Kelowozaur

Kelowozaur
Callovosaurus
Galton, 1980
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Podrząd

cerapody

Infrarząd

ornitopody

(bez rangi) Iguanodontia
Rodzina

driozaury

Rodzaj

kelowozaur

Gatunki

Kelowozaur (Callovosaurus) – rodzaj ornitopoda z grupy iguanodontów (Iguanodontia). Gatunkiem typowym rodzaju jest Callovosaurus leedsi, opisany w 1889 roku przez Richarda Lydekkera pod nazwą Camptosaurus leedsi. Holotypem jest lewa kość udowa pochodząca z kelowejskich osadów w Oxford Clay w pobliżu Peterborough w Anglii[1]. Przez późniejszych autorów był klasyfikowany w rodzinach Hypsilophodontidae, Camptosauridae lub Iguanodontidae, a przez niektórych tylko w Iguanodontia, choć w niektórych publikacjach uważano, że jest bliżej spokrewniony z driozaurem niż z kamptozaurem. Ponadto niekiedy uznawano go za nomen dubium[2]. W 1980 roku Peter Galton przeniósł gatunek do odrębnego rodzaju Callovosaurus[3]. W 2007 roku Ruiz-Omeñaca i współpracownicy przeanalizowali budowę holotypu i doszli do wniosku, że należy ona do przedstawiciela Dryosauridae. Cechami wskazującymi na taką pozycję filogenetyczną holotypu są: łukowato wygięty trzon, proksymalnie umiejscowiony wysunięty czwarty krętarz, dobrze wykształcone i oddzielone od czwartego krętarza zagłębienie wypełnione mięśniem ogonowo-udowym długim (M. caudifemoralis longus) oraz przedni rowek międzykłykciowy[2]. Przynależność kelowozaura do Dryosauridae potwierdziła również m.in. późniejsza analiza kladystyczna przeprowadzona przez McDonalda i współpracowników[4]. Jeśli teoria ta jest prawidłowa, byłby on najstarszym znanym przedstawicielem tego kladu. Kość udowa mierzy 28 cm długości, co pozwala oszacować długość całego zwierzęcia na około 2,5 m[2]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Richard Lydekker. On the remains and affinities of five genera of Mesozoic reptiles. „Quarterly Journal of the Geological Society”. 45 (1-4), s. 41–59, 1889. DOI: 10.1144/GSL.JGS.1889.045.01-04.04. (ang.). 
  2. a b c Ignacio Ruiz-Omeñaca, Xabier Pereda Suberbiola, Peter M. Galton: Callovosaurus leedsi, the earliest dryosaurid dinosaur (Ornithischia: Euornithopoda) from the Middle Jurassic of England. W: Kenneth Carpenter (red.): Horns and beaks: Ceratopsian and ornithopod dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press, 2007, s. 3–16. ISBN 978-0-253-34817-3.
  3. Peter M. Galton. European Jurassic ornithopod dinosaurs of the families Hypsilophodontidae and Camptosauridae. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie – Abhandlungen”. 160, s. 73–95, 1980. (ang.). 
  4. Andrew T. McDonald, Paul M. Barrett, Sandra D. Chapman. A new basal iguanodont (Dinosauria: Ornithischia) from the Wealden (Lower Cretaceous) of England. „Zootaxa”. 2569, s. 1–43, 2010. (ang.). 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]