Język hatam

Hatam

Obszar	Papua Zachodnia (Indonezja)
Liczba mówiących	16 tys. (1993)
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki zachodniopapuaskie (?) Języki wschodniej Ptasiej Głowy (?) Języki hatam-mansim Język hatam
Status oficjalny
Ethnologue	5 rozwojowy↗
Kody języka
ISO 639-3	had
IETF	had
Glottolog	hata1243
Ethnologue	had
BPS	1069 5
WALS	hat
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język hatam (a. hattam)^[1] – język papuaski używany w prowincji Papua Zachodnia w Indonezji. Według danych z 1993 roku posługuje się nim 16 tys. osób^[2].

Dzieli się na kilka dialektów: tinam, miriei (moille, moile), adihup, uran (waran)^[3]. Czasami wyróżnia się dialekt mansim (moi, moi brai, borai), niemniej odmiana ta jest dość odrębna i bywa też traktowana jako oddzielny (choć wyraźnie spokrewniony) język^[3][4].

Jest wyraźnie odrębny od pozostałych języków regionu (jedyne podobieństwa dotyczą cech typologii)^[5]. W 1975 r. C.L. Voorhoeve sklasyfikował go próbnie jako odosobniony język w ramach fyli zachodniopapuaskiej^[1], ale w 1987 i 1988 r. nie potwierdził jego pokrewieństwa z innymi rodzinami papuaskimi^[5][6]. Część źródeł wskazuje, że jest to izolat^[2][7] (wymierający bądź wymarły mansim został pominięty w większości klasyfikacji^[8]). G. Reesink (2004) omawia hatam i mansim wespół z językami wschodniej Ptasiej Głowy, ale nie uwzględnia ich w grupie genetycznej o tej nazwie^[9]. Nie jest jasne, czy tworzą rodzinę wraz z pozostałymi językami wschodniej Ptasiej Głowy (właściwymi); być może ich pokrewieństwo jest dalekie^[8]. G. Reesink (2005) i Glottolog (4.6) zaliczają oba języki do samodzielnej rodziny hatam-mansim^[10][11].

Sporządzono opis jego gramatyki^[12] . Jest zapisywany alfabetem łacińskim^[2].

Przypisy

1. Donohue 1997 ↓, s. 37.
2. David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Hatam, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05]  (ang.).
3. Reesink 1999 ↓, s. 1–2.
4. Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Mansim. Glottolog 4.6. [dostęp 2022-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-15)]. (ang.).
5. Voorhoeve 1987 ↓, s. 725.
6. Voorhoeve 1988 ↓, s. 195.
7. LyleL. Campbell LyleL., Historical Linguistics: An Introduction, wyd. 3, Edinburgh: Edinburgh University Press, 2013, s. 162, ISBN 978-0-7486-7559-3, OCLC 828792941 [dostęp 2021-08-18]  (ang.).
8. Holton i Klamer 2018 ↓, s. 580.
9. JelleJ. Miedema JelleJ., Ger P.G.P. Reesink Ger P.G.P., One Head, Many Faces: New Perspectives on the Bird’s Head Peninsula of New Guinea, Leiden: KITLV Press, 2004 (Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde 219), s. 32, DOI: 10.1163/9789004454385, ISBN 978-90-04-45438-5, ISBN 978-90-67-18229-4, OCLC 1312159896 [dostęp 2022-08-15]  (ang.).
10. Reesink 2005 ↓, s. 187.
11. Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Hatam-Mansim. Glottolog 4.6. [dostęp 2022-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-15)]. (ang.).
12. Reesink 1999 ↓.

Bibliografia

• MarkM. Donohue MarkM., Hatam phonology and grammatical notes, [w:] AndrewA. Pawley (red.), Papers in Papuan Linguistics No. 3, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 1997 (Pacific Linguistics A-87), s. 37–57, DOI: 10.15144/PL-A87.37, ISBN 978-0-85883-457-6, OCLC 38820134 [dostęp 2022-09-21]  (ang.).
• GaryG. Holton GaryG., MarianM. Klamer MarianM., The Papuan languages of East Nusantara and the Bird’s Head, [w:] BillB. Palmer (red.), The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018 (The World of Linguistics 4), s. 569–640, DOI: 10.1515/9783110295252-005, ISBN 978-3-11-029525-2, ISBN 978-3-11-028642-7, OCLC 1041880153  (ang.).
• Ger P.G.P. Reesink Ger P.G.P., A grammar of Hatam: Bird’s Head Peninsula, Irian Jaya, Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 1999 (Pacific Linguistics C-146), DOI: 10.15144/PL-C146, ISBN 0-85883-497-9, OCLC 1076067780  (ang.).
• Ger P.G.P. Reesink Ger P.G.P., West Papuan languages: roots and development, [w:] AndrewA. Pawley i inni red., Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples, Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2005 (Pacific Linguistics 572), s. 185–218, ISBN 978-0-85883-562-7, OCLC 67292782 [dostęp 2023-02-12]  (ang.).
• Clemens L.C.L. Voorhoeve Clemens L.C.L., Worming one’s way through New Guinea: The chase of the peripatetic pronouns, [w:] Donald L.D.L. Laycock, WernerW. Winter (red.), A world of language: papers presented to Professor S.A. Wurm on his 65th birthday, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1987 (Pacific Linguistics C-100), s. 709–727, ISBN 0-85883-357-3, OCLC 17669962 [dostęp 2023-02-09]  (ang.).
• Clemens L.C.L. Voorhoeve Clemens L.C.L., The languages of the North Halmaheran stock, [w:] Papers in New Guinea linguistics. No. 26, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1988 (Pacific Linguistics A-76), s. 181–209, DOI: 10.15144/PL-A76.181, ISBN 0-85883-370-0, OCLC 220535054 [dostęp 2023-02-10]  (ang.).

Linki zewnętrzne

• Hatam [online], Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology [dostęp 2024-06-10]  (ang.).
• Cecil H. Brown, Matthew S. Dryer, Wordlist Hatam, SørenS. Wichmann, Cecil H.C.H. Brown, Eric W.E.W. Holman (red.), The ASJP Database [dostęp 2024-06-10]  (ang.).

Kontrola autorytatywna (język):

• J9U: 987007561484305171