Język kaure

Kaure

Obszar	Papua (Indonezja)
Liczba mówiących	450 (1995)
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki kaure Języki kaure właściwe (języki rzeki Nawa) Język kaure
Status oficjalny
Ethnologue	8a umierający↗
Kody języka
ISO 639-3	bpp
IETF	bpp
Glottolog	kaur1271
Ethnologue	bpp
BPS	1001 4
WALS	kaj
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język kaure (a. kaureh^[1][2][3], kaurne^[1]) – język papuaski używany w prowincji Papua w Indonezji. Według danych z 1995 roku posługuje się nim 450 osób^[1].

Swoim zasięgiem geograficznym obejmuje dystrykt Kaureh (kabupaten Jayapura)^[4]. Do obszaru tego języka zaliczono wsie: Aurina, Harna, Lereh, Masta, Wes^[1]. W publikacji Peta Bahasa stwierdzono, że język (bądź dialekt) narau jest używany we wsiach Narau, Harna, Aurina i Soskotek^[5].

Występują dwa główne dialekty (odmiany wsi Harna i Masta oraz Wes i Aurina)^[6][7]. Według danych Ethnologue (SIL International) kaure jest silnie zagrożony wymarciem^[1].

S.A. Wurm (1982) postulował pokrewieństwo kaure, kosare i narau, a także odosobnionych języków kapauri (kapori) i sause^[8]. W nieco starszej wersji propozycji C.L. Voorhoeve (1975) nie rozważał kosare^[9]. T. Usher łączy kaure jedynie z kosare, wyróżniając grupę języków rzeki Nawa^[10]. Czasami wzmiankowany narau może być klasyfikowany jako dialekt kaure (jest z nim wzajemnie zrozumiały). Narau to nazwa rzeki^[2]. W.A. Foley (2018) umieszcza te trzy języki (kaure, narau i kosare) w ramach rodziny języków kaure (prawdopodobnej grupy transnowogwinejskiej), wraz z językiem kapauri, tworzącym odrębną gałąź^[11]. Taką też klasyfikację prezentuje wyd. 25 Ethnologue (bez uwzględnienia narau)^[12].

W porównaniu do pozostałych języków rodziny został stosunkowo dobrze opisany^[13]. Dokumentacją kaure zajmowali się badacze działający pod auspicjami Summer Institute of Linguistics (SIL). Materiały z 1991 r. obejmują analizę fonologiczną (Kaure Phonology)^[14] , listę słownictwa (Aki tlaplik soltok)^[15]  oraz rozmówki wraz z danymi gramatycznymi (Kaureki pa opoksel)^[16]. Kaure jest zapisywany alfabetem łacińskim^[1].

Przypisy

1. David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Kaure, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
2. Timothy Usher: Kaure. NewGuineaWorld. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (ang.).
3. Bahasa Kaureh. [w:] Peta Bahasa [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (indonez.).
4. Menanti i Rumaropen 2022 ↓, s. 1.
5. Bahasa Narau. [w:] Peta Bahasa [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (indonez.).
6. Dommel i Dommel 1991 ↓, s. 2.
7. Dommel i in. 1991 ↓, s. viii–ix.
8. Stephen A. Wurm: Papuan Languages of Oceania. Tübingen: Narr, 1982, s. 197, seria: Ars linguistica 7. ISBN 3-87808-357-2. OCLC 8592292. (ang.).
9. Clemens L. Voorhoeve: Languages of Irian Jaya: Checklist, Preliminary Classification, Language Maps, Wordlists. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1975, s. 18, 45, seria: Pacific Linguistics B-31. DOI: 10.15144/PL-B31. ISBN 0-85883-128-7. OCLC 2965671. (ang.).
10. Timothy Usher: Nawa River. NewGuineaWorld. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (ang.).
11. Foley 2018 ↓, s. 454.
12. David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Kaure, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 25, Dallas: SIL International, 2022 [dostęp 2022-08-11] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-11]  (ang.).
13. Foley 2018 ↓, s. 455.
14. Dommel i Dommel 1991 ↓.
15. Dommel i in. 1991 ↓.
16. Piter Auri, Peter R. Dommel, Markus Pokoko: Kaureki pa opoksel. Percakapan-percakapan dalam bahasa Kaure. Kaure conversations. Jayapura: Universitas Cenderawasih / Summer Institute of Linguistics, 1991, seria: Publikasi Khusus Bahasa-Bahasa Daerah A-7. OCLC 29404560. [dostęp 2023-05-11]. Brak numerów stron w książce

Bibliografia

• Peter R. Dommel, Gudrun E. Dommel: Kaure Phonology. W: Margaret Hartzler, LaLani Wood (red.): Workpapers in Indonesian Languages and Cultures. T. 9: Irian Jaya. Jayapura: Universitas Cenderawasih / Summer Institute of Linguistics, 1991, s. 1–68. ISBN 979-8132-73-4. OCLC 221274465. [dostęp 2023-05-11]. (ang.).
• Peter R. Dommel, Gudrun E. Dommel, Piter Auri, Markus Pokoko: Aki tlaplik soltok. Perbendaharaan kata Bahasa Kaure. Kaure Vocabulary. Jayapura: Universitas Cenderawasih / Summer Institute of Linguistics, 1991, seria: Publikasi Khusus Bahasa-Bahasa Daerah B-7. ISBN 979-8132-65-3. OCLC 27882734. [dostęp 2023-05-11].
• William A. Foley: The languages of Northwest New Guinea. W: Bill Palmer (red.): The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide. Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018, s. 433–568, seria: The World of Linguistics 4. DOI: 10.1515/9783110295252-004. ISBN 978-3-11-028642-7. ISBN 978-3-11-029525-2. OCLC 1041880153. (ang.).
• Jacqualine Menanti, Ben Rumaropen: Survey Report on the Kapauri Language of Papua, Indonesia. Dallas: SIL International, 2022, seria: Journal of Language Survey Reports 2022-026. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).

Kontrola autorytatywna (język):

• J9U: 987007530137405171