Klaus Theweleit

Klaus Theweleit
Data i miejsce urodzenia	7 lutego 1942 r. ; Stołupiany
Zawód, zajęcie	socjolog, badacz kultury, nauczyciel akademicki
Alma Mater	Uniwersytet Chrystiana Albrechta w Kilonii
	Multimedia w Wikimedia Commons

Klaus Theweleit (ur. 7 lutego 1942 r. w Stołupianach) – niemiecki pisarz, literaturoznawca i socjolog.

Życiorys

Urodził się w Stołupianach, w Prusach Wschodnich, 7 lutego 1942 r., jako piąte z szóstki dzieci kolejarza Bruno Theweleita i Käte z domu Minuth^[1]. Studiował germanistykę, anglistykę i muzykologię na uniwersytecie w Kilonii i Fryburgu^[2]. W 1977 r. ukończył studia doktorskie dysertacją pt. „Freikorpsliteratur; Vom deutschen Nachkrieg 1918–1923” (Literatura Freikorpsów. Z niemieckiego powojnia 1918-1923). Na podstawie tejże napisał, opublikowaną w dwóch tomach w roku 1977 i 1978 pracę pt. Męskie fantazje, w której, korzystając z aparatu pojęciowego stworzonego przez Deleuze'a i Guattariego, analizuje mentalność żołnierzy freikorpsów i ich poglądy na temat kobiet, przemocy i seksualności^[3]. W pracy tej skrytykował, ograniczające jego zdaniem, spojrzenie według którego dojście do władzy nazistów w Niemczech było efektem działania czynników gospodarczych w postaci wielkiego kryzysu i reparacji nałożonych na Niemcy w traktacie wersalskim^[4]. Theweleit podkreśla, że „typ mężczyzny, który zatriumfował w III Rzeszy, nie został ukształtowany ani w czasie dwudziestolecia międzywojennego, ani podczas I wojny światowej, tylko wcześniej. Uformował go pokój epoki wilhelmińskiej – nie otwarty konflikt zbrojny, ale rodzina, szkoła, otoczenie.”^[4].

Wykładał w Instytucie Socjologii Uniwersytetu we Fryburgu i Niemieckiej Akademii Filmu i Telewizji w Berlinie. Od 1998 do 2008 roku był profesorem Państwowej Akademii Sztuk Pięknych w Karlsruhe^[5]. Jest członkiem niemieckiego PEN Clubu. W 2021 r. otrzymał Nagrodę im. Theodora W. Adorno, nadawaną przez Frankfurt nad Menem^[6].

Twórczość i publikacje

Książki w języku polskim

Męskie fantazje, tłum. M. Falkowski, M. Herer, wyd. naukowe PWN, Warszawa 2015. ISBN 978-83-01-18198-7
Śmiech morderców. Breivik i inni, tłum. P. Stronciwilk, wyd. naukowe PWN, Warszawa 2022. ISBN 978-83-01-18543-5

Artykuły w języku polskim

Baby z karabinem. tłum. M. Herer, w:„Bez Dogmatu: miesięcznik kulturalno-polityczny.” nr 3/4 (2014), s. 23-26.
Futbol to przemoc: czwarta religia świata, w:„Forum”, nr 23 (2008), s. 39.
Na oklep na pterodaktylu: w blasku statuetki, w:„Forum”, nr 11 (2010), s. 41.
Oczy, tłum: M. Falkowski, M. Herer, w:„Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej”, nr 9 (2015).

Książki w języku niemieckim

Buch der Könige, Stroemfeld 1988–2003. ISBN 978-3-87888-265-7
Das Land das Ausland heißt. Essays, Reden, Interviews zu Politik und Kunst, DTV, Munich 1995. ISBN 978-3-423-30449-8
Der Knall. 11. September, das Verschwinden der Realität und ein Kriegsmodell, Stroemfeld 2002. ISBN 3-87877-870-8
Der Pocahontas Komplex, Stroemfeld 1999. ISBN 978-3-87877-751-9
Deutschlandfilme. Godard, Hitchcock, Pasolini. Filmdenken & Gewalt, Stroemfeld 2003. ISBN 3-87877-827-9
Friendly Fire. Deadline Texte, Stroemfeld 2005. ISBN 978-3-87877-940-7
Ghosts. Drei leicht inkorrekte Vorträge, Stroemfeld 1998. ISBN 978-3-87877-744-1
Heiner Müller. Traumtext, Stroemfeld 1996. ISBN 3-87877-579-2
Jimi Hendrix: Eine Biographie, Rowohlt, Berlin, Germany, 2010. ISBN 978-3-87134-614-9
Objektwahl. All You Need Is Love. Über Paarbildungsstrategien & Bruchstücke einer Freudbiographie, Stroemfeld 1990. ISBN 3-87877-321-8
Tor zur Welt. Fußball als Realitätsmodell, Kiepenheuer & Witsch, Cologne 2004. ISBN 3-462-03393-X

Przypisy

↑ KlausK. Theweleit KlausK., Męskie fantazje, Wyd. 1 - 1 dodr, Warszawa: PWN, 2016, s. 11-12, ISBN 978-83-01-18198-7, OCLC 953165202 [dostęp 2023-02-18] .
↑ * Klaus Theweleit * » Über K. Theweleit [online] [dostęp 2023-02-18] (niem.).
↑ JanJ. Borowicz JanJ., Męskie halucynacje [online], Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej [dostęp 2023-02-18] .
↑ ^a ^b TomaszT. Targański TomaszT., Faszyzm nie ma w sobie nic z kobiety [online], Newsweek, 16 listopada 2016 [dostęp 2023-02-18] .
↑ Dr. Klaus Theweleit | Gunda-Werner-Institut [online], Heinrich-Böll-Stiftung [dostęp 2023-02-18] (niem.).
↑ KulturPortal Frankfurt: Theodor-W.-Adorno-Preis [online], kultur-frankfurt.de [dostęp 2023-02-18] (niem.).

[1] KlausK. Theweleit KlausK., Męskie fantazje, Wyd. 1 - 1 dodr, Warszawa: PWN, 2016, s. 11-12, ISBN 978-83-01-18198-7, OCLC 953165202 [dostęp 2023-02-18] .

[2] * Klaus Theweleit * » Über K. Theweleit [online] [dostęp 2023-02-18] (niem.).

[3] JanJ. Borowicz JanJ., Męskie halucynacje [online], Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej [dostęp 2023-02-18] .

[:0-4] TomaszT. Targański TomaszT., Faszyzm nie ma w sobie nic z kobiety [online], Newsweek, 16 listopada 2016 [dostęp 2023-02-18] .

[5] Dr. Klaus Theweleit | Gunda-Werner-Institut [online], Heinrich-Böll-Stiftung [dostęp 2023-02-18] (niem.).

[6] KulturPortal Frankfurt: Theodor-W.-Adorno-Preis [online], kultur-frankfurt.de [dostęp 2023-02-18] (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]