Gołębie (województwo lubelskie)

Gołębie

wieś
Pałac z 1902 roku
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	hrubieszowski
Gmina	Dołhobyczów
Liczba ludności (2021)	232[2][3]
Strefa numeracyjna	84
Kod pocztowy	22-540[4]
Tablice rejestracyjne	LHR
SIMC	0886825[5]
Położenie na mapie gminy Dołhobyczów Gołębie
Położenie na mapie Polski Gołębie
Położenie na mapie województwa lubelskiego Gołębie
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego Gołębie
50°38′24″N 24°04′48″E/50,640000 24,080000[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Gołębie (dawniej Hołubie) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Dołhobyczów^[5][6].

Integralne części wsi Gołębi^[5][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0886831	Gołębie	osada

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Dołhobyczów^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 264 mieszkańców i była piątą co do wielkości miejscowością gminy^[8].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kryłowie^[9].

Historia

Wieś istniała już w 1472 roku. Pierwsza wzmianka o prawosławnej cerkwi św. Michała Archanioła w Hołubiu pochodzi z 1578 roku. Parafia wchodziła w skład dekanatu hrubieszowskiego. Po zawarciu unii brzeskiej świątynia przeszła na katolicyzm w obrządku unickim, zaś po likwidacji unickiej diecezji chełmskiej ponownie przyjęła prawosławie. Prywatna wieś szlachecka Hołubie, położona w województwie bełskim, w 1739 roku należała do klucza Uhrynów Lubomirskich^[10]. Ostatnią murowaną cerkiew wybudowano w 1876 roku. We wsi w połowie XIX w. powstał cmentarz unicki, następnie przemianowany na prawosławny, czynny do końca II wojny światowej^[11]. Pierwsza szkoła gramoty powstała we wsi w XIX wieku. W 1921 roku notowano 138 domów i 689 mieszkańców; 594 Ukraińców i 20 Żydów.

W latach 1937–1939 postanowiono utworzyć w Gołębiu parafię neounicką. Nieczynna w okresie międzywojennym prawosławna cerkiew została zniszczona w 1938 roku^[12][13]. W czasie wojny reaktywowano prawosławną parafię, nabożeństwa odbywały się w budynku mieszkalnym. Po wojnie i wysiedleniach ukraińskich mieszkańców do ZSRR, parafia przestała istnieć. Murowana świątynia stała nieużytkowana, później przerobiono ją na magazyn PGR.

Znane osoby

W miejscowości urodził się:

• Stefan Swieżawski – polski historyk filozofii, autor ponad 250 prac naukowych, w tym: Dziejów filozofii europejskiej w XV wieku, najobszerniejszego dzieła w literaturze światowej poświęconego filozofii tego okresu.
• Wacław Zembrzuski – polski pedagog, nauczyciel i filozof. Razem z żoną jest patronem XI Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu^[14].

Obiekty zabytkowe

• zespół pałacowy, nr rej.: A/284 z 16.10.1984:
• pałac, 1902 r.
• park, przełom XVIII/XIX w.
• brama wjazdowa, 1902 r.^[15]

Zobacz też

• Hołubla
• Gołębie

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34692
2. Wieś Gołębie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-03] .
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 323 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
5. GUS. Wyszukiwarka TERYT
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. BIP gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-31]
8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
9. Opis parafii na stronie diecezji
10. Adam Homecki, Rozwój terytorialny latyfundium Lubomirskich (starszej gałęzi rodu) w latach 1581-1754, w: Studia Historyczne, rok V, zeszyt 3 (58), 1972, s. 437.
11. D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 33.
12. Grzesiuk K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 226. ISBN 978-83-7548-003-0.
13. Zburzona w 1938 r. cerkiew we wsi Hołubie (pow. hrubieszowski)
14. Patroni, „Liceum Ogólnoszktałcące nr 11 w Poznaniu” [dostęp 2018-09-23]  (pol.).
15. nr rej.:A-14 z 11.11.2000 Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .

Linki zewnętrzne

• Hołubie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 113 .