Jedzenie kompulsywne

Wikipedia:Wiarygodne źródła (artykuły o tematyce medycznej)
Ten artykuł od 2025-01 wymaga dodania wiarygodnych źródeł medycznych dla zapewnienia weryfikowalności.
Możliwe, że zbyt mocno polega na źródłach pierwotnych. Podane poniżej informacje, mające charakter medyczny, mogą być częściowo lub w całości niepoparte dowodami naukowymi. Jako pozbawione odpowiednich źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Nie mylić z: napady objadania się.

Jedzenie kompulsywne (kompulsywne obżeranie) – zaburzenie odżywiania polegające na spożywaniu dużych ilości pokarmu w niekontrolowany sposób, bez odczuwania fizycznego głodu. Określane także jako "uzależnienie od jedzenia".

Jedzenie kompulsywne
Klasyfikacje
ICD-10

F50.4
Przejadanie się związane z innymi czynnikami psychologicznymi

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Wspólnym mianownikiem zachowań, składających się na jedzenie kompulsywne, jest okresowe występowanie napadów niekontrolowanego jedzenia, których podłożem są przyczyny emocjonalne, nie zaś rzeczywiste uczucie głodu. Do typowych symptomów należą:

  • okresowa utrata kontroli nad ilością spożywanego jedzenia,
  • jednorazowe spożywanie zbyt dużych (w stosunku do osoby odżywiającej się normalnie) ilości pożywienia,
  • podczas napadów - spożywanie posiłków w sposób wyraźnie szybszy niż podczas normalnego jedzenia,
  • spożywanie pokarmów aż do wystąpienia przykrych objawów przejedzenia,
  • jedzenie w samotności, celem uniknięcia wykrycia zaburzenia - uczucie wstydu i winy, występujące po napadzie.

Częstym następstwem kompulsywnego jedzenia są nadwaga i otyłość.

Podłoże psychologiczne

[edytuj | edytuj kod]

Charakterystyczne dla opisywanej przypadłości jest tzw. "zajadanie problemów", polegające na tym, że osoba tłumi w ten sposób emocje i rozładowuje stres. Dochodzi do sytuacji, w których automatyczną reakcją na stan podwyższonego napięcia czy lęku staje się jedzenie, które wydaje się pełnić rolę "narkotyku" pozwalającego zapomnieć o nieprzyjemnych przeżyciach, uczuciach czy ważnych decyzjach do podjęcia. Po sesjach kompulsywnego obżarstwa osoba odczuwa często poczucie winy spowodowane nie tylko samymi napadami, ale także wynikającymi z nich problemami natury zdrowotnej, takimi jak nadwaga czy otyłość.

Leczenie jedzenia kompulsywnego nie jest łatwe i szybkie jednak istnieją pewne strategie, które mogą być stosowane w momencie nadchodzącego kryzysu:

  • Wyjście na spacer
  • Odpoczynek, sen
  • Kąpiel lub prysznic
  • Telefon do kogoś zaprzyjaźnionego

Istotną rolę odgrywa nauczenie się jakie sytuacje i czynniki powodują napady kompulsywnego zachowania. W przypadku nasilających się zachowań jedzenia kompulsywnego stosuje się leczenie psychologiczne[1].

W USA powstała wspólnota Overeaters Anonymous[2], która pomaga w zdrowieniu z kompulsywnego jedzenia poprzez pracę z Programem 12 kroków. W Polsce wspólnota ta funkcjonuje jako Anonimowi Jedzenioholicy (dawniej Anonimowi Żarłocy)[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Ewa Konarowska: Jedzenie kompulsywne. 2013. [dostęp 2014-11-30]. (pol.).
  2. ↑ Overeaters Anonymous
  3. ↑ Anonimowi Jedzenioholicy (dawniej Anonimowi Żarłocy) – Oficjalna strona wspólnoty AJ w Polsce

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.