Hoduciszki
 Kościół w Hoduciszkach | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Okręg | |||
| Populacja (2001) • liczba ludności |
| ||
| Kod pocztowy |
LT-18039 | ||
Położenie na mapie Litwy  | |||
 55°09′20″N 26°35′10″E/55,155556 26,586111
| |||
| Strona internetowa | |||
Hoduciszki (lit. Adutiškis) – miasteczko na Litwie, w okręgu wileńskim, w rejonie święciańskim, położone ok. 29 km na wschód od Święcian, przy granicy z Białorusią. Siedziba gminy Hoduciszki.
Miejscowość położona przy drodze Święciany-Postawy. Znajduje się tu kościół Matki Bożej Szkaplerznej, szkoła i poczta.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Dobra refekcyjne kapituły wileńskiej[1]. Majętność kapituły wileńskiej w 1653 roku, nadana kościołowi przez Stanisława Kiszkę w 1609 roku[2]. Prywatne miasto duchowne położone było w końcu XVIII wieku w powiecie oszmiańskim województwa wileńskiego[3].
W czasach zaborów miasteczko w gminie Hoduciszki, w powiecie święciańskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1866 roku miało 1800 mieszkańców. W 1905 roku liczyło 1674 mieszkańców, 806 dziesięcin[4].
Po wycofaniu się Niemców w grudniu 1918 roku miejscowość została zajęta bez walki przez bolszewików[5]. Za II Rzeczypospolitej siedziba wiejskiej gminy Hoduciszki.
W 1931 w 273 domach zamieszkiwało 1536 osób[6].
W Hoduciszkach znajdowały się kramy z około 1836 roku, zniszczone w 1944 roku. Na podstawie dekretu prezydenta Republiki Litewskiej od 2006 roku miejscowość posiada własny herb.
Podczas okupacji hitlerowskiej, 15 sierpnia 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1000 osób. 19 września 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów wywieziono do obóz na poligonie obok Nowych Święcian a następnie zamordowano[7].
Urodził się tu Benon Edmund Łastowski – major saperów służby stałej Polskich Sił Zbrojnych, cichociemny.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Biskupstwo wileńskie od jego założenia aż do dni obecnych, zawierające dzieje i prace biskupów i duchowieństwa djecezji wileńskiej, oraz wykaz kościołów, klasztorów, szkół i zakładów dobroczynnych i społecznych. Opracował ks. Jan Kurczewski, Wilno 1912, s. 105.
- ↑ Waldemar Franciszek Wilczewski, Rejestr dymów dóbr duchowieństwa katolickiego diecezji wileńskiej z 1653 roku, w: Nasza Przeszłość, t. 101, 2004, s. 295.
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 81.
- ↑ Гошкевич И. И. Виленская губернія: Полный списокъ населенныхъ мѣстъ со статистическими данными о каждомъ поселеніи, составленный по оффиціальнымъ свѣдѣниямъ, Вильна, 1905, s. 276
- ↑ Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 44. ISBN 978-83-11-11934-5.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 46.
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1055.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona www.Podbrodzie.pl
- Hoduciszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 89.
- Hoduciszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 564.