HMS Royal Sovereign (1915)
 HMS Royal Sovereign | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
15 stycznia 1914 |
| Wodowanie |
29 kwietnia 1915 |
 Royal Navy
| |
| Nazwa |
HMS „Royal Sovereign” |
| Wejście do służby |
maj 1916 |
| Wycofanie ze służby |
30 maja 1944 |
 Marynarka Wojenna ZSRR
| |
| Nazwa |
„Archangielsk” |
| Wejście do służby |
30 maja 1944 |
| Wycofanie ze służby |
9 lutego 1949 |
| Los okrętu |
złomowany 19 maja 1949 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 28 000 ton |
| Długość |
189 m |
| Szerokość |
27 m |
| Zanurzenie |
8,7 m |
| Napęd | |
| 4 turbiny parowe Parsonsa 18 kotłów Babcock & Wilcox 4 śruby 41 115 KM | |
| Prędkość |
21,6 w. |
| Uzbrojenie | |
| 8 dział kal. 381 mm (4xII) 14 dział kal. 152 mm (w kazamatach, 14xI) 2 działa kal. 76 mm 4 działa 47 mm 4 wyrzutnie torped kal. 533 mm | |
| Załoga |
908 - 997 |
HMS Royal Sovereign – brytyjski pancernik typu Revenge z okresu I i II wojny światowej. W latach 1944–48 wypożyczony radzieckiej Marynarce Wojennej, gdzie służył pod nazwą „Archangielsk”.
Służba
[edytuj | edytuj kod]Na Morzu Śródziemnym
[edytuj | edytuj kod]„Royal Sovereign” brał udział w pierwszym starciu sił głównych Floty Śródziemnomorskiej z flotą włoską 9 lipca 1940 roku koło przylądka Stilo (znanym też jako bitwa koło Kalabrii), lecz płynąc z tyłu rozproszonego brytyjskiego zespołu nie wziął udziału w starciu artyleryjskim szybszych pancerników „Warspite” i „Malaya” z pancernikami włoskimi[1].
W ZSRR
[edytuj | edytuj kod]Po kapitulacji Włoch, ZSRR zaczął domagać się podziału w ramach reparacji ich marynarki wojennej, internowanej na Malcie. Z przyczyn politycznych, w tym obawy o postawę sprzymierzonych Włoch w obliczu oddania ich okrętów, alianci zachodni nie chcieli do tego dopuścić przed końcem wojny, wobec czego zaproponowali tymczasowe wypożyczenie takiej samej liczby okrętów z własnych flot[2]. Zdecydowano wypożyczyć głównie okręty przestarzałych typów: pancernik „Royal Sovereign”, krążownik lekki „Omaha”, dziewięć niszczycieli i cztery okręty podwodne, na co ZSRR wyraził zgodę[2]. Radziecka załoga pancernika zaczęła przybywać od 7 maja 1944 roku, a okręt przekazano 30 maja[2]. Został wcielony do Floty Północnej pod nazwą „Archangielsk”[3]. 17 sierpnia 1944 roku wyszedł z bazy Scapa Flow w osłonie konwoju JW 59 i 24 sierpnia dotarł do Wajengi w ZSRR[3]. Nie był wykorzystywany operacyjnie, lecz jako okręt sztabowy i bateria przeciwlotnicza[4]. Jego wyposażenie radarowe zostało przy tym przebadane przez radzieckich specjalistów, a część z nich później skopiowano[4]. Dopiero w 1949 roku zużyty i zaniedbany okręt został zwrócony, wychodząc z Wajengi 15 stycznia i docierając do Rosyth 4 lutego 1949 roku[4]. Z listy floty radzieckiej został skreślony dopiero 9 lutego tego roku[4]. Z uwagi na wiek i zużycie nie powrócił do służby brytyjskiej, lecz został sprzedany na złom i 18 maja 1949 roku skierowany do stoczni złomowej w Inverkeithing w Szkocji, jako ostatni z brytyjskich pancerników pochodzących z I wojny światowej[4][5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michał Kopacz. Bitwa pod Kalabrią. „Morze, Statki i Okręty”. Nr specjalny 6 (1/2011), s. 24-26, 2009. Magnum X. ISSN 1426-529X.
- ↑ a b c Glock 2009 ↓, s. 31-32.
- ↑ a b Glock 2009 ↓, s. 34-36.
- ↑ a b c d e Glock 2009 ↓, s. 36-37.
- ↑ Conway's All the world’s fighting ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). Londyn: Conway Maritime Press, 1985, s. 33-38. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).