Heliotropiaceae

Heliotropiaceae
Ilustracja
Heliotropium curassavicum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

ogórecznikowce

Rodzina

Heliotropiaceae

Nazwa systematyczna
Heliotropiaceae R. Br. ex Dumort.
Anal. Fam. Pl.: 20, 25. 1829[3]
Typ nomenklatoryczny

Cordia L.[3]

Multimedia w Wikimedia Commons
Heliotrop peruwiański
Tournefortia villosa

Heliotropiaceae – rodzina wyróżniana w niektórych systemach klasyfikacyjnych roślin okrytonasiennych w rzędzie ogórecznikowców Boraginales, czasem też w randze podrodziny Heliotropioideae w szeroko ujmowanej rodzinie ogórecznikowatych Boraginaceae. Obejmuje 4 rodzaje z ok. 425 gatunkami, z czego ok. 300 należy do rodzaju heliotrop, a ok. 100 do Euploca. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej oraz ciepłego klimatu umiarkowanego[2]. Jako roślina ozdobna uprawiany jest heliotrop peruwiański o silnie pachnących wanilią kwiatach, a inne gatunki z tego rodzaju od starożytności stosowane były przeciw ukłuciom skorpionów i ukąszeniom węży[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Rośliny jednoroczne, byliny, krzewy i niewielkie drzewa, rzadko pnącza[2].
Kwiaty
Zebrane w skrętki. Zalążnia głęboko powcinana. Poniżej nasady szyjki słupka (często zgrubiałej)[2] zwykle występuje pierścień gruczołków[4].
Owoce
Rozłupnie, rzadko pestkowce[2][4]. Nasiona z obfitym bielmem[4].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna według systemu APG IV z 2016

Jedna z podrodzin (jako Heliotropioideae) w jedynej rodzinie wyróżnionej w rzędzie ogórecznikowców Boraginales – w ogórecznikowatych Boraginaceae. We wcześniejszym systemie APG III z 2009 także podrodzina w szeroko ujmowanej rodzinie ogórecznikowatych, o nieznanej wówczas jeszcze pozycji w systemie (incertae sedis)[5][6].

Pozycja systematyczna według APweb

Jedna z 9 rodzin w rzędzie ogórecznikowców (Boraginales), siostrzana dla kladu obejmującego rodziny Cordiaceae i Ehretiaceae[2].

ogórecznikowce


Codonaceae




Wellstediaceae



Boraginaceae – ogórecznikowate






Hydrophyllaceae – faceliowate




Namaceae




Heliotropiaceae




Cordiaceae



Ehretiaceae







+ incertae sedis: Lennoaceae

Wykaz rodzajów[7]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. ↑ a b c d e f Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – C. University of Maryland. [dostęp 2018-12-29].
  4. ↑ a b c d Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 2. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 215. ISBN 83-7079-779-2.
  5. ↑ Cole TCH.. Angiosperm Phylogeny Group (APG) in jeopardy – Where have the flowers gone?. „PeerJ PrePrints 3:e1517”, 2015. 
  6. ↑ Angiosperm Phylogeny Group (2009). An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III. Botanical Journal of the Linnean Society 161: 105-121.
  7. ↑ List of Genera in HELIOTROPACEAE (Tournefortia to be synonymised under Heliotropium), [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2018-12-29] (ang.).
  8. ↑ Krystyna Grodzińska: Tournefortia L., Turnefortia. W: Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom X. Warszawa, Kraków: PAN, PWN, 1963, s. 147-148.