Język gane

Gane

Obszar	Moluki Północne (Indonezja)
Liczba mówiących	2900 (1982)
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki austronezyjskie Języki malajsko-polinezyjskie Grupa centralno-wschodnia Grupa wschodnia Języki halmahersko-zachodnionowogwinejskie Języki południowohalmaherskie Języki makian wschodni-gane Język gane
Status oficjalny
Ethnologue	6b zagrożony↗
Kody języka
ISO 639-3	gzn
IETF	gzn
Glottolog	gane1237
Ethnologue	gzn
BPS	0688 6
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język gane (a. gani)^[1], także giman^[1][2][3] (a. gimán)^[4] – język austronezyjski używany w prowincji Moluki Północne w Indonezji, w południowej części wyspy Halmahera^[1][2]. Według danych z 1982 roku mówi nim 2900 osób^[1].

Jest bliski językowi wschodniomakiańskiemu (taba)^[3][5], z którym tworzy kontinuum dialektalne^[4]. Jego użytkownicy zamieszkują głównie dwie wsie: Gimán Puliló (indonez. Gane Dalam) i Gimán Pulikin (indonez. Gane Luar)^[6]. Między miejscowościami występują niewielkie różnice dialektalne (w zakresie wymowy i leksyki)^[4].

Rodzime określenie tego języka to hagimán, a lokalna nazwa grupy etnicznej to Gimán^[7]. Nazwa „Gane”, używana w języku indonezyjskim, wywodzi się z języka ternate^[6].

Posługuje się nim grupa etniczna Gimán, aczkolwiek nie we wszystkich domenach komunikacji. D. Teljeur (1990) stwierdza, że w powszechnym użyciu są także inne języki (indonezyjski, malajski Moluków Północnych i ternate). Indonezyjski jest stosowany w sferze religijnej czy edukacji, a lokalny malajski i ternate (historycznie ugruntowany język literacki, a zarazem lingua franca) służą do kontaktów międzygrupowych. Indonezyjski to preferowany środek porozumiewania się w niektórych sferach tematycznych (jak np. religia, polityka i handel)^[8].

W roli języka pisanego występuje przede wszystkim język narodowy, sam język gane jest zapisywany jedynie sporadycznie^[8].

W publikacji z 1980 r. zawarto listę słownictwa gane^[9].

Przypisy

1. M. PaulM.P. Lewis M. PaulM.P., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Gane, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-05-09] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-25]  (ang.).
2. Darrell Tryon: Australasia and the Pacific. W: R. E. Asher, Christopher Moseley (red.): Atlas of the World’s Languages. Wyd. 2. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 95–126, 128–155 (mapy), patrz s. 147. DOI: 10.4324/9781315829845. ISBN 978-0-7007-1197-0, ISBN 978-1-315-82984-5. ISBN 978-0-415-31074-1. OCLC 163566751. (ang.).
3. John Bowden: Taba: Description of a South Halmahera Language. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2001, s. 7, seria: Pacific Linguistics 521. DOI: 10.15144/PL-521. ISBN 978-0-85883-517-7. OCLC 50166340. (ang.).
4. Teljeur 1990 ↓, s. 15.
5. M. PaulM.P. Lewis M. PaulM.P., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Makian, East, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-11]  (ang.).
6. Teljeur 1990 ↓, s. 31.
7. Teljeur 1990 ↓, s. 13, 15.
8. Teljeur 1990 ↓, s. 17.
9. W. A. L. Stokhof, Lia Saleh-Bronkhorst: Holle lists: vocabularies in languages of Indonesia. Vol. 2. Sula and Bacan Islands, North Halmahera, South and East Halmahera. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1980, s. 313–325, seria: Pacific Linguistics D-28; Materials in languages of Indonesia 2. DOI: 10.15144/PL-D28. ISBN 0-85883-218-6. OCLC 27582893. (ang.).

Bibliografia

• Dirk Teljeur: The symbolic system of the Giman of South Halmahera. Dordrecht–Providence: Foris Publications, 1990, seria: Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde 142. DOI: 10.1515/9783111672380. ISBN 978-3-11-167238-0. ISBN 978-9-06-765460-9. OCLC 1110710205. [dostęp 2022-10-22]. (ang.).