![]() Kira Jarmysz w 2023 roku | |
Pełne imię i nazwisko |
Kira Aleksandrowna Jarmysz |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
11 października 1989 |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość | |
Alma Mater |
Kira Aleksandrowna Jarmysz (ros. Кира Александровна Ярмыш[1], ur. 11 października 1989 w Rostowie nad Donem) – rosyjska pisarka i działaczka społeczna[1]. Była rzeczniczka prasowa rosyjskiego polityka opozycyjnego Aleksieja Nawalnego i założonej przez niego Fundacji Walki z Korupcją.
Kira Jarmysz urodziła się 11 października 1989 roku w Rostowie nad Donem[1][2]. Uczyła się w znajdującym się w tym mieście Liceum nr 1, a w 2007 roku wzięła udział w telewizyjnej olimpiadzie Umnicy i umniki (Умницы и умники), w której finale zwyciężyła[2][1][3]. Zwycięstwo w olimpiadzie umożliwiło jej dostanie się na Moskiewski Państwowy Instytut Stosunków Międzynarodowych bez egzaminów wstępnych[1][3]. Na uczelni tej studiowała na kierunku „dziennikarstwo międzynarodowe” ze specjalizacją w public relations[1][2]. Po ukończeniu studiów pracowała najpierw w służbie prasowej Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie, a następnie w służbie prasowej linii lotniczych UTair[4][3].
W 2013 roku Jarmysz wzięła udział jako wolontariuszka w kampanii wyborczej Aleksieja Nawalnego w wyborach na mera Moskwy[1][3]. W sierpniu następnego roku objęła stanowisko rzecznika prasowego zarówno samego Nawalnego, jak i założonej przez niego Fundacji Walki z Korupcją (FBK) po wygraniu ogłoszonego przez Nawalnego konkursu na obsadę zwolnionego przez dotychczas zajmującą je Annę Wiedutę stanowiska[4][2][3]. Jarmysz wygrała konkurs mimo nieposiadania dyplomu z wyróżnieniem, którego posiadanie obejmowały konkursowe wymagania. Jak sama mówiła w wywiadzie z 2020 roku, charakter jej pracy dla Nawalnego na przestrzeni lat „zmieniał profil”: zaczynała jako rzeczniczka prasowa, a wówczas bardziej zajmowała się produkcją wideo przy filmach zamieszczanych na kanale Nawalnego w serwisie YouTube[3].
W 2017 roku Jarmysz była współgospodarzem kilku wydań programu Nawalny 20:18 i we własnym imieniu wygłaszała w internecie oświadczenia antykorupcyjne[5]. W maju tego roku opublikowała na stronie internetowej Aleksieja Nawalnego film poświęcony Jurijowi Kowalczukowi, przedsiębiorcy, a prywatnie przyjacielowi prezydenta Rosji Władimira Putina, w którym stwierdziła, że do Kowalczuka należą wszystkie telewizje, stacje radiowe i gazety w Rosji[6]. Po publikacji film został skrytykowany przez redaktorkę dziennika „Wiedomosti” Ksieniję Boliecką, która wskazała szereg obecnych w nim istotnych błędów natury merytorycznej[7]. W następstwie krytyki Jarmysz przyznała się do wystąpienia w filmie błędów merytorycznych i usunęła go z sieci[6][7].
W styczniu 2018 roku sąd okręgu simonowskiego w Moskwie aresztował Kirę Jarmysz na 5 dni za udostępnienie w serwisie Twitter filmu, który „wyrażał negatywny stosunek do jednego z zarejestrowanych kandydatów na prezydenta Rosji”[8]. W maju tego roku Jarmysz została wraz z kilkoma innymi współpracownikami Aleksjeja Nawalnego zatrzymana w związku z organizowaniem protestów przed inauguracją prezydencką Władimira Putina, a następnie aresztowana na 25 dni przez sąd rejonu twerskiego w Moskwie, który uznał ją za winną wielokrotnego naruszenia porządku organizowania przedsięwzięć masowych[9].
21 stycznia 2021 roku Kira Jarmysz i Gieorgij Alburow, pracownik oddziału śledczego FBK, zostali zatrzymani za, jak podała państwowa agencja informacyjna TASS, podżeganie do nielegalnych protestów (zaplanowanych na 23 stycznia w obronie zatrzymanego kilka dni wcześniej Aleksieja Nawalnego)[10]. Dzień później aresztowano ją na 9 dni pod zarzutem organizowania wydarzeń publicznych bez powiadomienia władz[11]. 1 lutego tego roku sąd rejonu basmannego w Moskwie umieścił Jarmysz w areszcie domowym do 23 marca z powodu rzekomego naruszenia przez Jarmysz środków bezpieczeństwa zdrowotnego wprowadzonych w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się koronawirusa (tzw. sprawa sanitarna ) poprzez wzywanie do masowych protestów w celu wsparcia Aleksieja Nawalnego[12]. 18 marca 2021 roku sąd przedłużył areszt domowy do 23 czerwca tego roku[13]. Wcześniej, 8 lutego, Stowarzyszenie Memoriał uznało Jarmysz i dziewięciu innych rosyjskich opozycjonistów oskarżonych w tzw. sprawie sanitarnej za więźniów politycznych[14]. 16 sierpnia sąd preobrażeński w Moskwie skazał Jarmysz na półtora roku ograniczenia wolności w związku z tzw. sprawą sanitarną. Jednak zgodnie z informacjami agencji prasowej Interfax, dwa dni później, przed uprawomocnieniem się wyroku, Jarmysz wyjechała z Rosji do fińskich Helsinek[15].
14 października 2022 roku Ministerstwo Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej uznało Kirę Jarmysz za „agenta zagranicznego”[16].
29 stycznia 2024 roku sąd rejonu basmannego w Moskwie zaocznie aresztował Jarmysz i kilku innych współpracowników Aleksieja Nawalnego w związku z oskarżeniem o organizowanie społeczności ekstremistycznej. Oprócz tego Jarmysz zarzucono tworzenie fake newsów na temat Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej[17].
W październiku 2020 roku Kira Jarmysz wydała nakładem wydawnictwa Corpus swoją debiutancką powieść, Niewierojatnyje proissziestwija w żienskoj kamierie nr 3 (Невероятные происшествия в женской камере № 3)”[18][19]. Główną bohaterką książki jest Ania, która trafia do specjalnego aresztu za udostępnienie wiadomości o proteście antykorupcyjnym i wchodzi w relacje z kilkoma przebywającymi tam w związku ze sprawami administracyjnymi kobietami. Według samej autorki historia ukazana w książce jest fikcyjna, ale „zawiera także to, co sama widziała”[18]. Do napisania książki przekonał Jarmysz sam Aleksiej Nawalny[19]. Powieść spotkała się z pozytywnymi ocenami ze strony m.in. Dmitrija Bykowa i Borisa Akunina[20][21].
W 2022 roku nakładem Corpus ukazała się druga powieść Jarmysz, Charassmient (Харассмент)[22].
W 2015 roku pojawiły się niepotwierdzone informacje o ślubie i późniejszym rozwodzie Kiry Jarmysz z mężczyzną o imieniu Aleksandr[2]. Później zaczęła spotykać się z Rusłanem Szawieddinowem, kierownikiem projektów Fundacji Walki z Korupcją[23].