Grzybówka trawiasta

Grzybówka trawiasta
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

grzybówkowate

Rodzaj

grzybówka

Gatunek

grzybówka trawiasta

Nazwa systematyczna
Mycena aetites (Fr.) Quél.
Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 242 (1872)
Multimedia w Wikimedia Commons

Grzybówka trawiasta (Mycena aetites (Fr.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1838 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus aetitus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1872 r. Lucien Quélet[1].

Synonimy naukowe:

  • Agaricus aetites Fr. 1838
  • Agaricus consimilis Cooke 1890
  • Agaricus umbelliferus Schaeff. 1770
  • Mycena aetites (Fr.) Quél. 1872 var. aetites
  • Mycena cinerea Massee & Crossl. 1902
  • Mycena consimilis (Cooke) Sacc. 1891
  • Mycena umbellifera (Schaeff.) Quél. 1872[2].

Nazwę polską podała Maria Lisiewska w 1987 r[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 0,5–3 cm, wysokość 1–1,5 cm, kształt początkowo stożkowato-dzwonkowaty, potem płaski z niewielkim garbkiem. Brzeg prosty, czasami ząbkowany, wyraźnie żeberkowany. Powierzchnia gładka, matowa, w stanie wilgotnym lepka i błyszcząca. Barwa od beżowoszarej przez szarobrązową do stalowej. Brzeg jaśniejszy, garbek ciemniejszy[4].

Blaszki

Zatokowato wycięte, wąskie i dość rzadkie, elastyczne. Barwa od jasnoszarej do szarej[4].

Trzon

Wysokość3–6 cm, grubość 2–4 mm, kształt cylindryczny, wewnątrz pusty. Powierzchnia delikatnie omszona, podstawa zazwyczaj rozszerzona i pokryta gęstymi i odstającymi włoskami. Barwa trzonu od bladobeżowej do szarobeżowej (górą jaśniejsza)[4].

Miąższ

Cienki, wodnisty i kruchy. Kolor szarawy, smak łagodny, nieco podobny do rzodkwi. Zapach stęchły lub podobny do amoniaku[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki elipsoidalno-cylindryczne z dzióbkiem o powierzchni gładkiej, hialinowe i amyloidalne. W środku są ziarniste. Mają rozmiar 9–12 × 4–6 μm[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Grzybówka trawiasta występuje głównie w Europie i jest tutaj szeroko rozprzestrzeniona – od Hiszpanii po Islandię i Półwysep Skandynawski. Północna granica zasięgu biegnie przez 69 stopień szerokości geograficznej. W Ameryce Północnej znane jest jej występowanie tylko w prowincji Kolumbia Brytyjska w Kanadzie[5]. Na terenie Polski podano liczne stanowiska w piśmiennictwie naukowym[3], jest jednak niezbyt częsta[6].

Rośnie w lasach liściastych i iglastych, na leśnych polanach, w starych kamieniołomach, na łąkach, pastwiskach i ogrodach w ściółce. Owocniki wytwarza od maja do listopada[3].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Najbardziej podobna jest grzybówka wczesna (Mycena abramsii). Rośnie na resztkach drewna. Z jej naciętego trzonu wypływa wodnista ciecz, ale tylko u młodych owocników i nie dłużej niż kilka godzin po zerwaniu owocnika. Mikroskopowo odróżnia się większymi i bardziej wydłużonymi zarodnikami oraz cheiolocystydami, które mają wydłużonymi szyjki[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2016-10-30] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2016-10-30] (ang.).
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e M. Lisiewska, K. Kochman, A. Skirgiełło, Grzybówka (Mycena). 17. Podstawczaki (Basidiomycetes), bedłkowe (Agaricales), gąskowate I (Tricholomataceae), Kraków: PWN, 1987.
  5. ↑ Występowanie Mycena aetites na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2016-10-30].
  6. ↑ Warmia i Mazury. Grzybówka trawiasta [online] [dostęp 2016-10-31].
  7. ↑ A key to they Mycenas of Norvey [online] [dostęp 2014-03-20] [zarchiwizowane z adresu 2015-10-31].