Koordynator Działań Rządu na Terytoriach
Koordynator Działań Rządu na Terytoriach[1][2] (hebr. מתאם פעולות הממשלה בשטחים, Meta’em Pe’ulot ha-Memszala be-Sztachim, skrót. מַתְפָּ"ש, Matpasz, ang. Coordinator of Government Activities in the Territories, skrót. COGAT) – jednostka Ministerstwa Obrony Izraela odpowiedzialna za wdrażanie i realizację polityki cywilnej rządu na obszarze Zachodniego Brzegu i wobec Strefy Gazy, a także za współpracę z organami Autonomii Palestyńskiej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wraz z zakończeniem wojny sześciodniowej (1967) Izrael ustanowił na Zachodnim Brzegu, Synaju, Wzgórzach Golan i w Strefie Gazy Zarząd Wojskowy, który miał zajmować się kwestiami cywilnymi i bezpieczeństwa na tych obszarach[1]. We wrześniu 1967 roku płk Dan Chiram został wyznaczony do koordynowania spraw cywilnych i wojskowych na Zachodnim Brzegu, a w lipcu 1968 roku decyzja ta weszła w życie[3]. Zarząd Wojskowy wspierany był przez wydziały ekonomiczny i administracyjny. Pracowali w nim oficerowie izraelskiej armii oraz pracownicy cywilni[4].
W latach 70. XX wieku w ramach izraelskiej armii oraz rządu pojawił się plan przekazania kompetencji w sprawach edukacji, rolnictwa i opieki zdrowotnej na Zachodnim Brzegu władzom lokalnym. Pomysł został oprotestowany przez arabskie władze samorządowe, które sprzeciwiały się jakiejkolwiek izraelskiej kontroli nad tym obszarem[5].
Zgodnie z postanowieniami Porozumień z Oslo przedstawicielstwa Koordynatora Działań Rządu na Terytoriach wycofały się z palestyńskich miast w Strefie A Zachodniego Brzegu, w której odpowiedzialność za sprawy bezpieczeństwa i administracji publicznej przejęła Autonomia Palestyńska. Jednocześnie w strukturze jednostki koordynatora utworzono pion wojskowy odpowiedzialny za współpracę z odpowiednimi strukturami palestyńskimi w dziedzinie bezpieczeństwa. Przeprowadzona w 2002 roku, podczas Intifady Al-Aksa, operacja „Mur Obrony” doprowadziła do ograniczenia przez Sztab Generalny Sił Obronnych Izraela współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa z Autonomią Palestyńską. Intensywność kooperacji zmalała jeszcze bardziej po wycofaniu osiedli żydowskich i izraelskiej armii ze Strefy Gazy[6].
Podpisanie przez Izrael i Organizację Wyzwolenia Palestyny Porozumienia z Oslo sprawiły, że zmienił się charakter instytucji Koordynatora Działań Rządu na Terytoriach z pionu zarządzającego Zachodnim Brzegiem i Strefą Gazy na strukturę będącą łącznikiem oraz koordynatorem pomiędzy rządem Izraela i rządem Autonomii Palestyńskiej[7].
Zadania i struktura
[edytuj | edytuj kod]Koordynator Działań Rządu na Terytoriach odpowiedzialny jest za koordynację działań pomiędzy Autonomią Palestyńską a rządem Izraela oraz za komunikację pomiędzy Izraelem i Autonomią Palestyńską na obszarze Zachodniego Brzegu. Struktura podległa jest Ministerstwu Obrony, a na jej czele stoi wojskowy w stopniu generała majora, który jednocześnie wchodzi w skład Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela[8].
Obszary działalności struktur Koordynatora Działań Rządu na Terytoriach[8]:
- Koordynacja cywilna. Odpowiadają za nią struktury Administracji Cywilnej i odpowiadają za współpracę ze swoimi palestyńskimi odpowiednikami w obszarze służby zdrowia, handlu, gospodarki, rozwoju i pozwoleń na wjazd do Izraela,
- Koordynacja w dziedzinie bezpieczeństwa. Skupia się na współpracy Sił Obronnych Izraela i Policji Izraela z palestyńskimi strukturami bezpieczeństwa na Zachodnim Brzegu. W wypadku Strefy Gazy współpraca ta została zawieszona w 2007 roku, kiedy władzę w enklawie przejął Hamas,
- Współpraca międzynarodowa. W tej dziedzinie struktury koordynatora pozostają w kontakcie z przedstawicielami organizacji międzynarodowych, które działają na obszarze Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu.
- Edukacja. W strukturach Koordynatora Działań Rządu na Terytoriach istnieje wydział odpowiedzialny za szkolenie żołnierzy, oficerów i dowódców, którzy wykonują zadania w ramach jednostki.
Koordynator Działań Rządu na Terytoriach odpowiedzialny jest również za sprawy związane z koordynacją i dostarczaniem pomocy humanitarnej[8][9], a także reguluje kwestie związane z przybyciem na Zachodni Brzeg osób będących rodziną Palestyńczyków lub chcących pracować, uczyć się oraz uczestniczyć w wolontariacie[10].
W skład struktury Koordynatora Działań Rządu na Terytoriach wchodzą: szkoła koordynacji i łączności, wydział spraw cywilnych (wydział spraw zagranicznych, wydział gospodarki, wydział infrastruktury), biura rzecznika, wydział dyplomacji cyfrowej, wydział konsultacji spraw palestyńskich, Administracja Cywilna, wydział koordynacji i operacji (wydział PR, wydział koordynacji cywilnej i bezpieczeństwa, wydział operacji), administracja koordynacji i łączności na obszar Strefy Gazy[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pokrzywiński 2022 ↓.
- ↑ ONZ: Izrael niszczy domy budowane dla Palestyńczyków [online], TVN24, 8 marca 2016 [dostęp 2023-12-05].
- ↑ דן חירם יתאם העניינים האזרחיים בשטחים המוחזקים, „Dawar”, 15 września 1967, s. 2 [dostęp 2023-01-24].
- ↑ מלחמות היהודים בשטחים, „Dawar”, 25 września 1968 [dostęp 2023-01-24].
- ↑ Rubinsztejn 1973 ↓, s. 5.
- ↑ Miszleb i in. 2005 ↓, s. 22.
- ↑ Miszleb i in. 2005 ↓, s. 23.
- ↑ a b c d About [online], Coordination of Government Activities in the Territories [dostęp 2023-12-14].
- ↑ Israel’s Humanitarian Aid Efforts for Gazan Civilians [online], Siły Obronne Izraela, 20 listopada 2023 [dostęp 2023-12-14].
- ↑ Federman 2022 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Josef Federman, New Israeli rules on foreigners tighten control in West Bank [online], Associated Press, 5 września 2022 [dostęp 2023-12-14].
- Josef Miszleb i inni, תיאום הפעילות בשטחים באספקלריה היסטורית וארגונית, „Maarachot” (401), 2005, s. 20–27 [dostęp 2023-11-04].
- Paweł Pokrzywiński, Ministerstwo Obrony Izraela a kwestie osadnictwa na Zachodnim Brzegu, „Układ Sił”, 14 grudnia 2022 [dostęp 2023-01-24].
- Dani Rubinsztejn, סמכויות אזרחיות בשטחים, „Dawar”, 2 października 1973, s. 5 [dostęp 2023-01-24].