Hotel Dajti

Hotel Dajti
Zabytek: nr rej. TR059
Ilustracja
Hotel Dajti (wejście)
Państwo

 Albania

Miejscowość

Tirana

Adres

Bulevardi Dëshmorët e Kombit

Typ budynku

hotel

Architekt

Gherardo Bosio
Gio Ponti

Kondygnacje

4

Powierzchnia użytkowa

8760

Rozpoczęcie budowy

1939

Ukończenie budowy

1941

Ważniejsze przebudowy

2010-2023

Właściciel

Bank Albanii

Położenie na mapie Tirany
Mapa konturowa Tirany, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Hotel Dajti”
Położenie na mapie Albanii
Mapa konturowa Albanii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Hotel Dajti”
Ziemia41°19′29,2101″N 19°49′11,9050″E/41,324781 19,819974
Multimedia w Wikimedia Commons

Hotel Dajti – dawny hotel w Tiranie znajdujący się w centrum miasta, przy bulwarze Dëshmorët e Kombit.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Budowę hotelu przy reprezentacyjnej alei stolicy Albanii (wówczas Via dell'Impero), w stylu eklektycznym, według projektu włoskiego architekta Gherardo Bosio i projektanta wnętrz Gio Pontiego rozpoczęto we wrześniu 1939[1][2]. Pierwszą część hotelu oddano do użytku w maju 1940, oficjalna inauguracja całego obiektu miała miejsce w kwietniu 1942[2]. W chwili powstania hotel zbudowany na planie litery L należał do najnowocześniejszych obiektów tego rodzaju na Bałkanach[1].

Nazwa pochodzi od dominującej nad Tiraną góry Dajti[3]. W okresie okupacji włoskiej i niemieckiej w budynku kwaterowali oficerowie armii okupacyjnych[4]. W 1944 na kilka miesięcy hotel stał się siedzibą rządu Albanii[3]. W okresie rządów komunistycznych pełnił funkcję obiektu hotelowego przeznaczonego dla gości zagranicznych i dyplomatów. W czasie uroczystości państwowych w sąsiedztwie hotelu znajdowała się trybuna honorowa[5]. Od lat 70. hotel był przeznaczony wyłącznie dla cudzoziemców odbywających podróże służbowe, pozostałych turystów zagranicznych gościł Hotel Tirana[3].

Dla gości hotelu przygotowano 85 pokoi z balkonami (124 łóżka), salę konferencyjną, salę balową, w hotelu znajdowała się także restauracja i kawiarnia w stylu wiedeńskim[3]. W okresie dyktatury komunistycznej wszystkie pokoje noclegowe zostały wyposażone w aparaturę podsłuchową, a w podziemiach budynku mieściła się specjalna komórka Sigurimi, prowadząca inwigilację gości[6].

Po upadku komunizmu hotel pozostał własnością państwową, ale brak środków na jego renowację powodował, że budynek znajdował się w złym stanie technicznym[3]. Po przywróceniu stosunków albańsko-amerykańskich, budynek hotelu stał się pierwszą siedzibą amerykańskiej misji dyplomatycznej[4]. Po wybudowaniu hotelu Rogner, Dajti stracił pozycję najbardziej luksusowego obiektu hotelowego w mieście. W 2007 budynek uzyskał status zabytku chronionego prawem (decyzja z 5 marca 2007)[3]. W 2009 odbyło się w nim Biennale Sztuki Współczesnej[2]. W 2010 obiekt przestał pełnić funkcje hotelowe i stał się własnością Banku Albanii za kwotę 30 mln euro[3]. Renowacja budynku trwała do maja 2023. W dawnym hotelu mieszczą się obecnie biura Banku Albanii.

Hotel Dajti w kulturze

[edytuj | edytuj kod]

W 2002 odbyła się premiera włoskiego filmu fabularnego Hotel Dajti, w reżyserii Carmine Fornariego[7]. Hotel pojawia się na kartach utworów Ismaila Kadare - w powieści Generał martwej armii w Hotelu Dajti mieszkają oficerowie włoscy, którzy przyjechali do Albanii w poszukiwaniu grobów z okresu II wojny światowej.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Widok na bulwar z budynkiem Hotelu Dajti (2003)
    Widok na bulwar z budynkiem Hotelu Dajti (2003)
  • Hotel w trakcie renowacji
    Hotel w trakcie renowacji
  • Dawny Hotel Dajti (2023)
    Dawny Hotel Dajti (2023)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Ish hotel “Dajti”, një nga fytyrat fullaniane [online], sot.com.al [dostęp 2024-05-15] (alb.).
  2. ↑ a b c Clara Blasius, Isabela Pullmann, Katharina Thurow: Tirana. Architecture as a political factor. Weimar: 2019, s. 14-22.
  3. ↑ a b c d e f g Hotel Dajti [online], architectuul.com [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  4. ↑ a b Artan Puto. SHQIPËRIA PAS TRAZIRAVE PIRAMIDALE. „Përpjekja”. 13-14, s. 9-10, 1998. 
  5. ↑ Blendi Fevziu: Enver Hoxha: The Iron Fist of Albania. New York: I.B. Tauris, 2016, s. 7. ISBN 978-0-85772-908-8.
  6. ↑ Foreign tourists looked as if they came from another planet and Hotel ‘Dajti’ had turned into the ‘Headquarters’ of the State Security, as there… [online], memorie.al [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  7. ↑ Hotel Dajti [online], IMDB [dostęp 2024-05-15] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]