Gunno Dahlstierna

Gunno Dahlstierna
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 września 1661
Öhr

Data śmierci

7 września 1709

Narodowość

szwedzka

Język

szwedzki

Alma Mater

Uniwersytet w Uppsali

Dziedzina sztuki

poezja

Gunno Dahlstierna (Dahlstjerna; ur. 7 września 1661 w parafii Öhr w Dalslandzie, zm. 7 września 1709) – szwedzki poeta.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Gunno Dahlstierna urodził się w parafii Öhr w Dalslandzie, gdzie jego ojciec był rektorem[1]. Nosił nazwisko Eurelius[1]. W 1677 rozpoczął studia na uniwersytecie w Uppsali[1]. Po uzyskaniu dyplomu zaczął pracę w królewskim urzędzie geodezyjnym. W 1681 roku udał się w podróż służbową do Liwonii (Inflant)[1]. W 1787 roku, po przedstawieniu dysertacji naukowej w Lipsku, otrzymał propozycję objęcia katedry na tamtejszym uniwersytecie. Nie przyjął jej jednak i powrócił do kraju. W Szwecji nadal zajmował się pomiarami geodezyjnymi zleconymi przez króla Karola XI Wittelsbacha[1]. W 1699 roku został zwierzchnikiem służby geodezyjnej. W uznaniu zasług król nobilitował go w 1702 roku, nadając mu nazwisko Dahlstjerna. Nowy szlachcic nie spoczął na laurach, ale kontynuował swoją pracę pomiarową i kartograficzną. Zjeździł wybrzeże Bałtyku, Liwonię, Rugię i Pomorze. Bezpośrednią przyczyną śmieci w 1709 miało być załamanie na wieść o klęsce wojsk szwedzkich pod Połtawą w starciu z armią rosyjskiego cara Piotra Wielkiego Romanowa[1].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

W chwilach wolnych od zajęć mierniczych, Gunno Dahlstierna zajmował się poezją. Była ona dla niego sposobem na umilenie sobie czasu spędzanego w podróżach związanych z pracą głównego geodety[1]. Twórczość Dahlstierny jest nierówna pod względem artystycznym, ale niewątpliwie przewyższa on talentem współczesnych sobie rymotwórców szwedzkich[1][2]. Poeta wykazywał skłonność do patosu i wybujałej uczuciowości, która jednak wynikała ze szczerego patriotyzmu[1]. Jego znanym dziełem jest elegia na cześć Karola XI, zatytułowana Kungaskald wydana w Szczecinie w 1697 roku[1]. Jest ona ułożona aleksandrynem, zorganizowanym w oktawy[1]. Poemat ten ma charakter alegoryczny i jest bardzo pompatyczny, zawiera jednak udane strofy liryczne[1]. Dahlstierna był reformatorem języka. Powiedziano o nim, że traktował język szwedzki równie po dyktatorsku, jak naród szwedzki traktowali Karol XI i Karol XII[1]. W 1690 roku, również w Szczecinie, Dahlstierna wydał swoją parafrazę dzieła Pastor Fido Giovanniego Battisty Guariniego[3], opublikowanego sto lat wcześniej. Poza tym Dahlstjerna napisał dzieło Götha kämpavisa om Konungen och Herr Pede, w którym wojnę rosyjsko-szwedzka przedstawiono jako starcie Króla z Mistrzem Piotrem, czyli władcą Rosji[1]. Utwór ten był tak popularny, że stał się balladą ludową[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o Dahlstjerna, Gunno, w: 1911 Encyclopædia Britannica, Volume 7. en.wikisource.org. [dostęp 2016-11-21]. (ang.).
  2. Swedish Literature. The Seventeenth and Eighteenth Centuries. infoplease.com. [dostęp 2016-11-21]. (ang.).
  3. Henry Wadsworth Longfellow: The Poets and Poetry of Europe: With Introductions and Biographical Notices. books.google.pl. s. 129. [dostęp 2016-11-21].