Herkules Dembowski, Ercole Dembowski (ur. 12 stycznia 1812 w Mediolanie, zm. 19 stycznia 1881 w Albizzate[1][2]) – włoski astronom pochodzenia polskiego.
Jego ojcem był Jan Dembowski (Dębowski), uczestnik powstania kościuszkowskiego, później adiutant generała Jana Henryka Dąbrowskiego, wreszcie włoski generał i gubernator Ferrary, uhonorowany przez Napoleona Bonaparte tytułem barona, który odziedziczył syn. Matką była Włoszka Matylda Viscontini, przyjaciółka Stendhala.
Do 1843 służył w marynarce cesarskiej. Po wzięciu dymisji zamieszkał w Neapolu, gdzie początkowo po amatorsku zaczął zajmować się astronomią.
Szczególnie interesowały go gwiazdy podwójne, dokonał ponad dwóch tysięcy ich pomiarów. Zmierzył między innymi wiele podwójnych gwiazd z katalogu Friedricha Struvego i zauważył zmianę pozycji niektórych z nich w przeciągu lat ze względu na ich orbity jako podwójnych układów słonecznych. Jego publikacje wzbudziły zainteresowanie i uznanie w świecie naukowym. W roku 1878 otrzymał Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego.
Jego imieniem nazwany został krater Dembowski na Księżycu a także jedna z planetoid, (349) Dembowska.
- ↑ StanisławS. Zieliński StanisławS., Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 654 .
- ↑ Dembowski Herkules, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-04-11] .
- 1824: Charles Babbage, Johann Franz Encke
- 1826: John Herschel, James South, Friedrich Georg Wilhelm Struve
- 1827: Francis Baily
- 1828: Thomas Makdougall Brisbane, James Dunlop, Caroline Herschel
- 1829: William Pearson, Friedrich Wilhelm Bessel, Heinrich Christian Schumacher
- 1830: William Richardson, Johann Franz Encke
- 1831: Henry Kater, Marie-Charles Damoiseau
- 1833: George Biddell Airy
- 1835: Manuel J. Johnson
- 1836: John Herschel
- 1837: Otto A. Rosenberger
- 1839: John Wrottesley
- 1840: Giovanni Plana
- 1841: Friedrich Wilhelm Bessel
- 1842: Peter Andreas Hansen
- 1843: Francis Baily
- 1845: William Henry Smyth
- 1846: George Biddell Airy
- 1849: William Lassell
- 1850: Otto Wilhelm von Struve
- 1851: Annibale de Gasparis
- 1852: Christian August Friedrich Peters
- 1853: John Russell Hind
- 1854: Charles Rümker
- 1855: William Rutter Dawes
- 1856: Robert Grant
- 1857: Heinrich Schwabe
- 1858: Robert Main
- 1859: Richard Christopher Carrington
- 1860: Peter Andreas Hansen
- 1861: Hermann Goldschmidt
- 1862: Warren de la Rue
- 1863: Friedrich Wilhelm Argelander
- 1865: George Bond
- 1866: John Couch Adams
- 1867: William Huggins, William Allen Miller
- 1868: Urbain Le Verrier
- 1869: Edward James Stone
- 1870: Charles-Eugène Delaunay
- 1872: Giovanni Schiaparelli
- 1874: Simon Newcomb
- 1875: Heinrich d’Arrest
- 1876: Urbain Le Verrier
- 1878: Ercole Dembowski
- 1879: Asaph Hall
- 1881: Axel Möller
- 1882: David Gill
- 1883: Benjamin Apthorp Gould
- 1884: Andrew Ainslie Common
- 1885: William Huggins
- 1886: Edward Charles Pickering, Charles Pritchard
- 1887: George William Hill
- 1888: Arthur Auwers
- 1889: Maurice Loewy
- 1892: George Howard Darwin
- 1893: Hermann Karl Vogel
- 1894: S. W. Burnham
- 1895: Isaac Roberts
- 1896: Seth Carlo Chandler
- 1897: Edward Emerson Barnard
- 1898: William Frederick Denning
- 1899: Frank McClean
- 1900: Henri Poincaré
|