Gęsianka różowobrązowa

Gęsianka różowobrązowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gąskowate

Rodzaj

gęsianka

Gatunek

gęsianka różowobrązowa

Nazwa systematyczna
Dermoloma cuneifolium (Fr.) Singer ex Bon
Docums Mycol. 17(no. 65): 51 (1986)
Multimedia w Wikimedia Commons

Gęsianka różowobrązowa (Dermoloma cuneifolium (Fr.) Singer ex Bon) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Dermoloma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1821 r. nadając mu nazwę Agaricus cuneifolius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Rolf Singer i Marcel Bon w 1986 r.[1]

Ma 17 synonimów. Niektóre z nich[2]:

  • Dermoloma atrocinereum (Pers.) P.D. Orton 1960
  • Dermoloma atrocinereum (Pers.) Herink 1958
  • Dermoloma cuneifolium var. punctipes Arnolds 1992
  • Dermoloma fuscobrunneum P.D. Orton 1980

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Stanisław Chełchowski w 1898 r. opisywał go pod nazwą bedłka klinowata[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

O średnicy 3–5 cm, początkowo wypukły, potem szeroko wypukły, na koniec prawie płaski. Powierzchnia naga, szarobrązowa, na środku nieco ciemniejsza[4].

Blaszki

Zbiegające z ząbkiem, średnio gęste lub gęste, białe[4].

Trzon

Wysokość 3–5 cm, grubość 0,5–1 cm, równy, nagi, suchy, biały[4].

Miąższ;

Biały, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu. Zapach i smak mączny[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników biały. Zarodniki elipsoidalne, długie, 4,5–7 × 2,5–4 µm, gładkie, szkliste, w KOH nieamyloidalne. Trama blaszek równoległa. Podstawki 4-sterygmowe. W hymenium brak cystyd. Elementy końcowe strzępek skórki kapelusza gruszkowate, o średnicy 10–25 µm, gładkie, szkliste w KOH. Występują sprzążki[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie gęsianki różowobrązowej w Europie Zachodniej i Południowo-Zachodniej, Afryce[5] i Ameryce Północnej[4]. Jedyne stanowisko tego gatunku w Polsce podał Franciszek Błoński w 1896 roku w Warszawie. Rósł na ziemi, w trawie wśród zarośli. Według W. Wojewody jest gatunkiem na terenie Polski wymarłym[3].

Prawdopodobnie jest saprotrofem, ponieważ czasami występuje na łąkach bez drzew w pobliżu. Rośnie na obszarach trawiastych lub w lasach liściastych latem i jesienią. Czasami występuje gromadnie[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-07-12].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-07-12].
  3. ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e f g Michael Kuo, Dermoloma cuneifolium [online], Mushroom Expert [dostęp 2021-07-12].
  5. ↑ DiscoverLife [online] [dostęp 2021-07-12].