Ignjat Job

Ignjat Job
Игњат Јоб
Ilustracja
Ignjat Job w wieku 20 lat[1]
Data i miejsce urodzenia

28 marca 1895
Dubrownik

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1936
Zagrzeb

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

ekspresjonizm

Multimedia w Wikimedia Commons

Ignjat Job (ur. 28 marca 1895 w Dubrowniku, zm. 28 kwietnia 1936 w Zagrzebiu) – serbski malarz ekspresjonistyczny, jeden z przedstawicieli tego stylu w jugosłowiańskiej scenie artystycznej w latach 30. XX wieku. Jego pejzaże Dalmacji są zbliżone do charakteru dzieł Van Gogha. Znany jest najbardziej ze swojej serii obrazów inspirowanych swoim życiem na wyspie Brač – „można poczuć pozytywny wpływ krajobrazu wyspy [Brač], te gorące słońce, niebieskie morze i zielone gałęzie drzew oliwnych kołyszących się przez powiew mistralu”. Malowidła przedstawiały krajobrazy terenów nad Morzem Śródziemnym, motywy Supetry, łowienia ryb, rzadziej natomiast malował portrety lub obrazy ukazujące nagość.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ignjat Job urodził się w Dubrowniku. Jego rodzina pochodziła z Udine, ale identyfikowali się jako serbscy katolicy, a później jako Chorwaci[2]. Job sam uważał się za Serba[3]. Jego ojciec zmarł, kiedy miał 5 lat[4]. Do 1910 chodził do szkoły w Dubrowniku. Ważny wpływ na jego wczesny rozwój intelektualny i artystyczny spowodował starszy brat Cvijeto (1892–1915), który ukończył studia artystyczne w Belgradzie i Monachium, zanim został wysłany jako żołnierz lądowej serbskiej armii na I wojnę światową[5][6]. Jako aktywny zwolennik niepodległości Austro-Węgier, Ignjat Job został aresztowany w 1912 wraz z innymi młodymi nacjonalistami i zostali skazani jeden miesiąc więzienia[7]. W 1913, w wieku 18 lat, na świat przyszła jego córka, Marija. W 1914 został ponownie aresztowany i osadzony w więzieniu w Szybeniku, jednak dzięki dobrym kontaktom, został przeniesiony do szpitala psychiatrycznego, w którym przebywał do września 1916[4]. Traumatyczne przeżycia z dwuletniego pobytu w zakładzie psychiatrycznym odcisnęły się na następne lata Joba i zostawiły ślad na jego dziełach, przede wszystkim na rysunku Madmen in the Yard, który wykonał w latach 1916–1919[8].

Autoportret, obraz olejny (1931)

W 1917, wraz z matką i młodszym bratem Nikolem, przeprowadzili się do Zagrzebia, w którym Job zapisał się do Wyższej Szkoły Sztuki i Rzemiosła (Viša škola za umjetnost i umjetni obrt)[6]. Ożenił się w tym mieście z Viktoriją Oršić. Po spędzeniu okresu letniego w Dubrowniku i na Lopudzie, para wróciła w porze jesiennej do Zagrzebia. Rozwiedli się w 1920. W tym samym roku zmarła jego matka i z powodu nieuczęszczania na zajęciach został wyrzucony ze studiów[4]. Majątek rodziny został wykorzystany na przymusowe pożyczki wojenne, na zakup mieszkania w Zagrzebiu, a także na edukację dzieci. Job stał się wówczas zależny od swoich przyjaciół, przez co bardziej był podatny na ataki depresji i pogarszające się zdrowie[4].

W grudniu 1920 Job wyruszył do Włoch, zwiedzając Rzym, Neapol i Capri. W drodze powrotnej przez Dubrownik i Zagrzeb odwiedził również Belgrad[6], w którym spotkał się m.in. z Petarem Dobrovićiem – jednym z lokalnych artystów modernistycznych[7]. W 1923 zawarł małżeństwo z Živką Cvetković[7], a w 1924 urodziła mu się druga córka, Cvijeta[6].

Wiosną 1925 zdiagnozowano u Joba gruźlicę, a leczenie choroby rozpoczęął w okolicach wąwozu Ovčar-Kablar[6], kiedy jego rodzina przeprowadziła się do wioski Kulina, niedaleko Kruševaca. Tam malował swoje wspomnienia z wybrzeża, głównie na płótnach o małym formacie[7].

Job przeszedł na prawosławie i zawarł ponownie małżeństwo ze swoją drugą żoną w Cerkwi Świętego Sawy w Belgradzie[9]. W październiku 1925 urodził się jego syn, Rastko, nazwany imieniem swojego ojca chrzestnego, Rastko Petrovićia. Wkrótce jednak Rastko zachorował i zmarł w marcu następnego roku. Śmierć syna wywarło na Jobie ogromne załamanie nerwowe i emocjonalne[6].

W 1927 rodzina przeniosła się do Vodice, nieopodal Szybenika, a od 1928 mieszkali w Supetrze na wyspie Brač. Ten czas okazał się dla Joba najbardziej twórczym w swojej karierze artystycznej, a jego styl zaczynał przypominać styl Van Gogha. Job zaczął skupiać się na swoich osobistych uczuciach – silna ekspresja stała się cechą jego twórczości[6]. W 1929 miał swoją pierwszą indywidualną wystawę w Splicie, która została dobrze przyjęta przez opinię publiczną, jak i przez krytyków. W swojej drugiej wystawie w Salon Galić w Splicie, styl Joba rozwinął się bardziej w stronę ekspresjonizmu[7].

W latach 1934–1935 Job mieszkał w Belgradzie i Zagrzebiu, później wrócił do Supetry. Zmarł 28 kwietnia 1936 w zagrzebskim szpitalu z powodu gruźlicy[7]. Został pochowany w cmentarzu Mirogoj[10]

Styl

[edytuj | edytuj kod]
Pejzaž, obraz olejny (1935)

Najlepszy, najbardziej twórczy i najbardziej ekspresyjny okres Joba trwał najkrócej w swojej karierze artysty. Na początku lat 20. XX wieku, jego obrazy wciąż ukazują wpływ wystawy Spring Salon, zaokrąglając kształty i przedstawiając bardziej przytłumione kolory. Jednakże zainspirowany widokami z rodzinnej Dalmacji i napędzany swoimi osobistymi demonami, Job stał się jednym z najbardziej ekspresyjnych malarzy na chorwackiej scenie sztuki modernistycznej w latach 20. i 30. XX wieku. Jego późniejsze dzieła szły w kierunku techniki fowistycznej i przedstawiały wyraziste oraz ekspresyjne kolory. Krajobrazy były dla Joba symbolem, natomiast kolorów używał, aby pokazać swoje emocje, własne życiowe doświadczenie, reakcję na środowisko i jego rdzennych mieszkańców[11]. Jego sztuka była zakorzeniona w stylu życia na wyspie, a on realizował swoją własną wizję. Igor Zidić, krytyk historyczny: „Wszystkie dzieła Joba, od 1928 do jego śmierci, odcisnęły zauważalnie piętno lokalnie i regionalnie, pożyczając elementy ze świata i małych miasteczek w Dalmacji, w których żył, wykorzystując maksymalnie klimat otoczenia, barw, melodii, wydarzeń, kształtów… Był bardzo spostrzegawczy, posiadając dużą dozę humoru, od komizmu do tragikomedii, od szalonych, śmiesznych, fantastycznych aż do pijaństwa”[12].

Dziedzictwo

[edytuj | edytuj kod]

Dzieła Joba znajdują się w antologiach chorwackiej, serbskiej i jugosłowiańskiej sztuce[13].

Dzieła

[edytuj | edytuj kod]
Obraz olejny Joba Kamienny stół (Kameni stol) z 1935 został wykorzystany w wielu znaczkach pocztowych wydanych przez Hrvatska pošta[14]

Fotografie obrazów Joba można obejrzeć internetowo na stronie Adris Group[15], Arte Galerija[16], Galerija Remek-Djela[17] oraz w galerii Branislava Deškovićia w Bol[18].

  • Santa Maria (1921)[15][17]
  • Primorsko selo (1925)[16]
  • Planinski pejzaž (1927)[16]
  • Riblja Piaca (1927)[19]
  • Molitva (1927–1928)[15][17]
  • Autoportret sa šeširom (1928–1929)[15]
  • Moj dom u Supetru (1929)[15][16]
  • Ludaci (1929)[16]
  • Šjor Bepo (1929)[20]
  • Polje (1930)[15]
  • Selo (1930)[21]
  • Pejzaž (1930)[15]
  • Poslije berbe (1930)[15]
  • Pejzaž sa umetnikovim domom (1930)[16]
  • Minčeta s palmom (1931)[15]
  • Autoportret (1931)[15]
  • Pejzaž kroz bore i maslina (1931)[17]
  • Bezazleni (1931)[15][17]
  • Ženski akt (1931)[15][17]
  • Portret Lize Križanić (1931)[16]
  • Pejzaž s kućom (1932)[17]
  • Pejzaž s crkvom (1932)[15]
  • Škarpina (1932)[15][17]
  • Kuća pod bregom (1932)[15]
  • Tučnjava u gostionici (1932)[15][17]
  • Na terasi (1932)[16]
  • Dvorište (1932)[16]
  • Povratak s berbe (1932–1933)[15]
  • Gripe (1933–1934)[15][16][17]
  • Vela Glavica I (1933)[15][17]
  • Vela Glavica II (1933)[16]
  • Nedelja (1933)[16]
  • Primorski pejzaž (Borovi) (1933)[16]
  • Dvorište sa cvećem (1934)[16]
  • Ležeći akt (1934)[16]
  • Ribari pred oluju (1934)[17]
  • Pejzaž (1935)[17]
  • More i borovi (1935)[15][21]
  • Krčma (1935)[15]
  • Turnanje vina (1935)[15]
  • Masline I (1935)[16]
  • Kameni stol (1935)[15][17]

Wystawy

[edytuj | edytuj kod]

Za życia Ignjat Job miał wystawy swoich prac w Splitcie, Zagrzebiu i Belgradzie.

Wystawy indywidualne

[edytuj | edytuj kod]

Ostatnie wystawy artysty:

Wystawy grupowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Dubrowniku (2007–2008)[22]
  • 100 Godina Srpske Umetnosti, Narodowe Muzeum w Belgradzie (2009)[24]

Kolekcje publiczne

[edytuj | edytuj kod]

Prace Joba można znaleźć w następujących kolekcjach publicznych:

Chorwacja

[edytuj | edytuj kod]

Serbia

[edytuj | edytuj kod]

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Moj dom u Supetaru (1929)
    Moj dom u Supetaru (1929)
  • Kopači (1932)
    Kopači (1932)
  • Lumbarda (1933)
    Lumbarda (1933)
  • Nedelja (1932–1933)
    Nedelja (1932–1933)

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Rašeljka Zemunović: Stana Jeličić, unuka Ignjata Joba, detaljno je istražila život svog djeda. I sad za Telegram priča o tome. Telegram.hr, 9 października 2016. (chorw.).
  2. ↑ Cvijeto Job: Yugloslavia’s Ruin: The Bloody Lessons of Nationalism, A Patriot’s Warning. Rowman & Littlefield Publishers, Inc., 2002, s. 4. ISBN 0-7425-1784-5.
  3. ↑ Ljubica Miljković: Игњат Јоб – узвитлан животом и стваралаштвом. Belgrad: Narodni muzej Beograd & Radio-televizija Srbije, 2013, s. 3. ISBN 978-86-6195-028-5.
  4. ↑ a b c d Zidić 2007 ↓, s. 43.
  5. ↑ Ljubiša Nikolić: Serbian painters in the Great War. Academia.edu. (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g h Ignjat Job. Spomen-zbirka Pavla Beljanskog. (bośn.).
  7. ↑ a b c d e f Ignjat Job – Biografija. Arte. (bośn.).
  8. ↑ Zidić 2007 ↓, s. 44.
  9. ↑ Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji M. Marjanović, Opčinjen magijom Mediterana, „Blic”, 17 marca 2013, s. 26.
  10. ↑ Ignjat Job. Find a Grave. (ang.).
  11. ↑ Rođen Ignjat Job. Hrvatska radiotelevizija, 28 marca 2012. [zarchiwizowane z tego adresu]. (chorw.).
  12. ↑ Zidić 2007 ↓, s. 40.
  13. ↑ Ignjat Job – Uzvitlan životom i stvaralaštvom. RTS.rs. [zarchiwizowane z tego adresu]. (chorw.).
  14. ↑ Stamps no: 354, CROATIAN MODERN ART – IGNJAT JOB: Stone Table, 1935oil on canvasoil on canvas. Croatian Post Inc. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  15. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Ignjat Job: Gallery of Paintings. Adris Group. [zarchiwizowane z tego adresu]. (chorw.).
  16. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Ignjat Job – Opus. Arte. (chorw.).
  17. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Ignjat Job. Galerija Remek-Djela. [zarchiwizowane z tego adresu]. (chorw.).
  18. ↑ a b Galerija umjetnina „Branislav Dešković”. Hrvatski Virtualni Muzeji. (chorw.).
  19. ↑ a b Ignjat Job. Muzej savremene umetnosti Beogard. [zarchiwizowane z tego adresu]. (serb.).
  20. ↑ a b Collections. Umjetnicka Galerija Dubrovnik. [zarchiwizowane z tego adresu]. (chorw.).
  21. ↑ a b c Collection of XIXth and XXth (up to 1945) art. Gallery of Fine Arts. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  22. ↑ a b Ignjat Job. Artfacts. (ang.).
  23. ↑ Job Ignjat. ADRIS Grupa. [zarchiwizowane z tego adresu]. (chorw.).
  24. ↑ 100 GODINA SRPSKE UMETNOSTI. Narodni muzej u Beogradu. [zarchiwizowane z tego adresu]. (serb.).
  25. ↑ Moderna galerija. Museum Documentation Center. (chorw.).
  26. ↑ Zbirka umjetnosti 19. stoljeća i moderne. [zarchiwizowane z tego adresu]. (chorw.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]