Kampong Ayer

Kampong Ayer
Ilustracja
Kampong Ayer w 2023 roku
Przydomek: Wenecja Wschodu
Państwo

 Brunei

Dystrykt

Brunei-Muara

Powierzchnia

ok. 10[1] km²

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


8902[2]
ok. 890,1 os./km²

Plan Kampong Ayer
Położenie na mapie Brunei
Mapa konturowa Brunei, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kampong Ayer”
Położenie na mapie Azji
Mapa konturowa Azji, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kampong Ayer”
Ziemia4°52′57″N 114°56′33″E/4,882500 114,942500

Kampong Ayerosada na palach znajdująca się na obszarze miasta Bandar Seri Begawan, stolicy Brunei. Jedna z największych tego typu osad na świecie; w 2021 roku zamieszkiwana przez prawie 9 tys. osób, choć w przeszłości licząca nawet kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]
Kampong Ayer z lotu ptaka...
...w 1947 roku
...w 2022 roku

Kampong Ayer znajduje się w dolnym biegu rzeki Brunei, niedaleko jej ujścia do Morza Południowochińskiego[3]. Dokładna data założenia osady nie jest znana, z pewnością istnieje ona co najmniej od XVI wieku, ponieważ w 1521 roku opisał ją włoski podróżnik, Antonio Pigafetta, uczestnik wyprawy Magellana[1], który nazwał osadę „Wenecją Wschodu”[4][3].

Kampong Ayer było miejscem, w którym rozpoczęło się osadnictwo na obszarze dzisiejszego Brunei. Niegdyś był to duży ośrodek administracyjny, handlowy, edukacyjny i kulturalny. Z czasem, po zakończeniu okresu świetności, miejscowość przejęła funkcje czysto mieszkalne[1].

Osada do dziś zachowała swoją odrębność i samowystarczalność – działają tutaj sklepy, szkoły, meczety, restauracje, komisariat policji, remiza strażacka, galeria sztuki oraz szpital[3][5][4]. Domy wzniesione są na palach i tworzą kompleksy połączone ze sobą labiryntem drewnianych chodników (jembatan) o łącznej długości ok. 30 km[4][6].

Widok na Kampong Ayer. W tle nowoczesne zabudowania w centrum Bandar Seri Begawanu (2009)

Zabudowania, choć drewniane i prymitywnie wyglądające z zewnątrz, najczęściej mają dostęp do bieżącej wody, energii elektrycznej oraz internetu[3]. Na terenie osady obok tradycyjnych domów z drewna, również na palach powstały bardziej nowoczesne, betonowe konstrukcje, mające być odporne na pożary[5][3].

Jeszcze na początku XXI wieku populacja Kampong Ayer wynosiła ponad 30 tys. mieszkańców, co stanowiło 1/10 populacji całego państwa[3]. Osada jednak się wyludnia; jej mieszańcy przeprowadzają się do nowych bądź zmodernizowanych budynków w innych częściach miasta[7]. W 2011 roku w Kampong Ayer mieszkało ok. 13 tys. osób, a według spisu powszechnego przeprowadzonego w 2021 roku – już tylko niecałe 9 tys.[2]

Poz względem administracyjnym od 1977 roku Kampong Ayer obejmuje obszar sześciu mukimów(inne języki) położonych w południowej części Bandar Seri BegawanuSaba(inne języki), Sungai Kedayan(inne języki), Peramu(inne języki), Burong Pingai Ayer(inne języki), Tamoi(inne języki) i Sungai Kebun(inne języki) – o łącznej powierzchni wynoszącej ok. 10 km²[1][6]. Do każdego mukimu przynależy kilka wiosek (w sumie ok. 30[3][4]), a na czele każdego z mukimów stoi penghulu(inne języki)[1].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Mukim Tamoi sejarah kampung. [w:] Jabatan Penerangan Negara Brunei Darussalam [on-line]. information.gov.bn. [dostęp 2023-10-22]. (malajski).
  2. a b Population by Mukim, Age group and Sex, 2021. [w:] Department of Economic Planning and Statistics, Ministry of Finance and Economy, Negara Brunei Darussalam [on-line]. deps.mofe.gov.bn, 2021. [dostęp 2023-10-22]. (ang. • malajski).
  3. a b c d e f g Tomasz M. Wites: Zagospodarowanie przestrzeni w mieście Bandar Seri Begawan w Brunei. [w:] Obszary metropolitalne we współczesnym środowisku geograficznym [on-line]. 68. Zjazd Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Łódź, 2010. [dostęp 2023-10-23]. (pol.).
  4. a b c d Kampong Ayer: Venice of the East – BIMP-EAGA [online], bimp-eaga.asia [dostęp 2023-10-23].
  5. a b Monika Szczygielska, Sułtan daje i wymaga [online], Poznaj Świat, kwiecień 2014 [dostęp 2023-10-23].
  6. a b BRUNEI-MUARA DISTRICT. [w:] English News Division. Information Department. Prime Minister’s Office. Brunei Darussalam [on-line]. information.gov.bn, 2010. [dostęp 2023-10-23]. (ang. • malajski).
  7. Khai Zem Mat Sani, Kampong Ayer Research [online], Academy of Brunei Studies – Universiti Brunei Darussalam, 26 kwietnia 2016 [dostęp 2023-10-23] (ang.).