Górowo Iławeckie (gmina wiejska)

Górowo Iławeckie

gmina wiejska
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
TERC	2801052
Wójt	Bożena Jadwiga Olszewska-Świtaj (2006)
Powierzchnia	416,27 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	7011[1]
• gęstość	16,9 os./km²
Nr kierunkowy	89
Tablice rejestracyjne	NBA
Adres urzędu: ul. Kościuszki 17 11-220 Górowo Iławeckie
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 36 Liczba miejscowości 68
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Górowo Iławeckie
Położenie na mapie Polski Górowo Iławeckie
54°16′N 20°29′E/54,266667 20,483333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Górowo Iławeckie (daw. gmina Górowo) – gmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie olsztyńskim.

Siedziba gminy to Górowo Iławeckie.

Według Narodowego Spisu Powszechnego 31 marca 2011 gminę zamieszkiwało 7189 mieszkańców^[2]. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] gminę zamieszkiwało 6811 osób.

Położenie

Gmina Górowo Iławeckie położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego przy granicy z obwodem królewieckim Federacji Rosyjskiej. Gmina jest położona w dwóch mezoregionach: zachodnia część na Wzniesieniach Górowskich, a wschodnia na Nizinie Staropruskiej^[4].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[5] gmina Górowo Iławeckie ma obszar 416,27 km², w tym:

• użytki rolne: 61%
• użytki leśne: 28%

Gmina stanowi 31,81% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	7980	100	3703	50,2	3672	49,8
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	19,7		8,9		8,8

• Piramida wieku mieszkańców gminy Górowo Iławeckie w 2014 roku^[1].

Hydrografia

Przez obszar gminy przepływają:Wałsza, Elma, Stradyk. Na jej terenie znajdują się także jeziora: Mulen (20,9 ha), Jesionowy Staw (19,8 ha), Reszkowo (14,1 ha) i Martwe (9,75 ha)^[6].

Gmina Górowo iławeckie znajduje się na terenie trzech zlewni rzek:

• Świeżej – północna
• Pasłęka – zachód
• Łyny – wschód.

Ochrona przyrody

Obszary chronione w gminie stanowią 65,3% obszarów chronionych w powiecie bartoszyckim^[6].

Rezerwaty przyrody

Na obszarze gminy znajduje się Rezerwat przyrody Jezioro Martwe chroniący roślinność wodno-torfowiskową na dystroficznym jeziorze ze stanowiskiem maliny moroszko^[6].

Obszary NATURA 2000

Większą część gminy pokrywa obszar Natura 2000 Ostoja Warmińska PLB280015 OSO^[6].

Pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się 64 pomniki przyrody ożywionej i 2 nieożywionej.

 Osobny artykuł: Pomniki przyrody w gminie Górowo Iławeckie.

Użytki ekologiczne

W gminie występują 3 użytki ekologiczne ustanowione w 2009 roku^[6]:

• "Malina Moroszko" - ochrona stanowiska maliny moroszko o powierzchni 11,83 ha,
• "Moroszka na Toprzynach" - ochrona stanowiska maliny moroszko o powierzchni 12 ha,
• "Grądzik" - ochrona bazy pokarmowej bociana białego o powierzchni 87,02 ha.

Obszary Chronionego Krajobrazu

Na terenie gminy częściowo znajdują się w poszczególnych rejonach^[6]:

• Obszar Chronionego Krajobrazu Wzniesień Górowskich – część północno-zachodnia
• Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Wałszy – część południowo-zachodnia
• Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Elmy – część wschodnia.

Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe

Na obszarze gminy występują dwa zespoły przyrodniczo-krajobrazowe^[6]:

• Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Gołdapska Struga – chroni siedlisko parzydła leśnego i naturalną dolinę rzeczki
• Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Tatarska Góra – chroni czołowomorenowe jezioro wraz z torfowiskami gdzie rośnie tojad mocny.

Sołectwa

Augamy, Bądze, Bukowiec, Czyprki, Dęby, Dobrzynka, Dwórzno, Dzikowo Iławeckie, Gałajny, Glądy, Grotowo, Janikowo, Kamińsk, Kandyty, Kiwajny, Krasnołąka, Kumkiejmy, Lipniki, Pareżki, Paustry, Piasek, Piasty Wielkie, Pieszkowo, Sągnity, Skarbiec, Sołtysowizna, Stega Mała, Toprzyny, Wągniki, Wiewiórki, Wojmiany, Wokiele, Woryny, Zielenica, Zięby, Żywkowo.

Pozostałe miejscowości

Bądle, Ciszyna, Deksyty, Dulsin, Galiny, Garbniki, Gniewkowo, Grądzik, Gruszyny, Kanie Iławeckie, Kierno, Kumkiejmy Przednie, Lisiak, Malinowo, Maskajmy, Mątyty, Meszniak, Nerwiki, Nowa Karczma, Nowa Wieś Iławecka, Nowa Wieś Iławecka (leśniczówka), Okopek, Orsy, Paprocina, Paustry (osada), Piaseczno, Piasty Małe, Pieszkowo, Powiersze, Półwiosek, Pudlikajmy, Reszkowo, Robity, Saruny, Sędziwojewo, Sigajny, Stabławki, Świadki Górowskie, Świadki Iławeckie, Trojaczek, Warszkajty, Wągródka, Weskajmy, Wężykowo, Włodkowo, Worławki, Wormie, Worszyny, Zabłocie, Żołędnik, Żuławy.

Sąsiednie gminy

Bartoszyce, Górowo Iławeckie (miasto), Lelkowo, Lidzbark Warmiński, Pieniężno. Gmina sąsiaduje z Rosją.

Przypisy

1. Gmina Górowo Iławeckie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Ludność w gminach. Stan w dniu 31 marca 2011 r. - NSP 2011; Powiat bartoszycki. GUS. [dostęp 2016-01-09]. (pol.).
3. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 . Brak numerów stron w książce
4. Program ochrony środowiska dla gminy Górowo Iławeckie na lata 2012-2015, s. 7. [dostęp 2013-08-19].
5. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
6. Program ochrony środowiska dla gminy Górowo Iławeckie na lata 2012-2015, s. 14-17. [dostęp 2013-08-19].