Komitet 1922

Komitet 1922[1][2][3] (ang. 1922 Committee), właśc. Conservative Private Members' Committee[4]parlamentarna frakcja brytyjskiej Partii Konserwatywnej, która stanowi reprezentację wyłącznie jej szeregowych posłów (backbenchers)[1].

W przypadku znajdowania się w opozycji w skład Komitetu 1922 wchodzą wszyscy posłowie Partii Konserwatywnej[4][5], jednak w razie przejęcia władzy zgodnie z tradycją nie należą do niego nigdy wywodzący się z konserwatystów[2][5] premier[2] i ministrowie[2][5] oraz whipowie[4], a ich udział w posiedzeniach frakcji następuje tylko na specjalne zaproszenie[3]. Komitet zbiera się w środy o godz. 17:30[4] na poufne posiedzenia[6].

W posiedzeniach Komitetu 1922 mogą brać udział posłowie do Parlamentu Europejskiego, jednak bez prawa głosu[4]. Większy wpływ na linię polityczną partii ma komitet wykonawczy, powoływany wewnątrz frakcji[3]. W skład tego ciała wchodzi przewodniczący Komitetu 1922, jego dwaj zastępcy, skarbnik, dwóch sekretarzy i dwunastu innych członków, wybieranych na roczne kadencje. Komitet wykonawczy zbiera się w środy o godz. 16:30. Przewodniczący Komitetu odgrywa znaczącą rolę jako przedstawiciel szeregowych posłów partii z bezpośrednim dostępem do jej lidera. Przewodniczący Komitetu zasiada także w zarządzającej partią Conservative Board[4]. Najdłużej urzędującym przewodniczącym był Edward du Cann (1972–1984)[6].

W przypadku Izby Lordów, jej szeregowi konserwatywni członkowie należą do Association of Conservative Peers, który także zbiera się raz w tygodniu, choć członkowie tej izby mogą brać udział także w posiedzeniach Komitetu 1922. Część lordów korzysta z tej możliwości[7].

Frakcja powstała w 1923 r.[4], a jej nazwa nawiązuje do komitetu utworzonego przez posłów konserwatywnych, którzy zostali wybrani do parlamentu po raz pierwszy[3] podczas wyborów w 1922 r.[4], i którzy stworzyli blok opozycyjny wobec Davida Lloyda George'a[2]. Znaczenie Komitetu było duże, bowiem od 1902 do 2015 r. w sumie pięciu z szesnastu liderów Partii Konserwatywnej odeszło ze stanowisko w związku z brakiem poparcia szeregowych parlamentarzystów. Sprawowanie urzędu premiera przez ponad 10 lat i odciśnięty przez ten czas wpływ na partię nie uchronił nawet Margaret Thacher przed odejściem ze stanowiska w sytuacji utraty poparcia działaczy[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Stanisław Gebethner, Rząd i opozycja JKM w systemie politycznym Wielkiej Brytanii, Książka i Wiedza, 1967 [dostęp 2018-11-16] (pol.).
  2. a b c d e Stanisław Bożyk, Opozycja parlamentarna, Wydawnictwo Sejmowe, 2000, ISBN 978-83-7059-454-1 [dostęp 2018-11-16] (pol.).
  3. a b c d Stanisław Bożyk, Marian Grzybowski, Systemy ustrojowe państw współczesnych, Wydawnictwo Temida 2, 2012, ISBN 978-83-62813-20-9 [dostęp 2018-11-16] (pol.).
  4. a b c d e f g h Robert Rogers, Rhodri Walters, How Parliament Works 6th Edition, Routledge, 13 września 2013, ISBN 978-1-317-86579-7 [dostęp 2018-11-16] (ang.).
  5. a b c d M. Donald Hancock i inni, Politics in Europe, CQ Press, 14 lutego 2014, ISBN 978-1-4833-2305-3 [dostęp 2018-11-16] (ang.).
  6. a b Stuart Ball, The Conservative Party Since 1945, Manchester University Press, 1998, ISBN 978-0-7190-4013-9 [dostęp 2018-11-16] (ang.).
  7. Meg Russell, The Contemporary House of Lords: Westminster Bicameralism Revived, OUP Oxford, 11 lipca 2013, ISBN 978-0-19-165473-2 [dostęp 2018-11-16] (ang.).