzekomo należących do Hitlera, chociaż ich autentyczność jest wątpliwa[1]. W Berlinie są trzy: jeden w instytucie geograficznym, drugi w Märkisches Museum i trzeci w Niemieckim Muzeum Historycznym[1]. Kolejne dwa znajdują się w zbiorach publicznych w Monachium[1]. Na niektórych z globusów terytorium III Rzeszy jest przestrzelone z broni palnej lub jest w inny sposób zniszczone, co jest czynem popełnionym z pogardy przez żołnierzy radzieckich lub amerykańskich[3]. Z dowodów fotograficznych wynika, że żaden z tych globusów nie pochodzi z gabinetu Hitlera w Nowej Kancelarii[1].
W maju 1945 roku amerykański żołnierz John Barsamian znalazł globus rzekomo należący do Hitlera w ruinach Berghofu, rezydencji Hitlera na Obersalzbergu niedaleko Berchtesgaden, gdzie często przebywał. Zanim przybył Barsamian, rezydencja została prawie całkowicie splądrowana. Zabrał globus do domu i trzymał go przez 60 lat, po czym sprzedał go na aukcji w San Francisco w 2007 roku. Bob Pritikin, przedsiębiorca z San Francisco, kupił globus za 100 tysięcy dolarów[4].
We wrześniu 2007 roku historyk Wolfram Pobanz oświadczył, że kopia gigantycznego globusa z dziurą po kuli, znajdująca się w Niemieckim Muzeum Historycznym w Berlinie, nie jest kopią globusa Hitlera, ale inną, która prawdopodobnie należała do nazistowskiego ministra spraw zagranicznych Joachima von Ribbentropa i nie dała żadnej wskazówki, gdzie dzisiaj znajduje się globus należący do Hitlera[3].
Kultura masowa
[edytuj | edytuj kod]Globus jest uważany za metaforyczne przedstawienie rzekomego megalomańskiego pragnienia Hitlera podboju świata[1]. W filmie Dyktator z 1940 roku w reżyserii Charliego Chaplina, globus jest przedstawiony jako piłka plażowa, która pęka przed twarzą dyktatora Adenoida Hynkela[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i The Mystery of Hitler’s Globe Goes Round and Round. The New York Times. [dostęp 2024-06-02]. (ang.).
- ↑ a b The Fatal Attraction of Adolf Hitler. The Journal for MultiMedia History. [dostęp 2024-06-02]. (ang.).
- ↑ a b Globe made for Hitler is missing, says historian. The Telegraph. [dostęp 2024-06-02]. (ang.).
- ↑ Hitler’s globe turns up in Oakland rumpus room. SFGATE. [dostęp 2024-06-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Charlie Chaplin z globusem w filmie Dyktator (1940) w serwisie YouTube (ang.)