Język sepa-teluti

Sepa-Teluti

Obszar	Moluki (Indonezja)
Liczba mówiących	20 tys. (1989)[1][2]
Klasyfikacja genetyczna
Języki austronezyjskie Języki malajsko-polinezyjskie Grupa centralno-wschodnia Grupa centralna Języki centralnomolukańskie Grupa wschodnia Języki seram Języki nunusaku Języki zatoki Piru Grupa wschodnia Język sepa-teluti
Kody języka
Glottolog	east2757
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język sepa-teluti – język austronezyjski używany w prowincji Moluki w Indonezji, przez grupę ludności na wyspie Seram (południowy fragment). Według danych z 1989 roku posługuje się nim blisko 20 tys. osób^[1][2].

Publikacje Ethnologue i Atlas bahasa tanah Maluku klasyfikują jego dwa główne dialekty (sepa i teluti/sou nama) jako odrębne języki^[1][2][3]. W niektórych innych publikacjach mowa o jednym języku sepa-teluti^[4][5]. Dialekt wioski Tamilouw (w pobliżu Sepa) wykazuje z tymi dialektami jednakową zbieżność leksykalną na poziomie 75%, co sugeruje, że chodzi o sieć dialektów^[6].

W regionie częsta jest wielojęzyczność. W latach 80. XX w. odnotowano, że sepa-teluti bywa znany jako drugi język (wśród użytkowników nuaulu południowego, manusela i seti). Według analizy leksykostatystycznej z 1989 r. dialekty sepa i teluti nie są sobie szczególnie bliskie (podobieństwo słownikowe wynosi 70%), tym niemniej użytkownicy sepa deklarują znajomość teluti (co jest świadectwem dwujęzyczności bądź zjawiska wzajemnej zrozumiałości)^[7].

W 2022 r. odnotowano, że młodsze pokolenie we wsi Sepa (zamieszkiwanej również przez grupy etniczne Cia-Cia i Nuaulu) posługuje się prawie wyłącznie malajskim ambońskim. Do zaniku rodzimego języka przyczyniły się małżeństwa mieszane. Procesowi temu sprzyja też obecność indonezyjskiego w roli języka narodowego^[8].

Przypisy

1. David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Sepa, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
2. David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Sou Nama, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
3. Mark Taber (red.): Atlas bahasa tanah Maluku. Ambon: Pusat Pengkajian dan Pengembangan Maluku, Universitas Pattimura, 1996, s. 62, 64. ISBN 978-979-8132-90-2. OCLC 40713056. (indonez.).
4. Darrell Tryon: Australasia and the Pacific. W: Ronald E. Asher, Christopher J. Moseley (red.): Atlas of the World’s Languages. Wyd. 2. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 95–126, 128–155 (mapy), patrz s. 147. DOI: 10.4324/9781315829845. ISBN 978-0-7007-1197-0, ISBN 978-1-315-82984-5. ISBN 978-0-415-31074-1. OCLC 163566751. (ang.).
5. Loski i Loski 1989 ↓, s. 108.
6. Loski i Loski 1989 ↓, s. 114. Cytat: The Sepa-Teluti language is composed of two dialects, Sepa and Teluti. In the village of Tamilouw, near Sepa, a dialect is spoken that is approximately 75% lexically similar to both the Sepa and the Teluti dialects which suggests chaining.
7. Loski i Loski 1989 ↓, s. 114.
8. Latif Ajas Tihurua, Chong Shin. Pemilihan bahasa di kampung Sepa, Maluku Tengah, Indonesia. „Asian Journal of Environment, History and Heritage”. 6 (1), s. 73–85, 2022. ISSN 2590-4213. [dostęp 2023-05-22]. (malajski). 

Bibliografia

• Russel A. Loski, Gail M. Loski: The Languages Indigenous to Eastern Seram and Adjacent Islands. W: Wyn D. Laidig (red.): Workpapers in Indonesian Languages and Cultures. T. 6: Maluku. Summer Institute of Linguistics, 1989, s. 103–141. [dostęp 2023-08-01]. (ang.).