Język tajio

Tajio

Obszar	Celebes Środkowy (Indonezja)
Liczba mówiących	12 tys. (2001)
Klasyfikacja genetyczna
Języki austronezyjskie Języki malajsko-polinezyjskie Języki celebeskie Języki tomini-tolitoli Języki tomini Grupa południowa Język tajio
Status oficjalny
UNESCO	2 wrażliwy↗
Ethnologue	7 wypierany↗
Kody języka
ISO 639-3	tdj
IETF	tdj
Glottolog	taji1246
Ethnologue	tdj
BPS	0503 5
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język tajio (a. tadjio, ta’adjio, adjio), także kasimbar^[1][2] – język austronezyjski używany w prowincji Celebes Środkowy w Indonezji. Według danych szacunkowych z 2001 roku posługuje się nim 12 tys. osób^[1][3]. Inne szacunki (1991) sugerują, że ma 18 tys. użytkowników^[4].

Jego obszar obejmuje 21 wsi (kecamatany Ampibabo, Sindue, Tinombo). Określenie „kasimbar” pochodzi od nazwy głównej miejscowości regionu^[1]. Nazwa „tajio” najpewniej powstała na bazie charakterystycznej formy przeczenia ajio^[5].

W 1991 r. zidentyfikowano trzy główne dialekty: północny (obejmujący swoim zasięgiem wsie Sija i Sigega), centralny (odmiana miejscowości Kasimbar i Sienjo), zachodni (Tobata Sikara)^[6].

Powszechnie znany jest też język indonezyjski; w użyciu są również inne języki lokalne, czemu sprzyjają migracje ludności i małżeństwa mieszane^[7]. W latach 90. XX w. tajio charakteryzował się stosunkowo wysokim stopniem żywotności, przy czym w 2010 r. N.P. Himmelmann stwierdził, że jest zagrożony wymarciem w perspektywie długoterminowej^[8]. Z nowszych danych wynika, że doszło do znacznego obniżenia pozycji rodzimego języka. Według doniesień z 2011 r. pozostaje w użyciu w kontaktach domowych, ale najmłodsze pokolenie przyswaja indonezyjski jako swój pierwszy język^[9]. W regionie występują też duże skupiska użytkowników języka kaili (w odmianach rai i ledo)^[9][10].

Przypisy

1. David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Tajio, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
2. Barbara F. Grimes, Joseph E. Grimes, Malcolm D. Ross, Charles E. Grimes, Darrell T. Tryon: Listing of Austronesian languages. W: Darrell T. Tryon (red.): Comparative Austronesian Dictionary: An Introduction to Austronesian Studies. Berlin: Walter de Gruyter, 1995, s. 254, seria: Trends in Linguistics. Documentation 10. DOI: 10.1515/9783110884012.1.201. ISBN 978-3-11-088401-2. OCLC 868970232. (ang.).
3. Himmelmann 2001 ↓, s. 18.
4. McKenzie 1991 ↓, s. 32.
5. McKenzie 1991 ↓, s. 19.
6. McKenzie 1991 ↓, s. 24.
7. McKenzie 1991 ↓, s. 27.
8. Himmelmann 2010 ↓, s. 67.
9. David Mead: Tajio. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-24)]. (ang.).
10. Himmelmann 2010 ↓, s. 68.

Bibliografia

• Nikolaus P. Himmelmann: Sourcebook on Tomini-Tolitoli Languages: General Information and Word Lists. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2001, seria: Pacific Linguistics 511. DOI: 10.15144/PL-511. ISBN 0-85883-516-9. OCLC 48361406. (ang.).
• Nikolaus P. Himmelmann: Language Endangerment Scenarios: A Case Study from Northern Central Sulawesi. W: Margaret Florey (red.): Endangered Languages of Austronesia. Oxford: Oxford University Press, 2010, s. 45–72. DOI: 10.1093/acprof:oso/9780199544547.003.0003. ISBN 978-0-19-954454-7, ISBN 978-0-19-157121-3. ISBN 978-0-19-172026-0. OCLC 507435850. (ang.).
• Robin McKenzie: Sociolinguistic survey of the Tajio language. W: Timothy Friberg (red.): UNHAS-SIL: more Sulawesi sociolinguistic surveys 1987–1991. Ujung Pandang: Summer Institute of Linguistics in cooperation with the Department of Education and Culture, 1991, s. 19–34, seria: Workpapers in Indonesian Languages and Cultures 11. OCLC 221151939. [dostęp 2024-08-26]. (ang.).