Jože Pučnik

Jože Pučnik
Data i miejsce urodzenia

9 marca 1932
Črešnjevec

Data i miejsce śmierci

12 stycznia 2003
Niemcy

Zawód, zajęcie

polityk, socjolog, nauczyciel akademicki

Odznaczenia
Order za Wybitne Zasługi (Słowenia)
Multimedia w Wikimedia Commons

Jože Pučnik (ur. 9 marca 1932 w Črešnjevcu, zm. 12 stycznia 2003[1]) – słoweński polityk, socjolog, nauczyciel akademicki i publicysta, więzień polityczny w czasach komunistycznych, lider Demokratycznej Opozycji Słowenii, parlamentarzysta. Jeden ze współtwórców niepodległej Słowenii[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W szkole średniej publikował w uczniowskim periodyku „Iskanja”. W ramach represji uniemożliwiono mu studia i powołano do Jugosłowiańskiej Armii Ludowej[3]. Po odbyciu służby wojskowej kształcił się na Uniwersytecie Lublańskim[1]. W 1958 ukończył filozofię, po czym został asystentem na tej uczelni. W międzyczasie publikował w periodyku „Revija 57”, w którym krytykował komunistyczny system gospodarczy. Został za to skazany na karę 9 lat pozbawienia wolności, której część odbył w latach 1958–1963. Rok później ponownie uwięziony za współpracę z niezależnym pismem „Perspektive”, zwolniony został w 1966[3][4]. Wyemigrował następnie do Niemiec, gdzie uzyskał azyl polityczny i gdzie doktoryzował się z socjologii na Uniwersytecie w Hamburgu[3][4]. Początkowo był w Niemczech pracownikiem fizycznym, później został nauczycielem akademickim[3].

W latach 80. należał do autorów magazynu kulturalnego „Nova revija”[3]. W 1989 został liderem partii SDZS, przemianowanej w Socjaldemokratyczną Partię Słowenii (SDSS)[5], a rok później przewodniczącym współtworzonej przez nią koalicji DEMOS. W 1990 wystartował w demokratycznych wyborach na prezydenta Socjalistycznej Republiki Słowenii, w drugiej turze otrzymał około 41% głosów, przegrywając z reformatorskim działaczem komunistycznym Milanem Kučanem[4]. Uzyskał jednocześnie mandat poselski do słoweńskiego parlamentu, aktywnie wspierał słoweńskie dążenia do niepodległości[4]. Od 1992 do 1993 był wicepremierem w gabinecie Janeza Drnovška[5]. W 1992 ponownie został posłem do Zgromadzenia Państwowego, sprawując mandat do 1996[4]. W 1993, po słabym wyniku wyborczym swojej partii, zrezygnował z kierowania SDSS na rzecz Janeza Janšy[5].

W 2006 pośmiertnie otrzymał Order za Wybitne Zasługi[6]. W 2007 jego imieniem nazwano port lotniczy w Lublanie[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Dr. Jože Pučnik. cresnjevec.si. [dostęp 2016-09-27]. (słoweń.).
  2. ↑ Šest let od smrti Jožeta Pučnika. rtvslo.si, 11 stycznia 2009. [dostęp 2016-09-27]. (słoweń.).
  3. ↑ a b c d e Jože Pučnik (1932–2003). mladina.si, 22 stycznia 2003. [dostęp 2016-09-27]. (słoweń.).
  4. ↑ a b c d e Dr. Jože Pučnik. ijpucnik.si. [dostęp 2016-09-27]. (ang.).
  5. ↑ a b c Leaders of Slovenia. zarate.eu. [dostęp 2016-09-27]. (ang.).
  6. ↑ Odlikovanja. predsednica-slo.si. [dostęp 2024-04-25]. (słoweń.).
  7. ↑ Letališče Jožeta Pučnika bolj evropsko ime. 24ur.com, 7 czerwca 2007. [dostęp 2016-09-27]. (słoweń.).