Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Data założenia |
1828 |
Forma prawna | |
Prezes |
Ivica Sertić[1] |
Strona internetowa |
JAMNICA d.d. – chorwackie przedsiębiorstwo produkujące butelkowaną wodę mineralną i napoje gazowane.
Źródło wody mineralnej Jamnicy znane było już Celtom[2]. Jej pierwsza analiza chemiczna została przeprowadzona w 1772 roku z inicjatywy cesarzowej Marii Teresy i na tej podstawie woda uzyskała status wody mineralnej[2].
Produkcję butelkowanej wody mineralnej przeznaczonej do sprzedaży rynkowej rozpoczęto 18 października 1828 roku, kiedy napełniono pierwsze butelki[3]. Miesiąc później farmaceuta Duro Augustin przeprowadził drugą naukową analizę składu wody[3]. W 1829 roku napełniano już 5000 butelek[3]. W tym okresie woda była sprzedawana w aptekach jako środek w leczeniu chorób przewlekłych[4]. W 1830 roku w Jamnicy otwarto sanatorium, które funkcjonowało do 1870 roku[5].
Pod koniec XIX w. Jamnica została sprzedana Vilimowi Lovrenčićowi[3]. W 1899 roku Lovrenčić zmodernizował rozlewnię, co pozwoliło na zwiększenie sprzedaży do 500 tys. butelek rocznie[3]. Lovrenčić szeroko zastosował reklamę – plakaty oraz ogłoszenia[5]. Dystrybucja wody odbywała się przy użyciu wozów konnych, stosowanych do lat 60. XX w. oraz taczek[3][5].
W 1926 roku źródła Jamnicy kupiły Mira Vrbanić i Margita Rottenbucher[5]. W 1932 roku zbudowano drugie nowoczesne ujęcie wody[5].
Wodę butelkowano nieprzerwanie do II wojny światowej, kiedy produkcji zaprzestano[3]. Rozlewnia wznowiła pracę w 1961 roku, kiedy źródła wody przejęła firma Agrokombinat z Zagrzebia[3]. W 1967 roku Jamnica stała się częścią firmy Marijan Badel[3][5].
W 1990 roku firma Jamnica stała się niezależna[5]. Podczas wojny w Chorwacji, 7 października 1991 roku, rozlewnia została ostrzelana[3]. W wyniku działań wojennych, do lipca 1992 roku, zniszczeniu uległy linie produkcyjne, zabudowania zakładu oraz magazyny pełne butelek wody[3].
W 1992 roku firma została przekształcona w spółkę akcyjną, której większościowym właścicielem została firma Agrokor dd, która odbudowała zakłady produkcyjne[3].
We wrześniu 1993 roku zakład został ponownie ostrzelany a produkcja, po krótkiej przerwie, została wznowiona 9 listopada 1993[3][5]. W latach 1993–94 zakłady przeszły modernizację a w 1995 roku firma wprowadziła nowe logo[3].
Od 2000 roku firma prężnie się rozwija, wprowadzając na rynek chorwacki aromatyzowane wody smakowe[3]. Woda Jamnica pompowana jest ze źródła Jamnička Kiselica z głębokości 500 m.[2]
Przedsiębiorstwo produkuje 400 milionów litrów w wody i napojów rocznie i jest ich największym producentem w Europie południowo-wschodniej[6]. Firma ma rozlewnie wody Jamnica w Pisarovinie i wody Jana w miejscowości Sveta Jana oraz rozlewnie napojów gazowanych i wody Sarajevski Kiseljak na terenie Bośni i Hercegowiny a także wody Fonyodi na terenie Słowenii, Serbii i Stanów Zjednoczonych[6]. Woda Jamnica ma bardzo silną pozycję na rynku chorwackim, jej udział to 80%[6]. Udział wody Jana to 50%[6].