Goryczyn

Goryczyn
Ilustracja
Triosteum aurantiacum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

szczeciowce

Rodzina

przewiertniowate

Rodzaj

goryczyn

Nazwa systematyczna
Triosteum Linnaeus
Sp. Pl. 176. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

T. perfoliatum L.[3]

Multimedia w Wikimedia Commons
Triosteum pinnatifidum

Goryczyn, trójpest[4], triosteum[5] (Triosteum L.) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych. Należy do niego 6 gatunków[6][7]. Występują one w centralnej i wschodniej Azji oraz w Ameryce Północnej[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Byliny o pędach nadziemnych prosto wzniesionych, wyrastających z płożących, podziemnych kłączy. Rdzeń pędów początkowo biały, z czasem staje się dęty[6].
Liście
Naprzeciwległe, pojedyncze, jajowate, całobrzegie lub o brzegu falistym albo pierzasto podzielone[6].
Kwiaty
Zebrane po sześć w okółkach w węzłach, siedzące, wsparte krótkimi przysadkami. Kielich składa się z 5 trwałych działek. Korona kwiatu składa się z 5 płatków tworzących dwie wargi. Górna dzieli się na cztery łatki, dolna jest niepodzielona, odgina się podczas kwitnienia. U nasady rurki korony znajduje się miodnik w postaci skupienia gruczołowych włosków. Płatki są żółte, żółtozielone lub purpurowe. Pręcików jest 5. Zalążnia jest 3–5-komorowa z pojedynczymi zalążkami w komorach. Słupek pojedynczy z cienką szyjką i dyskowatym oraz podzielonym na 3–5 łatek znamieniem[6].
Owoce
Kuliste lub gruszkowate, mięsiste pestkowce z 2–4 pestkami o grubym, twardym i czarnym endokarpie[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z rodziny przewiertniowatych Caprifoliaceae, z podrodziny Caprifolioideae Eaton[2].

Wykaz gatunków[7]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-09-03] (ang.).
  3. ↑ a b Triosteum. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-09-03].
  4. ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 486. (pol.).
  5. ↑ a b c Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 188. ISBN 978-83-925110-5-2.
  6. ↑ a b c d e f Triosteum Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-09-03].
  7. ↑ a b Triosteum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-17].