Kampong Ayer w 2023 roku | |
Przydomek: Wenecja Wschodu | |
Państwo | |
---|---|
Dystrykt | |
Powierzchnia |
ok. 10[1] km² |
Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Brunei | |
Położenie na mapie Azji | |
4°52′57″N 114°56′33″E/4,882500 114,942500 |
Kampong Ayer – osada na palach znajdująca się na obszarze miasta Bandar Seri Begawan, stolicy Brunei. Jedna z największych tego typu osad na świecie; w 2021 roku zamieszkiwana przez prawie 9 tys. osób, choć w przeszłości licząca nawet kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców.
Kampong Ayer znajduje się w dolnym biegu rzeki Brunei, niedaleko jej ujścia do Morza Południowochińskiego[3]. Dokładna data założenia osady nie jest znana, z pewnością istnieje ona co najmniej od XVI wieku, ponieważ w 1521 roku opisał ją włoski podróżnik, Antonio Pigafetta, uczestnik wyprawy Magellana[1], który nazwał osadę „Wenecją Wschodu”[4][3].
Kampong Ayer było miejscem, w którym rozpoczęło się osadnictwo na obszarze dzisiejszego Brunei. Niegdyś był to duży ośrodek administracyjny, handlowy, edukacyjny i kulturalny. Z czasem, po zakończeniu okresu świetności, miejscowość przejęła funkcje czysto mieszkalne[1].
Osada do dziś zachowała swoją odrębność i samowystarczalność – działają tutaj sklepy, szkoły, meczety, restauracje, komisariat policji, remiza strażacka, galeria sztuki oraz szpital[3][5][4]. Domy wzniesione są na palach i tworzą kompleksy połączone ze sobą labiryntem drewnianych chodników (jembatan) o łącznej długości ok. 30 km[4][6].
Zabudowania, choć drewniane i prymitywnie wyglądające z zewnątrz, najczęściej mają dostęp do bieżącej wody, energii elektrycznej oraz internetu[3]. Na terenie osady obok tradycyjnych domów z drewna, również na palach powstały bardziej nowoczesne, betonowe konstrukcje, mające być odporne na pożary[5][3].
Jeszcze na początku XXI wieku populacja Kampong Ayer wynosiła ponad 30 tys. mieszkańców, co stanowiło 1/10 populacji całego państwa[3]. Osada jednak się wyludnia; jej mieszańcy przeprowadzają się do nowych bądź zmodernizowanych budynków w innych częściach miasta[7]. W 2011 roku w Kampong Ayer mieszkało ok. 13 tys. osób, a według spisu powszechnego przeprowadzonego w 2021 roku – już tylko niecałe 9 tys.[2]
Poz względem administracyjnym od 1977 roku Kampong Ayer obejmuje obszar sześciu mukimów położonych w południowej części Bandar Seri Begawanu – Saba , Sungai Kedayan , Peramu , Burong Pingai Ayer , Tamoi i Sungai Kebun – o łącznej powierzchni wynoszącej ok. 10 km²[1][6]. Do każdego mukimu przynależy kilka wiosek (w sumie ok. 30[3][4]), a na czele każdego z mukimów stoi penghulu[1].