Język tairuma

Tairuma
Obszar

prowincja Gulf (Papua-Nowa Gwinea)

Liczba mówiących

4500 (2004)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 5 rozwojowy
Kody języka
ISO 639-3 uar
IETF uar
Glottolog tair1256
Ethnologue uar
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język tairuma (a. tairuma’a)[1][2], także: uaripi[1][2][3], kerema[1][2]język papuaski używany w prowincji Gulf w Papui-Nowej Gwinei. Według danych szacunkowych z 2004 roku posługiwało się nim wówczas 4500 osób[1][4].

Jego obszar obejmuje osiem wsi w rejonie zatoki Kerema: Karaeta, Kerema Bay, Luluitera, Mei’i 1, Mei’i 2, Petoe, Siviri, Uaripi[5]. W mieście Kerema, stanowiącym ośrodek administracyjny prowincji, tairuma nie odgrywa dominującej roli. Nazwa „tairuma” znaczy tyle, co „spokojna woda”[2]. Choć lokalnie wyodrębnia się dwie grupy dialektalne (wschodnią i zachodnią), to różnice językowe między miejscowościami są mało znaczące i nie utrudniają komunikacji[6].

Jest jednym z języków elema(inne języki), które to bywają klasyfikowane jako transnowogwinejskie, jednakże taka ich przynależność nie została dostatecznie wykazana[7].

Według doniesień z 2004 r. tairuma służy jako podstawowy środek komunikacji, niezależnie od grupy wiekowej. W społeczności częsta jest wielojęzyczność. W użyciu są także języki: angielski, tok pisin, a w pewnym zakresie również hiri motu i różne języki lokalne (w tym orokolo i toaripi). Zaobserwowano wzrost użycia tok pisin i angielskiego w komunikacji międzyetnicznej, na niekorzyść znajomości spokrewnionych języków[8].

Pod auspicjami SIL International sporządzono raport dot. miejscowej sytuacji językowej (2010)[9] oraz zebrano pewne dane gramatyczne nt. tairuma (2014)[10]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim (od 2002 roku)[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Tairuma, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
  2. a b c d Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 1.
  3. Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Tairuma. Glottolog 4.6. [dostęp 2024-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-08-25)]. (ang.).
  4. Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 3.
  5. Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 1–3.
  6. Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 9–12.
  7. Pawley i Hammarström 2018 ↓, s. 79–80.
  8. Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 13–18.
  9. Rueck, Potter i Vila 2010 ↓.
  10. Gabriel Ikamu, Joong-Hwan Jo, Tentative Grammar Description for the Tairuma Language, SIL International, 2014, OCLC 896401439 [dostęp 2024-08-25] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]