Jakow Izrael Kaniewski

Steipler, Gaon Steipler
Jaakow Izrael Kaniewski
יעקב ישראל קניבסקי
ilustracja
Data urodzenia

1899

Data śmierci

1985

Wyznanie

judaizm

Multimedia w Wikimedia Commons

Rabin Jakow Izrael Kaniewski, znany jako Steipler lub Gaon Steipler (ur. 1899, zm. 1985)[1][2] – ultraortodoksyjny rabin, talmudysta i posek[3] ("decydujący" w kwestii prawa żydowskiego).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Steipler urodził się na Ukrainie w 1899 roku. Jego ojcem był rabin Chaim Perec Kaniewski, chasyd czarnobylski i lokalny szojchet. Matka Steiplera była drugą żoną jego ojca[4][5][6].

Rodzina po wielu przeprowadzkach osiadła w miejscowości Hornostajpol, i to właśnie od nazwy tej miejscowości powstał przydomek "Steipler"[7].

W wieku około 11 lat[5] Kaniewski rozpoczął naukę w nowogródzkiej jesziwie prowadzonej przez znanego dziekana rabina Jozefa Joizela Horowitza. W nauce robił bardzo szybkie postępy i zdobył sobie reputację Talmid chacham, studenta-mędrca[8]. Dlatego też rabin Horowitz rekomendował go - pomimo jego młodego wieku (19 lat) – na rosz jesziwy w Rogaczowie[5], filii szkoły Horowitza.

Służba w wojsku

[edytuj | edytuj kod]

Kiedy rabin Kaniewski został wcielony do Armii Czerwonej, rewolucja bolszewicka trwała w pełni. Mimo trudnych warunków służby wojskowej nadal ściśle przestrzegał wszystkich micwos.

Istnieje przekaz, że w czasie odbywania służby wojskowej Kaniewski został postawiony przed sądem wojennym za "niewykonanie swego obowiązku" - wykonanie wojskowego obowiązku graniczyło z możliwością złamania szabatu. Został zmuszony do przejścia między dwoma rzędami żołnierzy, którym kazano go bić, gdy przechodził. Nalegał także, by mógł nosić letni mundur zimą, ponieważ nie było problemu z szatnezem (mieszaniem tkanin). W późniejszych latach rabin Kaniewski zauważał, że nigdy później nie miał takiej satysfakcji, jaką czerpał z utrzymania w tamtym czasie i warunkach swoich przekonań i zasad religijnych[5].

Lata późniejsze

[edytuj | edytuj kod]

Kaniewskiemu udało się zwolnić z armii po odbyciu części wymaganego czasu służby pod bronią. Postanowił przenieść się do Białegostoku w Polsce, aby nadal uczyć się Tory bez przeszkód ze strony komunistów. W Białymstoku studiował u rabina Avrohoma Jofena.

W 1922 r. (wg innych źródeł: 1925) Kaniewski opublikował swój pierwszy sefer ("książkę"): Sha'arei Tevunah ("bramy zrozumienia"). Zostało to przyjęte z wielkim uznaniem, a praca ostatecznie dotarła do rabina Abrahama Yeshayahu Karelitza (znanego jako Chazon Isz) w Wilnie. Po lekturze, bez odbycia spotkania z autorem, rabbi Karelitz zdecydował, że autor takiego dzieła zasługuje na małżeństwo z jego siostrą Miriam[5]. Kaniewski poślubił Miriam.

Później rabin Kaniewski został mianowany rosz jesziwy nowogrodzkiej z siedzibą w Pińsku.

Erec Izrael

[edytuj | edytuj kod]

W 1934 r., za pilną namową swojego szwagra, Chazona Isza[9], Kaniewski wyjechał z Polski i przeniósł się do Izraela. Osiedlił się w Bene Berak, gdzie jego szwagier, rabin Karelitz, mieszkał od półtora roku.

W Bene Berak Kaniewski kierował przez wiele lat dwoma jesziwami. Choć znany był jako światowej klasy uczony, Kaniewski unikał rozgłosu i żył w skromnym otoczeniu, ucząc, pisząc i oddając się Torze i dobrym uczynkom.

Kaniewski, Steipler, znany był z tego, że na szabat włączał fragmenty z VeHigadeta autorstwa Jakowa Galińskiego, swojego przyjaciela z jesziwy nowogródzkiej[10].

tablica pamiątkowa pod dawnym domem Steiplera w Bene Berak

Steipler zasłynął też tym, że odkąd przybył do Izraela, nigdy - nawet na krótką wizytę - nie opuścił już kraju.

Kiedy zmarł, w 1985 roku, ponad 150 000 żałobników uczestniczyło w jego pogrzebie[10]. Pochowany jest na cmentarzu w Bene Berak[11].

Jakow Izrael Kaniewski, z żoną Miriam - siostrą rabina Karelitza - miał dwoje dzieci. Jego córka nadal mieszka w Bene Berak, syn, rabin Chaim Kaniewski, jest światowej sławy uczonym i rabinicznym autorytetem judaizmu ultraortodoksyjnego.

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Steipler napisał wiele dzieł, a jego opus magnum to wielotomowe Kehillos Yaakov ("zgromadzeniem Jakuba"), zawierające jego unikalną analizę większości traktatów i konceptów Talmudu; jeden z tomów Steipler napisał w czasie służby w armii[5].

Jest także autorem Birkas Peretz (na temat Tory) i Chayei Olam. Istnieje kilka tomów listów, znanych jako Karyana D', oraz kilka tomów napisanych przez jego ucznia, Rabina A Horowitza, opisujących codzienne życie Steiplera. Są one znane jako Orchos Rabbeinu.

Eitsot V'Hadrachot rabina Kaniewskiego zawierają listy do doktora Yaakova Greenwalda, amerykańskiego psychologa, w których to Steipler doradza w kwestiach psychologicznych[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Rabbi Yaakov Yisrael Kanievsky, the Steipler [online], geni_family_tree [dostęp 2019-01-31] (ang.).
  2. ↑ Rabbi Yaakov Yisrael Kanievsky (The Steipler) [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2019-01-31].
  3. ↑ Čejka i inni, Rabbis of our time : authorities of Judaism in the religious and political ferment of modern times, New York, NY, ISBN 978-1-317-60544-7, OCLC 925883354 [dostęp 2019-01-31], Cytat: Rabbi Kanievsky was an important figure and halachic authority (posek).
  4. ↑ Chaim Perec Kaniewski miał 60 lat, gdy umarła jego pierwsza żona. Doradzono mu ponowny ślub z młodą kobietą, która może mu jeszcze urodzić wiele dzieci [tłum. z en.wiki]
  5. ↑ a b c d e f g Rabbi Yaakov Yisrael Kanievsky (The Steipler) [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2019-02-01].
  6. ↑ Jewish History: Av 23 [online], aishcom [dostęp 2019-01-31] (ang.).
  7. ↑ Torah - Stories - The Steipler Gaon - The Fiery Determination Of - Revach [online], revach.net [dostęp 2019-02-01].
  8. ↑ Żydowski Instytut Historyczny [online], www.jhi.pl [dostęp 2019-01-05].
  9. ↑ Biography of Rabbi Yaakov Yisroel Kanievsky (1899-1985) and his relationship to the Rabbi Meir Baal Haneis charity in Israel. [online], www.rabbimeirbaalhaneis.com [dostęp 2019-01-31].
  10. ↑ a b h, The Steipler Gaon zt”l, On His 28th Yahrtzeit, Today, 23 Av | Matzav.com [online] [dostęp 2019-01-31] (ang.).
  11. ↑ Rabbi Yaakov Yisrael “The Steipler Gaon” Kanievsky, Find a Grave.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]