Julia Przyłębska

Julia Przyłębska

Pełne imię i nazwisko	Julia Anna Przyłębska
Data i miejsce urodzenia	16 listopada 1959 Bydgoszcz
Prezes Trybunału Konstytucyjnego
Okres	od 20 grudnia 2016[a] do 29 listopada 2024[b]
Poprzednik	Andrzej Rzepliński
Następca	Bogdan Święczkowski
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Julia Przyłębska w bazylice św. Jana Chrzciciela w Warszawie w trakcie mszy za ofiary katastrofy smoleńskiej (w 9. rocznicę)

Julia Przyłębska podczas uroczystości pożegnania marszałka seniora Kornela Morawieckiego w Sali Kolumnowej

Julia Anna Przyłębska z domu Żmudzińska (ur. 16 listopada 1959 w Bydgoszczy^[1]) – polska prawniczka, w latach 2015–2024 sędzia Trybunału Konstytucyjnego. W grudniu 2016 p.o. prezesa, a od 21 grudnia 2016 do 29 listopada 2024 prezes TK^[c], od 29 listopada 2024 do 9 grudnia 2024 sędzia kierująca pracami TK^[2][3].

Życiorys

Wykształcenie

W 1978 ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, a w 1982 studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu^[4]. Na pierwszym roku studiów zapisała się do Socjalistycznego Związku Studentów Polskich. Według oświadczeń składanych w dokumentach paszportowych działała w Radzie Wydziałowej SZSP^[5]. Podczas studiów działała również w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów^[6]. Następnie odbyła aplikację sądową oraz złożyła z wynikiem dostatecznym egzamin sędziowski^[7], po czym orzekała jako asesor sądowy w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu. W 1988 rozpoczęła pracę jako sędzia Sądu Rejonowego w Poznaniu, gdzie orzekała w wydziale cywilnym nieprocesowym^[1].

Praca jako sędzia

W 1991 została delegowana do orzekania w Wydziale Ubezpieczeń Społecznych Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu, otrzymując nominację na sędziego sądu wojewódzkiego^[1]. W latach 90. jako sędzia SW w Poznaniu była również wiceprzewodniczącą Wojewódzkiej Komisji Wyborczej w Poznaniu^[8][4]. W 1998 zrzekła się urzędu sędziego^[1].

Od 1998 do 2001 pracowała jako konsul i dyplomata w Ambasadzie RP w Kolonii i Berlinie^[6][9]. Wspierała Fundację „Polsko-Niemieckie Pojednanie” podczas negocjacji z Niemcami w sprawie odszkodowań dla obywateli polskich za pracę przymusową w czasie II wojny światowej^[10].

W 2001 złożyła wniosek o powołanie na sędziego Sądu Okręgowego w Poznaniu. Jej kandydatura została negatywnie zaopiniowana przez właściwe organy Sądu Okręgowego z uwagi na liczne błędy przy wydawaniu orzeczeń^[7], ponadprzeciętną liczbę uchylanych wyroków oraz wysoką absencję w pracy, co złożyło się na konkluzję, że jej powrót do orzekania byłby niekorzystny dla wymiaru sprawiedliwości^[11]. Do przyczyn licznych uchyleń wyroków wydanych przez Julię Przyłębską należało, między innymi, nieprzeprowadzanie postępowania dowodowego przed wydaniem wyroku, obraza prawa materialnego, pomijanie w orzeczeniach podstawowych faktów sprawy, naruszanie granic swobodnej oceny dowodów oraz dokonywanie ustaleń sprzecznych z aktami spraw. Dwukrotnie sąd wyższej instancji nakazał wpisanie uwag do akt personalnych Julii Przyłębskiej w związku z „rażącym naruszeniem prawa przez wydanie wyroku po rozprawie, o której strony nie zostały zawiadomione oraz rozstrzygnięciem o roszczeniu prawomocnie osądzonym”, a także w związku z „rażącym naruszeniem prawa przez sporządzenie wyroku nie zawierającego ustaleń faktycznych, analizy zgromadzonych dowodów ani wyjaśnienia podstawy prawnej”^[12]. Jednak w 2001 po przedstawieniu wniosku przez Krajową Radę Sądownictwa postanowieniem prezydenta RP z 30 października 2001 została powołana na sędziego Sądu Okręgowego w Poznaniu^[13] i w tym samym roku podjęła ponownie orzekanie^[14].

W 2003 ponownie zrzekła się stanowiska sędziego, rozpoczynając służbę dyplomatyczną w Ambasadzie RP w Berlinie. Była m.in. członkiem grupy negocjującej odszkodowania z tytułu pracy przymusowej obywateli polskich na rzecz III Rzeszy, była odpowiedzialna za współpracę Rzecznika Interesu Publicznego z tak zwanym Urzędem Gaucka (zajmującym się aktami Stasi). Do jej obowiązków należało nawiązanie kontaktów między tymi urzędami oraz koordynowanie współpracy IPN z Urzędem Gaucka. Była członkiem zespołu ds. pozyskiwania informacji przez obywateli polskich z archiwum Międzynarodowej Służby Poszukiwań (ITS) w Bad Arolsen. W 2006 zajmowała się zwrotem nieruchomości nabytej przez rząd RP w 1939 na budowę Instytutu Polskiego w Berlinie. Przygotowywała również analizy prawne dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W latach 2005–2007 koordynowała rozmowy w sprawie przyznania Polonii w Niemczech statusu mniejszości etnicznej i odszkodowań związanych z działaniami III Rzeszy wobec Polski i jej obywateli^[6].

Postanowieniem prezydenta RP z 19 marca 2007 powróciła do orzekania w Sądzie Okręgowym w Poznaniu^[15]. Była wiceprzewodniczącą, a w 2015 została przewodniczącą wydziału ubezpieczeń społecznych^[1]. Krzysztof Józefowicz, prezes Sądu Apelacyjnego w Poznaniu (w latach 2007–2011), który pracował z Julią Przyłębską w tym czasie, podkreślał w wywiadzie dla portalu wPolityce, że nie miał zastrzeżeń do jej pracy oraz wysoko oceniał jej wiedzę merytoryczną i kompetencje^[16].

Praca w Trybunale Konstytucyjnym

 Osobny artykuł: Kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce.

1 grudnia 2015 sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka pozytywnie zaopiniowała jej kandydaturę – wysuniętą przez Prawo i Sprawiedliwość – na sędziego Trybunału Konstytucyjnego^[17][4]. Następnego dnia Sejm głównie głosami posłów PiS wybrał ją na sędziego TK^[18], określając w uchwale początek jej kadencji na dzień 9 grudnia 2015^[19] (na to samo miejsce w Trybunale Konstytucyjnym Sejm VII kadencji wcześniej wybrał Andrzeja Sokalę^[20], Sejm VIII kadencji podjął uchwałę „w sprawie stwierdzenia braku mocy prawnej” uchwały o wyborze Andrzeja Sokali^[21], a Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 3 grudnia 2015 orzekł o niezgodności z Konstytucją RP przepisu ustawy dopuszczającego wybór przez Sejm VII kadencji dwóch sędziów w miejsce sędziów kończących kadencje w trakcie Sejmu VIII kadencji^[22]). 9 grudnia 2015 prezydent Andrzej Duda odebrał od niej ślubowanie. 12 stycznia 2016 dopuszczona do orzekania przez prezesa TK^[23].

20 grudnia 2016 prezydent Andrzej Duda powierzył jej pełnienie obowiązków prezesa Trybunału Konstytucyjnego, do czasu powołania na to stanowisko następcy Andrzeja Rzeplińskiego^[24][25][26]. 21 grudnia 2016 została powołana przez prezydenta RP na prezesa Trybunału Konstytucyjnego^[27] (była pierwszą kobietą, która została prezesem tej instytucji).

Według opinii wielu prawników, m.in. byłych prezesów TK i rzeczników praw obywatelskich, a także konstytucjonalistów (jak prof. Andrzej Zoll^[28], dr hab. Ryszard Piotrowski^[29], prof. Marek Chmaj^[30], prof. Andrzej Rzepliński^[31], prof. Marek Safjan^[32], prof. Ewa Łętowska^[33] czy prof. Bogusław Banaszak^[34]), do jej powołania doszło z naruszeniem prawa^{[35][36][37][38][39][40][41]}.

W maju 2017 podjęła decyzję o wycofaniu TK z porozumienia o upowszechnianiu w Polsce orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przewidującego tłumaczenie wybranych orzeczeń ETPC na język polski^[42].

W lipcu 2018 orzekający w TK prof. Marek Zubik, prof. Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz, prof. Leon Kieres, prof. Małgorzata Pyziak-Szafnicka, Stanisław Rymar, Piotr Pszczółkowski i prof. Piotr Tuleja zarzucili jej łamanie prawa poprzez arbitralne wyznaczanie składów sędziowskich. Julia Przyłębska w odpowiedzi skierowanej do sędziów odrzuciła zarzuty, stwierdzając, że przyjęte przez nią zasady wyznaczania składów orzekających TK są zgodne z przepisami ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym z dnia 30 listopada 2016^[43]. Żądanie przedstawienia informacji o przyjętych przez nią zasadach wyznaczania składów na przyszłość uznała za pozbawione podstaw prawnych^[d].

Według raportu Fundacji im. Stefana Batorego i Archiwum Osiatyńskiego Julia Przyłębska wielokrotnie złamała prawo, manipulując składami orzekającymi TK w 2017^[44].

22 października 2020 była przewodniczącą składu orzekającego Trybunału Konstytucyjnego, w którym TK wydał wyrok o niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej wykonywania aborcji z powodu ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu^[45]. Wyrok Trybunału doprowadził do licznych protestów przeciwko zmianie przepisów aborcyjnych na ogólnokrajową skalę^[46][47][48].

20 grudnia 2022, według części konstytucjonalistów, w tym przedstawicieli Fundacji im. Stefana Batorego, zakończyła się jej 6-letnia kadencja na stanowisku prezesa TK^[49][50][51]. Opinię tę podzieliło również 6 sędziów Trybunału, którzy zażądali wszczęcia procedury wyboru nowego prezesa^[52], a wiceprezes Mariusz Muszyński wprost określił Przyłębską jako „byłą już prezes TK”^[53]. Sama Przyłębska oraz przedstawiciele rządu nie zgodzili się z tą interpretacją, stwierdzając, że obowiązujące w momencie jej powołania przepisy nie określały, ile ma trwać kadencja prezesa TK^[e], w związku z czym należy przyjąć, że skończy się ona z chwilą, gdy przestanie ona być sędzią TK (w grudniu 2024)^{[54][55][56][57]}.

29 listopada 2024 Julia Przyłębska zrzekła się funkcji prezesa TK^{[2][58][59][60]}. Od tego dnia, z powodu najdłuższego stażu w Trybunale, była sędzią kierującym pracami TK. Obowiązki w Trybunale Konstytucyjnym zakończyła wraz z końcem swojej dziewięcioletniej kadencji sędziego, w dniu 9 grudnia 2024^[61].

Julia Przyłębska jako gość RMF24

Życie prywatne

Jest córką notariusza Wolfganga Żmudzińskiego^[62]. Jej mężem jest Andrzej Przyłębski, profesor filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu^[63][4], według danych IPN w okresie PRL tajny współpracownik SB o pseudonimie „Wolfgang”^[64][65], w latach 2016–2022 ambasador RP w Niemczech^[66]. Małżeństwo ma dwóch synów: Marcina Przyłębskiego (ur. 1980), byłego pracownika Banku Pekao i od 2018 dyrektora w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń, oraz młodszego o 5 lat Alana Przyłębskiego, który w 2006 kandydował na radnego Rady Miasta Poznania z listy komitetu Ryszarda Grobelnego^[67][68][69].

Odznaczenia i wyróżnienia

• Medal Stowarzyszenia Żydów Kombatantów RP i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej^[6]
• 2018: „Człowiek Wolności 2017” tygodnika „Sieci”^[70].
• 2018: Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości^[71].
• 2021: Nagroda im. św. Grzegorza I Wielkiego miesięcznika „Niezależna Gazeta Polska – Nowe Państwo”^[72].

Uwagi

1. Od 20 do 21 grudnia 2016 jako p.o.
2. Od 29 listopada do 9 grudnia 2024 pełniła funkcję sędzi kierującej pracami TK.
3. Wielu prawników uważa, że do powołania Julii Przyłębskiej na stanowisko Prezesa TK nie doszło, z powodu naruszeń konstytucji i ustawy w procesie powoływania. Szczegóły: Kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce.
4. Prezes Przyłębska w odpowiedzi skierowanej do sędziów w czwartek, zaznaczyła, że przyjęte przez nią zasady wyznaczania składów orzekających Trybunału są zgodne z przepisami ustawy o organizacji i trybie postępowania przed TK. Wskazała też, że żądanie przedstawienia informacji o przyjętych przez nią zasadach wyznaczania składów na przyszłość jest pozbawione podstaw prawnych. Według Przyłębskiej, zarzucane przez sędziów „nieprawidłowości” w postaci „niejasnych kryteriów wyznaczania sprawozdawców i przewodniczących składów orzekających” są bezzasadne. Jak zaznaczyła, przewodniczący, sprawozdawcy oraz członkowie składów orzekających wyznaczani są w kolejności alfabetycznej, z uwzględnieniem rodzaju, liczby oraz kolejności wpływu spraw do Trybunału. „Zastosowanie tych wszystkich kryteriów powoduje, że nie jest możliwe proste przełożenie składu orzekającego wyznaczonego do rozpoznania danej sprawy, na kolejne litery alfabetu” – podkreśliła prezes Trybunału Konstytucyjnego. Wskazała również, że konieczność zmian w składach wymienionych przez sędziów wynika m.in. „ze względów organizacyjnych jak długotrwałe urlopy czy zwolnienia lekarskie sędziów i ma na celu zapewnienie prawidłowego wykonywania przez Trybunał ustawowych kompetencji”. Przyłębska zwróciła też uwagę, że obowiązujące przepisy nie przewidują uzasadniania zarządzeń prezesa TK o zmianie składów orzekających. Dodała, że nie było to też praktykowane przez poprzednich prezesów TK.„Nie możemy dłużej milczeć”. List sędziów Trybunału Konstytucyjnego do Julii Przyłębskiej. tvn24.pl, 5 lipca 2018. [dostęp 2019-08-18].
5. Ustawa z 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 2072) weszła w życie 20 grudnia 2016 r. Część jej przepisów, w tym także ten, że kadencja prezesa TK trwa 6 lat, weszły w życie 3 stycznia 2017 r. Julia Przyłębska została powołana na stanowisko prezesa TK 21 grudnia 2016 r.

Przypisy

1. Druk nr 56: Lista kandydatów na sędziów Trybunału Konstytucyjnego. sejm.gov.pl, 1 grudnia 2015. [dostęp 2016-01-12].
2. PolsatP. News PolsatP., Komunikat TK ws. Julii Przyłębskiej. "Nie jest prezesem" [online], PolsatNews.pl, 2 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-03] .
3. Trybunał Konstytucyjny: Julia Przyłębska - sędzia Trybunału Konstytucyjnego kierująca pracami Trybunału Konstytucyjnego [online], trybunal.gov.pl [dostęp 2024-12-03] .
4. Kandydaci PiS do Trybunału Konstytucyjnego. rp.pl, 1 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-01].
5. Andrzej Stankiewicz: Sędzia Przyłębska w latach PRL-u była w młodzieżówce komunistów. onet.pl, 2 lipca 2019. [dostęp 2019-07-02].
6. Julia Przyłębska – Prezes. trybunal.gov.pl. [dostęp 2016-12-22].
7. Wniosek o powołanie na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w Poznaniu. gazeta.pl, 10 października 2001. [dostęp 2017-01-02].
8. Komunikat Wojewódzkiej Komisji Wyborczej w Poznaniu. „Biuletyn Mosiński”. Nr 29, s. 163, październik 1995. 
9. Julia Przyłębska kandydatką PiS na sędzię TK. Jej mąż działa w organizacji związanej z PiS. wyborcza.pl, 1 grudnia 2019. [dostęp 2019-02-13].
10. Jan Barcz, Bartosz Jałowiecki, Jerzy Kranz: Między pamięcią a odpowiedzialnością: rokowania w latach 1998–2000 w sprawie świadczeń za pracę przymusową. Warszawa: Prawo i Praktyka Gospodarcza, 2004, s. 18. ISBN 978-83-87611-54-5. OCLC 57582999.
11. Wojciech Czuchnowski: Liczne błędy i „wysoka absencja”. Poznański sąd fatalnie ocenił Julię Przyłębską i nie zgodził się przyjąć jej do pracy. Teraz pokieruje Trybunałem?. wyborcza.pl, 16 grudnia 2016. [dostęp 2017-02-26].
12. Wniosek o powołanie na stanowisko sędziego. gazeta.pl. [dostęp 2019-07-02].
13. M.P. z 2001 r. nr 45, poz. 720.
14. Oświadczenie sędzi Julii Przyłębskiej w sprawie kolejnej nagonki medialnej. „Wyrwane z kontekstu, niesprawiedliwy opis”. wpolityce.pl, 17 grudnia 2016. [dostęp 2017-02-26].
15. M.P. z 2007 r. nr 26, poz. 276.
16. Sędzia Krzysztof Józefowicz broni Julii Przyłębskiej: „Nigdy nie miałem żadnych krytycznych uwag do jej pracy”. wpolityce.pl, 18 grudnia 2016. [dostęp 2019-02-15].
17. Bez dyskusji. Sejmowa komisja rekomendowała kandydatury PiS na sędziów TK. gazeta.pl, 1 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-01].
18. Sejm wybiera 5 nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego. interia.pl, 2 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-02].
19. M.P. z 2015 r. poz. 1185.
20. M.P. z 2015 r. poz. 1042.
21. M.P. z 2015 r. poz. 1135.
22. Dz.U. z 2015 r. poz. 2129.
23. Zmiana w TK: 2 sędziów wybranych przez PiS będzie mogło orzekać. gazeta.pl, 12 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-12].
24. Julia Przyłębska pełniącą obowiązki Prezesa Trybunału Konstytucyjnego. prezydent.pl, 20 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-20].
25. Prezydent powołał Julię Przyłębską na Prezesa Trybunału Konstytucyjnego. prezydent.pl, 21 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-21].
26. M.P. z 2016 r. poz. 1229.
27. Julia Przyłębska. trybunal.gov.pl. [dostęp 2017-01-10].
28. Brak uchwały, bunt „sędziego PiS”. Kulisy powołania nowej prezes TK. tvn.24.pl, 19 stycznia 2017. [dostęp 2017-10-28].
29. Konstytucjonalista: Wybór Julii Przyłębskiej na prezesa TK „może budzić wątpliwości”. newsweek.pl, 16 stycznia 2017. [dostęp 2017-10-28].
30. Sędzia Julia Przyłębska nowym prezesem TK. polskieradio.pl, 21 grudnia 2016. [dostęp 2017-10-28].
31. Prof. Rzepliński: Przyłębska nie jest prawidłowo wybranym prezesem Trybunału Konstytucyjnego. wp.pl, 19 marca 2017. [dostęp 2017-10-28].
32. Prof. Marek Safjan: Całkowita dezorganizacja TK. rp.pl, 10 kwietnia 2017. [dostęp 2017-10-28].
33. Łętowska: legitymizacja sędzi Przyłębskiej jest podważalna WP.TV. wp.tv, 22 grudnia 2016. [dostęp 2017-10-28].
34. Przemysław Penconek: Nowa szefowa Trybunału Konstytucyjnego powołana niezgodnie z konstytucją? Tak wynika z opinii eksperta PiS. natemat.pl, 26 grudnia 2016. [dostęp 2018-07-09].
35. Ewa Siedlecka: Prezes Przyłębska nielegalna? Złamała przepisy, które uchwalił PiS. wyborcza.pl, 5 stycznia 2017. [dostęp 2017-09-13].
36. Konstytucjonalista: Pani Przyłębska nie jest żadnym prezesem Trybunału Konstytucyjnego. tokfm.pl, 22 grudnia 2016. [dostęp 2017-10-25].
37. Krzysztof Burnetko: Kim jest Julia Przyłębska – czy rzeczywiście prezesem Trybunału Konstytucyjnego?. polityka.pl, 11 lutego 2017. [dostęp 2017-10-25].
38. Niekonstytucyjny Trybunał, niekonstytucyjna prezes. Profesor Wojciech Sadurski dla OKO.press. oko.press, 14 stycznia 2017. [dostęp 2017-10-25].
39. Brak uchwały, bunt „sędziego PiS”. Kulisy powołania nowej prezes TK. tvn24.pl, 19 stycznia 2017. [dostęp 2017-10-25].
40. Zoll: to atrapa Trybunału. OKO.press: zgoda, z jednym wyjątkiem. oko.press, 22 grudnia 2016. [dostęp 2017-10-25].
41. Bezprawne, ordynarne sztuczki – prof. Sadurski bezlitosny dla magister Julii Przyłębskiej. tokfm.pl, 17 marca 2017. [dostęp 2018-07-20].
42. Łukasz Woźnicki. TK już nie będzie tłumaczył wyroków Strasburga. „Gazeta Wyborcza”, s. 5, 24 sierpnia 2017. 
43. Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 2393).
44. Anna Wójcik: Mamy twarde dane: Julia Przyłębska łamie prawo manipulując składami TK. oko.press, 10 lipca 2018. [dostęp 2024-10-06]. (pol.).
45. Planowanie rodziny, ochrona płodu ludzkiego i warunki dopuszczalności przerywania ciąży, Sygn. akt K 1/20, Wyrok w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. trybunal.gov.pl, 22 października 2020. [dostęp 2020-10-27].
46. Aborcja. Protesty po wyroku TK. TAZ: Wojna kulturowa w Polsce. wp.pl, 26 października 2020. [dostęp 2020-10-27].
47. „To nie państwo, to oprawca”, „suweren przemówił”. Kolejne protesty po wyroku TK. wprost.pl, 26 października 2020. [dostęp 2020-10-27].
48. Światowe media piszą o decyzji TK i protestach kobiet w Polsce: szokujący, drastyczny wyrok. onet.pl, 24 października 2020. [dostęp 2020-10-27].
49. Sześcioletnia kadencja prezes TK. Politycy PiS: Julii Przyłębskiej to nie dotyczy. fakty.tvn24.pl, 20 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-22].
50. Co dalej po 6 latach kadencji Przyłębskiej. rp.pl, 20 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-22].
51. Matczak: Polska nie dostaje pieniędzy z KPO, bo nie jest krajem praworządnym. rp.pl, 21 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-22].
52. Wojciech Tumidalski: Szóstka sędziów TK nie uznaje Julii Przyłębskiej za prezesa i chce wyboru nowego. rp.pl, 4 stycznia 2023. [dostęp 2023-01-07].
53. Małgorzata Kryszkiewicz: Konflikt w TK wszedł w nową fazę. Muszyński stawia ostre zarzuty Przyłębskiej. gazetaprawna.pl, 29 stycznia 2023. [dostęp 2023-02-22].
54. Mateusz Morawiecki: kadencja prezes Przyłębskiej trwa do 2024 roku. rp.pl, 20 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-22].
55. Fake news opozycji. Kiedy wg prawa kończy się kadencja prezes TK?. tvp.info, 19 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-22].
56. Rzecznik rządu: kadencja prezes Przyłębskiej kończy się z chwilą, gdy przestaje być sędzią TK. pap.pl, 5 stycznia 2023. [dostęp 2023-01-07].
57. Julia Przyłębska odpowiada na pismo sędziów TK. Pismo prezes skierowane do prezydenta. pap.pl, 5 stycznia 2023. [dostęp 2023-01-07].
58. ŁukaszŁ. Woźnicki ŁukaszŁ., Przyłębska potwierdza: Zrzekłam się funkcji prezesa TK [online], wyborcza.pl, 2 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-02] .
59. ŁukaszŁ. Szpyrka ŁukaszŁ., Julia Przyłębska odchodzi z TK. Prof. Zoll: Ale ona prezesem nigdy nie była [online], interia.pl, 2 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-02] .
60. Patrz też wyżej
61. {{{tytuł}}} [online], www.pap.pl [dostęp 2024-12-03] .tytuł
62. Jakub Jałowiczor: Sędzia na trudne czasy. gosc.pl, 5 stycznia 2017. [dostęp 2019-02-23].
63. Julia Przyłębska kandydatką PiS na sędzię TK. Jej mąż działa w organizacji związanej z PiS. wyborcza.pl, 1 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-01].
64. Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Koninie (1975) 1983-1990. inwentarz.ipn.gov.p. [dostęp 2021-05-05].
65. Andrzej Stankiewicz: Tak IPN oczyścił ambasadora Przyłębskiego. onet.pl, 2017-09-05. [dostęp 2021-05-05].
66. Ambasador. gov.pl. [dostęp 2020-10-31].
67. Kolejne złote dziecko PiS. Syn Przyłębskich pracuje dla państwowego giganta. money.pl, 28 listopada 2018. [dostęp 2018-12-01].
68. Rodzina Julii Przyłębskiej. Czym zajmują się dzieci prezes Trybunału Konstytucyjnego?. natemat.pl, 20 lipca 2018. [dostęp 2018-12-01].
69. Komitet Wyborczy Ryszarda Grobelnego. wyborcza.pl, 16 października 2006. [dostęp 2019-02-28].
70. Julia Przyłębska Człowiekiem Wolności tygodnika Sieci. wsieciprawdy.pl, 13 lutego 2018. [dostęp 2018-02-13].
71. Prezes TK odznaczona medalem zasłużonych dla Wielkopolski. wpolityce.pl, 27 grudnia 2018. [dostęp 2019-01-14].
72. Katarzyna Gójska: Odwaga i niezależność. Prezes Julia Przyłębska z Nagrodą im. Grzegorza I Wielkiego 2020. [w:] Nowe Państwo [on-line]. Słowo Niezależne sp. z o.o. [dostęp 2021-03-10].

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 194146936683313781020
• PLWABN: 9810673798105606