Grabki Duże

Grabki Duże

wieś
Pałac w Grabkach Dużych
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	staszowski
Gmina	Szydłów
Liczba ludności (2021)	318[2]
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	28-225[3]
Tablice rejestracyjne	TSZ
SIMC	0274690[4]
Położenie na mapie gminy Szydłów Grabki Duże
Położenie na mapie Polski Grabki Duże
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Grabki Duże
Położenie na mapie powiatu staszowskiego Grabki Duże
50°35′14″N 20°57′11″E/50,587222 20,953056[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Grabki Duże – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Szydłów^[5][4].

Do 1954 roku istniała gmina Grabki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Współczesne części wsi

Poniżej w tabeli 1 integralne części wsi Grabki Duże (0274690) z aktualnie przypisanym im numerem SIMC (zgodnym z Systemem Identyfikatorów i Nazw Miejscowości) z katalogu TERYT (Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju)^[6].

Tabela 1. Integralne części wsi Grabki Duże^[5][4]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0274708	Kierdany	część wsi
0274714	Sachalin	część wsi
0274720	Zielonka	część wsi

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne

W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Grabek Dużych zawarty w tabeli 2.

Tabela 2. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych^[7]

Nazwa wsi – miasta	Nazwy części wsi – miasta	Nazwy obiektów fizjograficznych – charakter obiektu
I. Gromada SZYDŁÓW
Grabki Duże	Kierdany Sachalin Zielonka	Jawór — pole, łąka Muliska — pole Na Lesie — pole Plant — pole, łąka Pod Banią — pole Pod Sadzonkami — pole Pod Wiktorowem — pole, łąka Sadzonki — lasek Za Bartusiakiem — pole, łąka Za Zygmuntem — pole Zagonie — pole Zwierzyniec — pole

Zabytki

Widok pałacu przed 1917

Zespół pałacowy z 1742 r., o stylistyce orientalnej, wzniesiony według projektu Franciszka Placidiego. Wybudował go kasztelan małogoski Stanisław Rupniewski, który przez pewien czas przebywał w niewoli tureckiej i tam przeszedł na islam. Pałac nazywany był haremem. Nazwa ta mogła mieć znaczenie ironiczne, ze względu na wyjątkowe zainteresowanie płcią przeciwną Rupniewskiego, które oburzało rodzinę. Haremowego przeznaczenia pałacu nie można jednak wykluczyć ze względu na jego układ funkcjonalny^[8]. Pałac ma kształt ośmioboku z olbrzymią salą na parterze. Symetrycznie dobudowane są do niej mniejsze pomieszczenia. Na piętrze ulokowane są liczne pokoiki – również rozmieszczone symetrycznie. Obok pałacu znajdują się dwa pawilony. Jeden z nich miał służyć za herbaciarnię, drugi natomiast był miejscem modlitwy. W parku otaczającym pałac rośnie pomnik przyrody – cis pospolity w wieku 300-400 lat^[9].

Zobacz też

• Grabki Małe

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 37300
2. Wieś Grabki Duże w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-30] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 330 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
6. TERYT – Katalog miejscowości (stan na: 2016-09-19) /w:/ Lista plików predefiniowanych. 19. września 2016 r.
7. Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1970, s. 57, 77-96.
8. Janusz Kędracki, Gazeta.pl Odkrywamy Świętokrzyskie – Grabki Duże.
9. Turystyczne atrakcje gminy Szydłów. ISBN 83-922366-1-0. Brak numerów stron w książce

Bibliografia

1. Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1970. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Grabki (2) G.-wielkie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 770 .