Hardenbergia

Hardenbergia
Ilustracja
Hardenbergia comptoniana
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

Hardenbergia

Nazwa systematyczna
Hardenbergia Benth.
S.L.Endlicher & al., Enum. Pl. Hügel: 40 (1837)[3]
Typ nomenklatoryczny

H. comptoniana (H.C. Andrews) Bentham[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Hardenbergia Benth. – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Obejmuje trzy gatunki występujące w Australii[3][5] (H. comptoniana został introdukowany także do Indii)[3]. W naturze rosną w lasach i zaroślach na siedliskach mokrych i suchych (także w suchoroślach), na terenach skalistych i na wybrzeżu[5][6].

Rośliny z tego rodzaju, a szczególnie Hardenbergia violacea uprawiane są jako ozdobne[7], zwykle w formie zielonych ścian lub jako okrywowe. Cenione są za efektowny wygląd, małe wymagania i łatwość uprawy, tolerancję suszy i niewielkich mrozów[6]. Poza tym z liści tych roślin sporządzany jest napój[5].

Rodzaj nazwany został na cześć hrabiny Franziski von Hardenberg[a], której brat baron Karl von Hügel (1794–1870) był kolekcjonerem roślin w zachodniej Australii[5][6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Hardenbergia violacea
Pokrój
Drewniejące pnącza osiągające ponad 3 m wysokości, a także niewysokie półkrzewy[5][6].
Liście
Skrętoległe, zimozielone. Blaszka skórzasta, składająca się z pięciu, trzech lub jednego listka[6].
Kwiaty
Motylkowe, zebrane w silnie wydłużone grona wyrastające w kątach liści. Kielich dzwonkowaty, z 5 nierównymi ząbkami. Korona fioletowoniebieska, rzadko różowa lub biała, z żółtą plamką u nasady żagielka. Pręcików 10, z których wszystkie lub 9 ma nitki zrośnięte, a jeden, najwyższy jest częściowo wolny. Słupek pojedynczy, z jednego owocolistka, z górną zalążnią zawierającą kilka zalążków[6].
Owoce
Strąki wydłużone, walcowate lub spłaszczone, skórzaste[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Jeden z rodzajów podplemienia Kennediinae plemienia Phaseoleae z podrodziny bobowatych właściwych (Faboideae) z rodziny bobowatych (Fabaceae)[2][8]. Blisko spokrewniony z rodzajem Kennedia[5][6].

Wykaz gatunków[3]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Imię Franzisca jako jedyne podają źródła botaniczne. Z kolei Genealogisches Taschenbuch der deutschen gräflichen Häuser auf das Jahr 1844 [1] podaje imiona Maria Dorothea Franzisca.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-01-14] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-01-14] (ang.).
  3. ↑ a b c d Hardenbergia Benth.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-14].
  4. ↑ Hardenbergia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-14].
  5. ↑ a b c d e f G. P. Lewis, Brian Schrire, Barbara Mackinder, Mike Lock: Legumes of the World. Royal Botanic Gardens, Kew, 2005, s. 406. ISBN 978-1-900347-80-8.
  6. ↑ a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 289. ISBN 0-333-73003-8.
  7. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 422, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. ↑ Hardenbergia Benth.. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2022-01-14]. (ang.).