Komosa zielona

Komosa zielona
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

szarłatowate

Rodzaj

komosa

Gatunek

komosa zielona

Nazwa systematyczna
Chenopodium suecicum Murr
Magyar Bot. Lapok 1: 341 (1902)[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Komosa zielona (Chenopodium suecicum Murr) – gatunek rośliny jednorocznej zaliczany w zależności od systemu klasyfikacyjnego do rodziny komosowatych lub szarłatowatych[2]. Jest to gatunek eurosyberyjski[4], występujący w strefie umiarkowanej Europy i Azji od Francji i Wielkiej Brytanii na zachodzie po Rosyjski Daleki Wschód[3]. W Polsce na niżu jest częsty, ale jego dokładne rozmieszczenie jest nieznane z powodu nieodróżniania go od komosy białej Ch. album[4]. Rośnie na polach, w ogrodach, na przydrożach, w miejscach wilgotnych, żyznych, często też cienistych, czasem też na brzegach wód[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kwiatostan
Pokrój
Roślina zielna żywozielona, nie czerwieniejąca, osiągająca wysokość do 100 cm, rzadko do 150 cm. Jest luźno rozgałęziona i tylko za młodu omączona, później naga. Łodyga jest zielono i zielonoszaro paskowana[4].
Liście
Żywo- do sinozielonych, cienkie. Liście środkowe szeroko-rombowo-jajowate, zwykle trójklapowe[4], często z 2–3 dodatkowymi, ząbkowanymi klapkami bocznymi[5]. Klapa środkowa jest szeroka, zwłaszcza w części szczytowej na brzegu ostro i dość gęsto ząbkowana, stopniowo zwęża się ku tępemu lub zaostrzonemu wierzchołkowi. Górne liście są coraz słabiej klapowane, najwyższe są lancetowate, przy czym i one zwykle są ząbkowane, rzadko całobrzegie[4].
Kwiaty
Kwiatostan złożony w postaci luźnej, dość delikatnej wiechy. Kwiaty zebrane są w drobne kłębiki o średnicy 2–3 mm lub są pojedyncze. Listków okwiatu jest 5, na grzbiecie mają wyraźnie wypukły, czasem nawet oskrzydlony nerw[4].
Owoce
Jednonasienne z luźną, cienkoskórzastą i żółtawobiałą owocnią. Nasiono spłaszczone soczewkowato, zaokrąglone, o średnicy 1,2–1,8 mm, czarne i błyszczące. Powierzchnia łupiny nasiennej z wyraźnymi, dość głębokimi okrągławymi lub podługowatymi zagłębieniami, czasem też z mniej lub bardziej widocznymi żyłkami[4].
Gatunki podobne
Komosa klonolistna Ch. acerifolium ma nasiona mniejsze (do 1,3 mm), ale z podobnymi wgłębieniami. Różni się klapą środkową liści wąską i ostrą, z nielicznymi i nieregularnymi ząbkami oraz obecnością tylko dwóch ostro wyciągniętych klap bocznych, pozbawionych ząbków lub z jednym ząbkiem[5]. Komosa biała Ch. album jest omączona, ma liście różnego kształtu, zwykle tępo ząbkowane, kwiatostany gęste i nasiona gładkie[4]. Zobacz też: komosa trójkątna Ch. urbicum, komosa murowa Ch. murale, komosa kalinolistna Ch. opulifolium, komosa wzniesiona Ch. strictum.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-17] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-17] (ang.).
  3. ↑ a b Chenopodium suecicum Murr, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-17].
  4. ↑ a b c d e f g h i Adam Jasiewicz (red.): Flora Polski. Rośliny naczyniowe. T. III. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, 1992, s. 196-197. ISBN 83-85444-06-8.
  5. ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 124. ISBN 83-01-14342-8.