Jeńki

Jeńki

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	wysokomazowiecki
Gmina	Sokoły
Wysokość	117-127 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	400[2][3]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-218[4]
Tablice rejestracyjne	BWM
SIMC	0405843[5]
Położenie na mapie gminy Sokoły Jeńki
Położenie na mapie Polski Jeńki
Położenie na mapie województwa podlaskiego Jeńki
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego Jeńki
53°03′06″N 22°49′31″E/53,051667 22,825278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom w Jeńkach

Jeńki – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Sokoły^[6][5].

Do 1954 roku siedzibą gminy Kowalewszczyzna. W latach 1954–1959 wieś należała do gromady Kowalewszczyzna, następnie należała i była siedzibą władz gromady Jeńki. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Waniewie^[7].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Jeńki^[6][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0405850	Adamowo	część wsi
0405866	Jeńki-Romanowo	część wsi

Historia

Jeńki były częścią dóbr Kowalewszczyzna, należących między innymi do Radziwiłłów. Pod koniec XVII w. od Szczawińskich majątek ten zakupili Orsetti. Około roku 1830 właścicielami Rostworowscy^[8].

W I Rzeczypospolitej miejscowość należała do ziemi bielskiej.

Pod koniec XIX w. Jeńki znajdowały się w powiecie mazowieckim. We wsi osad 46, użytki rolne o powierzchni 770 morgów^[8].

Folwark Jeńki mierzył 430 morgów, w tym: grunty orne i ogrody – 154, łąki – 159, pastwiska – 11, las – 96, nieużytki i place – 10 morgów. Budynki: murowanych – 3, drewnianych – 13. W pobliżu wiatrak, cegielnia, pokłady torfu^[8].

W roku 1921 naliczono tu 70 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 494 mieszkańców (236 mężczyzn i 258 kobiet). Narodowość polską podały 493 osoby, a 1 białoruską^[9].

W lipcu 1944 Niemcy zamordowali 5 osób, mężczyzn wywieźli na roboty przymusowe a kobiety i dzieci wypędzili we wsi^[10].

W dniu 23 października 1989 r. zamordowano w miejscowym zagajniku dwoje nieletnich mieszkańców - Monikę i Janusza Faszczewskich^[11]. W 2020 roku Prokuratura Okręgowa w Łomży skierowała materiał dowodowy do sądu rodzinnego dla nieletnich w Wysokiem Mazowieckiem, wskazując domniemanego sprawcę zbrodni^[12].

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46300
2. Wieś Jeńki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 398 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
5. GUS. Rejestr TERYT
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. Opis parafii na stronie diecezji
8. Kowalewszczyzna (4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 511 .
9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat Wysokie Mazowieckie, Gmina Kowalewszczyzna.
10. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 214.
11. AdamA. Kwiecień AdamA., Koszmar na Podlasiu, „Zbrodnie z Archiwum X”, 2, 7 marca 2016, s. 12-23 .
12. Zgwałcił 11-latkę, rodzeństwo udusił skakanką. 44-latek stanie przed sądem... dla nieletnich [online], www.tvp.info [dostęp 2020-12-19]  (pol.).

Linki zewnętrzne

• Jeńki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 563 .