Kołuda Wielka

Kołuda Wielka

osada
Dwór Mieczkowskich
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	inowrocławski
Gmina	Janikowo
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	88-160[2]
Tablice rejestracyjne	CIN
SIMC	0086444
Położenie na mapie gminy Janikowo Kołuda Wielka
Położenie na mapie Polski Kołuda Wielka
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Kołuda Wielka
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego Kołuda Wielka
52°44′03″N 18°08′57″E/52,734167 18,149167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Kołuda Wielka – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Janikowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Historia

W 1250 r. wieś stanowiła własność biskupów kujawskich. Wśród właścicieli dóbr wymieniany jest m.in. sędzia inowrocławski Dobiegniew (XIV w.), Mikołaj Kołudzki – podstoli inowrocławski (1436 r.), Janusz Kołudzki (1462 r.), Krzysztof Krzekotowski (XVI w.), Jan Kołudzki – podstoli brzeski (1648 r.), Borucka, z d. Kołudzka (1793 r.), w latach 1820–1851 rodzina Mittelstadt, w latach 1851–1887 rodzina Mieczkowskich, która w końcu XIX w. wybudowała tu dwór, a następnie na początku XX w. rozbudowała. Następnym właścicielem był Bolesław Brodnicki. Rodzina Brodnickich gospodarzyła tu aż do wojny, po ich wysiedleniu – formacja SS, a od 1946 r. Skarb Państwa. W 1970 r. dwór po raz kolejny był remontowany i przebudowany. Pozbawiono go wówczas wielu cech stylowych.

Hodowla gęsi

W Instytucie Zootechniki w Zakładzie Doświadczalnym Kołuda Wielka w 1993 została wyhodowana gęś biała kołudzka, która stanowi 90% krajowego pogłowia gęsi^[3][4]. Tłuszcz tych gęsi, zw. „owsianymi” zaliczany jest do „zdrowszych tłuszczów zwierzęcych” ze względu na znaczną zawartość jednonienasyconego kwasu oleinowego (ok. 42%), linolowego (ok. 20%) i linolenowego^[5].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[6] na listę zabytków wpisany jest zespół dworski, nr rej.: 120/A z 30.09.1985:

• dwór, 1880
• park, poł. XIX w.

Media

Kołudę Wielką swoim zasięgiem obejmują media ze stolicy gminy.

• Portal miejski i gminny ejanikowo.pl - Fakty i opinie^[7]
• Lokalna telewizja kablowa JanSat

Sport

• We wsi działa klub piłkarski Zootechnik Kołuda Wielka. Obecnie (sezon 2019/2020) piłkarze Zootechnika występują w bydgoskiej Klasa A Grupa 2. Klub powstał w 1993 roku.

Zobacz też

• Kołuda Mała

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56554
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 500 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
3. Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy Zakład Doświadczalny Kołuda Wielka – historia. IŻ ZZD Kołuda Wielka. [dostęp 2017-07-12]. (pol.).
4. Gęś Biała Kołudzka – najpopularniejsza w Polsce odmiana gęsi domowej. rynek-rolny.pl. [dostęp 2017-07-12]. (pol.).
5. Henryk Grzybowski. Wariacje na temat gęsi polskiej. „Ziemia Kłodzka”. 2012 (222), s. 32, grudzień 2012. Wyd. Ziemia Kłodzka. Wyd. Ziemia Kłodzka, SKOZK, Solidarność PCzSł, OKiS. ISSN 1234-9208. (pol.). 
6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 47 [dostęp 2016-05-07] .
7. portal ejanikowo.pl. ejanikowo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-05)]..

Linki zewnętrzne

• Kołuda Wielka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 109 .