Gunnar Hámundarson

Gunnar Hámundarson

Gunnar z Fludir

Gunnar Hámundarson wraz z żoną Rannveig Sigfúsdóttu
Data i miejsce urodzenia	940 Fludir
Data i miejsce śmierci	992 Hlíðarendi
Przyczyna śmierci	zginął w trakcie walki
Miejsce zamieszkania	Fludir
Narodowość	islandzka
Wyznanie	wierzenia nordyckie
Rodzice	Hámundr Gunnarsson, Rannveig Sigfúsdóttur
Małżeństwo	Hallgerðr Höskuldsdóttir
Krewni i powinowaci	rodzeństwo: Kolskeggr, Hjörtr, Arngunnr synowie: Högni, Grani, Hámundu szwagier: Hróar Tungugoði

Gunnar Hámundarson w trakcie walki

Manuskrypt, na którym znajduje się fragment sagi Njáls

Fragment sagi Njáls

Gunnar Hámundarson broniący własnego domu

Gunnar Hámundarson (ur. 940 w Fludir, zm. 992 w Hlíðarendi) – islandzki wódz żyjący w X wieku. Mieszkał w Fludir. Znany również jako Gunnar z Fludir. Występuje w sadze o Njálu jako jeden z głównych bohaterów. Zginął podczas obrony własnego domu w 992 roku. Gunnar Hámundarson jest jednym z najbardziej podziwianych bohaterów islandzkich sag. Utożsamiany jest jako osoba heroiczna oraz lojalna^[1][2].

Rodzina i pochodzenie

Gunnar Hámundarson urodził się w Fludir w 940 roku. Był synem Hámundra Gunnarssona i Rannveigy Sigfúsdóttur^[a]. Gunnar Hámundarson miał dwóch braci – Kolskeggra i Hjörtra oraz jedną siostrę o imieniu Arngunnr, która wyszła za Hróara Tungugoði. W 975 roku Gunnar ożenił się z Hallgerðr Höskuldsdóttir z Höskuldsstaðir. Był jej trzecim mężem. Hámundarson wraz z małżonką mieli trzech synów – Högniego, Graniegon oraz Hámundura^[2]. Gunnar Hámundarson, jak większość Islandczyków w X wieku, wierzył w nordyckie bóstwa^[3].

Gunnar Hámundarson w Njáls saga

Saga o Njálu opisuje Gunnara Hámundarsona jako potężnego wojownika, niezwyciężonego w walce. Autor sagi przypisuje Gunnarowi dzielność, męstwo i uczciwość. W sadze znajduje się opis potyczki, w której brał udział Hámundarson^[1]:

Thorgeir wpadł na Gunnara w wielkim gniewie i wbił włócznię w tarczę i ramię Gunnara. Gunnar przekręcił tarczę tak mocno, że włócznia rozerwała się na gnieździe. Gunnar zobaczył, że inny człowiek zbliża się do jego miecza i zadał mu śmiertelny cios, a następnie chwycił atgeir w obie dłonie. Thorgeir Otkelsson w międzyczasie zbliżył się, z mieczem w pogotowiu. Gunnar zwrócił się ku niemu szybko i w wielkim gniewie. Wepchnął przez siebie atgeir i podniósł go wysoko i wyrzucił go do rzeki. Ciało spadło do brodu i zatrzymało się tam przy głazie.

Hámundarson był wysportowanym, silnym mężczyzną. W Njáls saga znajduje się fragment o jego sprawności fizycznej^[1]:

Zdolny jest do skakania na swój własny wzrost w pełnej zbroi, zarówno z przodu, jak i z tyłu.

Gunnar był zamieszany w wiele sporów, które próbował zakończyć za pomocą negocjacji, jednakże pomimo braku innych metod uciekał się do przemocy. Pragnienie Hámundarsona, aby osiedlić się bez rozlewu krwi, sprawiło, że zaczął powątpiewać w swoje męstwo. Gunnar Hámundarson władał wieloma rodzajami broni białej. Najchętniej posługiwał się nordycką bronią o nazwie atgeir^[b]. Gunnar Hámundarson wziął udział w najeździe wikingów na Eysýsla, gdzie zdobył słynnego atgeira. Jego poprzednim właścicielem był Hallgrímur. Hámundarson był także wyśmienitym łucznikiem. Saga podaje, że potrafił niezwykle celnie miotać kamienie. Był również doskonałym pływakiem^[4].
Zachował się opis jego wyglądu zewnętrznego^[1]:

Był przystojny i piękny. Miał prosty nos , niebieskie oczy, bystre oczy i rumiane policzki z gęstymi, lśniącymi włosami. Blond i dobrze uczesane.

Gunnar jest jednym z najbardziej podziwianych bohaterów islandzkich sag. Utożsamiany jest jako człowiek heroiczny, energiczny, cnotliwy, a przede wszystkim lojalny^[4].

Śmierć Gunnara Hámundarsona

Gunnar Hámundarson zabił dwóch członków rodziny Gissur. Pomimo porady swojego przyjaciela Njálla Þorgeirssona nie uciekł z ojczyzny. Krewni zabitych zaatakowali dom Gunnara Hámundarsona. Legenda głosi, że Gunnarowi zerwała się cięciwa w jego łuku. Poprosił żonę o kilka włosów, w celu zrobienia nowej cięciwy^[c]. Hallgerðra odmówiła, urażona wcześniejszą kłótnią z małżonkiem. Hámundarson został zmuszony do walki na miecze, w trakcie której poległ^[1][3].

Gunnar Hámundarson jako bohater literacki

Gunnar Hámundarson jest archetypem islandzkiego patrioty, pomimo że jego bohaterskie czyny wydają się wyraźnie wyolbrzymione. Gunnar podziwiany jest z powodu bohaterstwa, dobroci i oddania własnej ojczyźnie^[1].

Uwagi

1. Według innych źródeł nazywała się Rannveig Sigmundardóttur.
2. Atgeir jest często błędnie mylony z halabardą.
3. Ten wątek jest fikcją literacką.

Przypisy

1. Viking Legends – Gunnar the Hero. spangenhelm.com. [dostęp 2018-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-11)]. (ang.).
2. Gunnar Hlíðarenda / Hámundarson. geni.com. [dostęp 2018-11-25]. (ang.).
3. Saga o Njálu. islandia.org.pl. [dostęp 2018-11-25]. (pol.).
4. Gunnar Hámundarson. hurstwic.org. [dostęp 2018-11-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Pełny tekst sagi o Njalu (ang. • isl. • niem. • szw. • fr. • norw.)