Karabin Vetterli Mod. 1870

Vetterli Mod. 1870

Vetterli Mod. 1870 (wersja dla piechoty)
Państwo	Szwajcaria  Włochy
Producent	Regia Fabbrica d'Armi di Torino. Regio Arsenale di Brescia.
Rodzaj	karabin jednostrzałowy
Historia
Prototypy	1869/1870
Produkcja	1871- ?
Dane techniczne
Kaliber	10,35 mm
Nabój	10,35 × 47 mm R
Wymiary
Długość	1349 mm (karabin piechoty)
Długość lufy	862 mm (karabin piechoty)
Masa
broni	4100 g (karabin piechoty)
Inne
Prędkość pocz. pocisku	410 m/s (karabin piechoty)
Zasięg maks.	2000 m (karabin piechoty)
Multimedia w Wikimedia Commons

Karabin Vetterli Modello 1870 – karabin jednostrzałowy, opracowany przez Friedricha Vetterli, na potrzeby armii włoskiej. Była to uproszczona wersja szwajcarskiego Vetterli M1869, przystosowana do strzelania nabojami centralnego zapłonu i pozbawiona magazynka.

Historia

Po zjednoczeniu Włoch, w armii włoskiej zastąpiono karabiny odprzodowe, karabinami iglicowymi Carcano Mod. 67, zasilanymi nabojami w łusce papierowej. Wraz z intensywnym rozwojem broni strzeleckiej, karabiny iglicowe wkrótce okazały się nie perspektywiczne, w związku z czym postanowiono zastąpić je nowocześniejszą konstrukcją.

W 1869 roku na zlecenie ministra Cesare Francesco Ricotti-Magnani powstała komisja, testująca różne modele karabinów, zasilanych amunicją scaloną w łusce metalowej. Spośród ocenianych konstrukcji, najlepiej wypadł Vetterli M1869. Był to karabin powtarzalny, z zamkiem czterotaktowym, zasilany nabojami bocznego zapłonu, z pojemnym 11-nabojowym magazynkiem lufowym. Zła sytuacja finansowa młodego Królestwa Włoch, oraz krótkowzroczność wojskowych (obawiających się marnowania przez żołnierzy amunicji, przy broni powtarzalnej), doprowadziły do znacznego uproszczenia konstrukcji - zrezygnowano z magazynka, tworząc karabin jednostrzałowy. Zdecydowano się również, na przystosowanie broni do zasilania nabojami centralnego zapłonu 10,35 × 47 mm R. Powstały karabin był tańszy i prostszy w produkcji od pierwowzoru.

Karabin został oficjalnie przyjęty na uzbrojenie 11 sierpnia 1871 r. Jednak już w następnej dekadzie, rosnąca popularność karabinów powtarzalnych, uwidoczniła ich wyższość nad konstrukcjami jednostrzałowymi. Z tego powodu zaczęto poszukiwać rozwiązań, umożliwiających przystosowanie posiadanych egzemplarzy do zasilania z magazynków.

Marynarka wojenna dla potrzeb piechoty morskiej, przyjęła w 1882 r. projekt autorstwa kapitana Giovanniego Bertoldo, wykorzystujący 8-nabojowy magazynek lufowy. Karabin ten określany był jako Vetterli-Bertoldo Mod. 1870/82^[1].

 Osobny artykuł: Karabin Vetterli-Vitali.

Armia lądowa wybrała z kolei projekt kapitana Giuseppe Vitali, wykorzystujący 4-nabojowy magazynek pudełkowy. Karabin ten określany był jako Vetterli-Vitali Mod. 1870/87. Wg tego projektu przebudowano ok. 400 tys. egzemplarzy Mod. 1870. W 1915 r. w czasie I wojny światowej, część egzemplarzy Mod. 1870/87 przystosowano do zasilania nabojami 6,5 × 52 mm i zastosowano 6 nabojowy magazynek (Vetterli-Vitali Mod. 1870/87/15).

Egzemplarze Mod. 1870 nie poddane modyfikacjom (jednostrzałowe), pozostały na wyposażeniu kawalerii, karabinierów i włoskich wojsk kolonialnych. Niektóre karabiny zakończyły służbę jako broń treningowa przystosowana do amunicji .22 LR.

Oficjalnie karabiny Vetterli Mod. 1870 oraz ich modyfikacje (Mod. 1870/87, Mod 1870/87/15) zostały zastąpione w 1891 r. przez karabiny Carcano Mod. 91. Jednak na małą skalę używane były jeszcze w czasie I i II wojny światowej.

Wersje

Karabinek Vetterli Mod. 1870 Truppe Speciali (7 od góry)
Pozostałe: karabinek Vetterli - nieznany model (9 od góry), karabin Vetterli-Vitali Mod. 1870/87 (10 od góry), reszta: karabinki Carcano

Fucile Mod. 1870

Podstawowa wersja długa, przeznaczona dla piechoty. Maksymalna nastawa celownika: 1600 m.
Długość całkowita: 1349 mm, waga: 4100 g.

Moschetto da Cavalleria Mod. 1870

Karabinek kawaleryjski przyjęty do uzbrojenia 1 lipca 1872 r. Skrócona wersja karabinu piechoty, pozbawiona przedniej części łoża. Wyposażona w bagnet tulejowy z głownią czworograniastą. Maksymalna nastawa celownika: 1000 m.
Długość całkowita: 928 mm, waga: ? g.

Moschetto per Truppe Speciali Mod. 1870

Karabinek, przeznaczony dla oddziałów Truppe Speciali (wojsk specjalnych tj. saperów, wojsk inżynieryjnych i artylerii). Skrócona wersja karabinu piechoty. Początkowo z maksymalną nastawą do 800 m, a po 1885 r. wyposażony w celownik z nastawą do 1600 m (tak jak w wersji dla piechoty).
Długość całkowita: 1097 mm, waga: 3550 g.

Moschetto da Carabinieri Reali Mod. 1870

Karabinek, przeznaczony dla Korpusu Karabinierów (zarówno pieszych jak i konnych). Budowa podobna jak dla wersji kawaleryjskiej, jednak karabinek jest nieco dłuższy. Wyposażona w bagnet tulejowy z głownią czworograniastą. Maksymalna nastawa celownika: 1600 m.

Moschetto da Carabinieri-Guardie del Re Mod. 1870

Karabinek, przeznaczony dla oddziałów gwardii królewskiej.

Bagnety

Armia włoska, postanowiła nie przyjmować oryginalnych szwajcarskich bagnetów, a opracować własne^[2].

Bagnet Mod. 1870

Bagnet Mod. 1870

Był to długi bagnet nożowy, posiadający prostą głownię z długim zbroczem. Jelec z długim zagiętym ramieniem, zakończonym kulką. W głowicy umiejscowiony był zatrzask wykorzystujący sprężynę płaską, umiejscowioną na zewnątrz, wzdłuż rękojeści. Bakelitowe okładziny rękojeści przymocowane były dwoma nitami. Pochwa skórzana z mosiężnymi okuciami^[3]. Po założeniu znajdował się z prawej strony broni.

• Długość całkowita: 624 mm
• Długość głowni: 496 mm
• Średnica pierścienia jelca: ~17,4 mm
• Waga: ?

Bagnet Mod. 1870 Truppe d ́ Africa

Bagnet przeznaczony dla wojsk kolonialnych. Od standardowego różnił się krótszą czworograniastą głownią^[4].

• Długość całkowita: 400 mm
• Długość głowni: 280 mm
• Średnica pierścienia jelca: ~18 mm
• Waga: ?

Bagnet tulejowy

W karabinkach kawaleryjskich oraz karabinierów stosowano bagnet tulejowy z głownią czworograniastą.

Nabój

Nabój 10,35 × 47 mm R,
Mod. 70

Nabój 10,35 × 47 mm R,
Mod. 90

Do karabinu stosowano naboje scalone Mod. 70 10,35 × 47 mm R, centralnego zapłonu. Łuska metalowa, wykonana z mosiądzu. Naboje elaborowane prochem czarnym. Pociski wykonane z ołowiu.

• Długość całkowita: 64,90 mm
• Długość łuski: 47,45 mm
• Masa pocisku: 28,28 g
• Ładunek prochu: 4,01 g

Od 1890 roku wprowadzono nabój Mod.90. Proch czarny zastąpiono w nim prochem bezdymnym. Zastosowano również wytrzymalszy, lżejszy pocisk, w którym ołowiany rdzeń pokryty został płaszczem.

• Długość całkowita: 64,90 mm
• Długość łuski: 47,45 mm
• Masa pocisku: 16 g
• Ładunek prochu: 2,40 g

Przypisy

1. Italian Vetterli Bertoldo [online], militaryrifles.com [dostęp 2021-05-17] .
2. http://www.exordinanza.net
3. http://bajo.cz.sweb.cz/sklad_1/italie_1870.pdf
4. http://bajo.cz.sweb.cz/sklad_1/italie_1870-ta.pdf