Hebeloma incarnatulum

Hebeloma incarnatulum
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

włośnianka

Gatunek

Hebeloma incarnatulum

Nazwa systematyczna
Hebeloma incarnatulum A.H. Sm.
Sydowia 37: 280 (1984)

Hebeloma incarnatulum A.H. Sm. – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hebeloma, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go Alexander Hanchett Smith w mchach torfowcach w stanie Michigan w USA[1].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 3–5(8) cm, szeroko wypukły z niewielkim garbkiem lub płaskowypukły. Brzeg równy, w niektórych miejscach zostaje do końca podgięty. Powierzchnia lepka i gładka, początkowo płowa lub winnobrązowa, później przechodząca w jaśniejszą, różowawą. Brzeg często jaśniejszy niż środek, ale po wyschnięciu staje się ogólnie różowobrązowy[2].

Blaszki

Zbiegające z ząbkiem, gęste, wąskie, jasne z cynamonowym odcieniem. Krawędzie białe, kłaczkowate, czasami z brązowawymi plamami[2].

Trzon

Wysokość 5–9 cm, grubość 1–2 cm, równy, u podstawy z niewielką bulwą. Powierzchnia biała lub biaława, pofałdowana, często podłużnie prążkowana, wierzchołek oprószony. Brak zasnówki[2].

Miąższ

Biały, na środku kapelusza gruby, przy brzegu cienki. Zapach rzodkwi, smak gorzkawy i mdły[2].

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory 9–12 × 5,5–7 (7,5) µm, w widoku z profilu nierównoboczne, w widoku z przodu owalne, o powierzchni wyglądającej na gładką, w kolorze jasnej gliny, ciemniejące pod działaniem KOH, w odczynniku Melzera płowoczerwone do wyraźnie dekstrynoidalnych. Podstawki 4-zarodnikowe, 24–32 × 8–12, w KOH szkliste i pozbawione szklistych ziarnistości, w odczynniku Melzera jaskrawoczerwone, ale barwa ta szybko zanika. Pleurocystyd brak. Cheilocystydy (37) 50 – 70 × 4 – 7 µm, różnokształtne, krótkie do długich, wszystkie z tępymi wierzchołkami, niektóre wybrzuszone u podstawy, niektóre spod wierzchołkiem, często w pęczkach i najwyraźniej nieco sklejone. Skórka typu ixocutis, zbudowana z wąskich (1–2,5 µm) strzępek ze sprzążkami[2].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Podano stanowiska Hebeloma gigaspermum w Ameryce Północnej, Europie i Azji[3]. Brak tego gatunku w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[4], ale podano jego stanowiska w późniejszych latach[5].

Naziemny grzyb mykoryzowy[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-01-04] (ang.).
  2. a b c d e Alexander H. Smith, Studies of Species of Hebeloma (Fr.) Kummer from the Great Lakes Region of North America I. *) [online], Hebeloma.org, s. 280–281 [dostęp 2024-01-04] (ang.).
  3. Występowanie Hebeloma incarnatulum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-01-04] (ang.).
  4. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 288–294, ISBN 83-89648-09-1.
  5. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).