Grzybówka popielata

Grzybówka popielata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

grzybówkowate

Rodzaj

grzybówka

Gatunek

grzybówka popielata

Nazwa systematyczna
Mycena cinerella (P. Karst.) P. Karst.
Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 32: 113 (1879)
Multimedia w Wikimedia Commons

Grzybówka popielata (Mycena cinerella (P. Karst.) P. Karst. – gatunek grzybów należący do rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy został zdiagnozowany taksonomicznie w 1878 r. jako Agaricus cinerellus przez P. Karstena. W 1879 r. ten sam autor przeniósł go do rodzaju Mycena[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus cinerellus P. Karst. 1878
  • Omphalia cinerella (P. Karst.) J.E. Lange 1936

Nazwę polską nadał Maria Lisiewska w 1987 r[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 0,6–1,5 cm, stożkowato-wypukły ze spłaszczonym wierzchołkiem, czasami z garbkiem. Jest higrofaniczny, wodnisty i prążkowany niemal do samego wierzchołka. Barwa szara lub popielatoszara, czasami z brązowym odcieniem. Brzeg nieco jaśniejszy, równy[4].

Hymenofor

Blaszkowy, blaszki przyrośnięte, lub nieco zbiegające ząbkiemi dość rzadkie. Mają szarą barwę, taką samą jak kapelusz, ostrza nieco jaśniejsze, białawe[4]. Liczba blaszek dochodzących do trzonu wynosi 18-26, pomiędzy nimi występują dwie lub trzy międzyblaszki niedochodzące do trzonu. Szerokość blaszek wynosi 2–3 mm[5].

Trzon

Wysokość 2–5 cm, grubość 1–2 mm, walcowaty, wewnątrz pusty, prosty, lub wygięty u podstawy, elastyczny. Powierzchnia gładka, szara, nieco jaśniejsza, niż na kapeluszu, przy podstawie skąpo owłosiona[4].

Miąższ

Cienki, szarowodnisty, elastyczny. Ma intensywny zapach i smak podobny do świeżych ogórków[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o rozmiarach 7–9 × 4–5 μm, elipsoidalne, gładkie. Podstawki 4-zarodnikowe, czasami 2-zarodnikowe. W podstawkach 4-zarodnikowych występują sprzążki, w podstawkach 2-zarodnikowych sprzążek brak. Występują pleurocystydy i cheilocystydy. Te ostatnie występują w hymenium, są niepozorne, nitkowate i mają rozmiar 22–36 × 5–11 μm. Strzępki w miąższu jednorodne, w jodzie barwią się na winnoczerwono. Strzępki w skórce kapelusza mają szerokość 10–20 μm[6].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Opisano występowanie grzybówki popielatej tylko w Ameryce Północnej, Europie i w Maroku. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona, występuje od Półwyspu Iberyjskiego po Islandię i Skandynawię[7]. W Polsce podano liczne jej stanowiska[3].

Saprotrof rozwijający się w lasach iglastych i liściastych, na ziemi wśród opadłych liści, igliwia i mchów. Owocnikowanie trwa od sierpnia do października[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2016-12-18]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2016-12-18]. (ang.).
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d M. Lisiewska, Kochman & A. Skirgiełło: Grzybówka (Mycena). 17. Podstawczaki (Basidiomycetes), bedłkowe (Agaricales), gąskowate I (Tricholomataceae). Warszawa-Kraków: PWN, 1987.
  5. ↑ Jordan M. (2004). The Encyclopedia of Fungi of Britain and Europe. London: Frances Lincoln. p. 165. ISBN 0-7112-2378-5
  6. ↑ Aronsen A. "Mycena cinerella (P. Karst.) P. Karst.". Key to the Mycenas of Norway. Retrieved 2010
  7. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-12-18].