Julian Zachariewicz

Julian Oktawian Zachariewicz

Popiersie prof. Zachariewicza w westybulu gmachu głównego Politechniki Lwowskiej (rzeźb. Juliusz Wojciech Bełtowski)
Data i miejsce urodzenia	17 lipca 1837 Lwów
Data i miejsce śmierci	27 grudnia 1898 Lwów
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	historyzm
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Julian Oktawian Zachariewicz-Lwigród (ur. 17 lipca 1837 we Lwowie, zm. 27 grudnia 1898 tamże)^[1] – polski architekt, przedstawiciel historyzmu, profesor i rektor Politechniki Lwowskiej, konserwator zabytków. Ojciec Alfreda i Juliana Edwina oraz dziadek Juliana Godlewskiego.

Życiorys

Julian Zachariewicz studiował początkowo w Akademii Technicznej we Lwowie, następnie w Instytucie Politechnicznym w Wiedniu. Jako dyplomowany inżynier pracował do 1870 na różnych stanowiskach w kolejnictwie austriackim. W 1871 otrzymał propozycję kierowania nowo utworzoną Katedrą Budownictwa we lwowskiej Akademii Technicznej. Wrócił do Lwowa, został profesorem zwyczajnym Akademii i dziekanem Wydziału Budownictwa. Po zmianie nazwy na Szkołę Politechniczną był jej pierwszym rektorem w latach 1877–1878 i 1881–1882. W 1877 otrzymał austriackie szlachectwo II stopnia, z tytułem „Ritter” i predykatem „von Lwigród”. Odznaczony został również Orderem Korony Żelaznej III stopnia^[2].

Projekty

Zachariewicz jest autorem projektu gmachu głównego Politechniki Lwowskiej oraz odrębnego gmachu Wydziału Chemicznego. Projekt poprzedziły podróże studialne po Niemczech i Austrii w celu zapoznania się z najnowocześniejszymi wówczas rozwiązaniami podobnych uczelni. Gmach główny Politechniki Lwowskiej, nazywanej „Macierzą polskich politechnik”, zaprojektowano w modnym wówczas eklektycznym stylu neorenesansowym, któremu J. Zachariewicz nadał barwę karminową. Barwa ta przetrwała nie zmieniana przez wiele dziesiątków lat aż dzięki setkom tysięcy kurzych jaj (w maju 2005 gmach został pomalowany na kolor żółty). Julian Zachariewicz był autorem szeregu gmachów publicznych i prywatnych rezydencji lwowskich, np. gmachu Galicyjskiej Kasy Oszczędności na rogu ulic Karola Ludwika (po 1925 ul. Legionów)^[3] i Jagiellońskiej, kościoła sióstr Franciszkanek przy ulicy Kurkowej, dokonał kontrowersyjnej renowacji najstarszych lwowskich kościołów: Matki Boskiej Śnieżnej i św. Jana Chrzciciela, zaprojektował willę artysty malarza Jana Styki, szereg willi na Kastelówce, zbudował willę Tyszkiewiczów w Wilnie, kościół we wsi Buczniewo k. Tarnopola, Zarzeczu, cerkiew w Żelechowie Wielkim, synagogę w Czerniowcach, przeprowadził renowację katedry w Tarnowie^[4] i kościoła parafialnego w Stryju, zaprojektował szereg pawilonów Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie, budował pałace w Psarach i Raju, zamek w Husiatynie. Jest autorem książki Zabytki sztuki w Polsce (1895).

Julian Zachariewicz został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.

Galeria

• 
  Herb rodu Zachariewiczów
  (z dyplomu nadania szlachectwa Julianowi Oktawianowi)
• 
  Gmach główny Politechniki Lwowskiej
• 
  Galicyjska Kasa Oszczędności
• 
  Willa Jana Styki we Lwowie
• 
  Grób Zachariewicza (zaprojektowany przez niego samego) na Cmentarzu Łyczakowskim
• 
  Obecny wygląd tablicy nagrobnej (2016)
• 
  Kościół w Stryju
• 
  Dworzec w Jassach (Rumunia)
• 
  Kościół ss. Franciszkanek we Lwowie

Przypisy

1. Piotr Czartoryski-Sziler, Julian i Alfred Zachariewiczowie – sławni architekci Lwowa, „Nasz Dziennik” (pol.) [dostęp 2012-04-12]
2. S.S. Korwin-Kruczkowski S.S., Poczet Polaków wyniesionych do godności szlacheckiej przez monarchów austrjackich w czasie od 1773 r. do 1918 r., 1935 . Brak numerów stron w książce
3. Danuta Emmerling: Nasz ukochany Lwów na dawnej karcie pocztowej: 1896-1939. ADAN, 2000, s. 95. ISBN 83-908136-9-6.
4. Restauracja kadedry, Kuryer Lwowski (Lemberger Courier), 1891-05-31, Seite 4 [online], anno.onb.ac.at [dostęp 2018-08-16]  (pol.).

Bibliografia

• Strona o Lwowie
• Sławomir Górzyński, Nobilitacje w Galicji w latach 1772-1918, DiG, Warszawa 1997
• Piotr Czartoryski-Sziler, Julian i Alfred Zachariewiczowie - sławni architekci Lwowa, „Nasz Dziennik” (pol.) [dostęp 2012-04-12]
• Jurij Smirnow, Znaczenie działalności profesora Juliana Zachariewicza w popularyzacji sztuki witrażowej we Lwowie

Linki zewnętrzne

• Portret
• Publikacje i rękopisy Juliana Zachariewicza w bibliotece Polona

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000015993421
• VIAF: 25477934
• GND: 122163958
• NKC: ola2017953239
• PLWABN: 9810555749905606
• NUKAT: n2010148347