Iwan Zarucki

Iwan Zarucki
	ataman kozacki
Miejsce urodzenia	pod Tarnopolem
Data i miejsce śmierci	1614 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1604–1614
Główne wojny i bitwy	I Dymitriada; Powstanie Bołotnikowa; II Dymitriada

Iwan Martynowicz Zarucki, Iwan Martynowicz Zarudzki (ros. Иван Мартынович Заруцкий, ur. pod Tarnopolem, zm. 1614 w Moskwie) – ataman Kozaków dońskich, uczestnik Dymitriad i powstania Bołotnikowa.

Życiorys

Pochodził z chłopskiej rodziny spod Tarnopola. Urodził się w Zarudzie. W młodości wzięty w jasyr przez Tatarów krymskich wychował się w ordzie. Poznał język tatarski i stepowe obyczaje. Po ucieczce z Krymu przyłączył się do Kozaków i został z czasem ich atamanem.

W okresie I Dymitriady zrobił karierę jako dowódca u boku Dymitra Samozwańca I. W latach 1606–1607 uczestniczył w powstaniu chłopskim Bołotnikowa. Później był dowódcą w armii Łżedymitra. Stał się jedną z głównych osobistości w obozie tuszyńskim. Został kreowany przez Dymitra Samozwańca II bojarem.

W 1610 roku związał się z carową Maryną Mniszchówną, którą poślubił wcześniej odprawiając do klasztoru pierwszą żonę. Brał udział w walkach przeciwko armii króla polskiego Zygmunta III Wazy i uczestniczył w powstaniach narodowych Prokopa Lapunowa oraz Dymitra Pożarskiego.

Od 1611 roku prowadził niezależną politykę. Stworzył państwo kozackie na południu Rosji ze stolicą w Astrachaniu. Po Soborze Ziemskim w 1613 roku stał się jednym z głównych przeciwników rządów Romanowów. Próbował osadzić na tronie moskiewskim pasierba Iwana Dymitrowicza.

W 1614 roku zbuntowane wojska kozackie wydały go carowi Rosji, Michałowi I Romanowowi, wraz z nim schwytana została Maryna Mniszchówna i jej syn Iwan. Iwan Zarucki został stracony w Moskwie przez nabicie na pal, natomiast syna Mniszchówny powieszono na haku^[1].

Zobacz też

Przypisy

↑ Wiernicka 2018 ↓, s. 65.

Bibliografia

Henryk Wisner: Król i car. Rzeczpospolita i Moskwa w XVI i XVII wieku. Warszawa: Książka i Wiedza, 1995. ISBN 83-05-12776-1.
Violetta Wiernicka: Polski które rządziły Kremlem. Warszawa: Bellona, 2018. ISBN 978-83-11-15534-3.

Linki zewnętrzne

Aleksander Hirschberg: Maryna Mniszchówna. sbc.org.pl. [dostęp 2009-08-25]. (pol.).

[CITEREFWiernicka201865-1] Wiernicka 2018 ↓, s. 65.

[1]